Róża rdzawa
| |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | rośliny zielone | ||
Nadgromada | rośliny telomowe | ||
Gromada | rośliny naczyniowe | ||
Podgromada | rośliny nasienne | ||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | różopodobne | ||
Rząd | różowce | ||
Rodzina | różowate | ||
Rodzaj | róża | ||
Gatunek | róża rdzawa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Rosa rubiginosa L. Mant. pl. 2:564. 1771 | |||
Synonimy | |||
---|---|---|---|
|
Róża rdzawa, róża szkocka (Rosa rubiginosa L.) – gatunek krzewu należący do rodziny różowatych. Pochodzi z Europy i Bliskiego Wschodu (Iran, Irak, Turcja), rozprzestrzenił się także w Australii i Nowej Zelandii, Ameryce Północnej, a nawet w Ameryce Południowej i Afryce[3]. Występuje również w Polsce i jest dość pospolity.
Morfologia
- Pokrój
- Krzew wysokości do około 2 (3) m, rośnie wolno i ma pokrój zwarty[4].
- Łodyga
- Pokryta kolcami. Kolce szare, hakowato zgięte, gęste; pędy krótkie. Oprócz nich występują także drobne igiełki i szczecinki[4].
- Liście
- Nieparzysto-pierzaste, zwykle 7-listkowe. Listki małe, szerokojajowate z zaokrągloną nasadą, błyszczące, ciemnozielone, mają na dolnej stronie gruczołkowate włoski wydzielające zapach jabłecznika. Są drobne, z obu stron zielone i nagie, lub rzadko owłosione. Brzegi listków podwójnie ząbkowane, ząbki szerokie i ogruczolone[5].
- Kwiaty
- Pojedyncze, lub zebrane w wielokwiatowe kwiatostany. Szypułki pokryte gruczołkami na trzoneczkach, często także szczecinkami. Kwiaty pięciopłatkowe, ciemnoróżowe, pojedyncze, osadzone są po jednym lub po 3 do 5 krótkich szypułkach. Działki kielicha pierzaste, po przekwitnieniu wzniesione do góry albo odstające na bok. Szyjki słupka gęsto owłosione, płatki korony drobne[4].
- Owoce
- Jajowate, małe, czerwone owoce (tzw. owoce zbiorowe).
Biologia i ekologia
- Rozwój
- Nanofanerofit. Kwitnie w czerwcu. Owoce dojrzewają we wrześniu.
- Siedlisko
- Skraje lasów, zarośla, miedze, zbocza. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Berberidion i Ass. Pruno-Ligustretum[6].
- Zmienność
- Tworzy mieszańce z r. drobnokwiatową, r. dziką, r. francuską, r. gęstokolczastą, r. girlandową, r. polną, r. siną, r. zapoznaną[5]. Z krzyżówek z tym gatunkiem otrzymano odmiany:'Amy Robsart', 'Magnificat', 'Hebe's Lip'.
- Odporność
- Wśród występujących w Polsce pospolitych gatunków róż róża rdzawa charakteryzuje się największą odpornością na chorobę rdza róży[7].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
- ↑ a b c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Selim Kryczyński , Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, ISBN 978-83-09-01077-7 .
- African Plant Database: 84199
- BioLib: 39759
- EoL: 230074
- EUNIS: 179291
- Flora of North America: 242434620
- FloraWeb: 4902
- GBIF: 3007441
- INaturalist: 78886
- IPNI: 734069-1
- ITIS: 520258
- NCPI: 74636
- Plant Finder: 286363
- The Plant List: rjp-360
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:734069-1
- Tela Botanica: 57436
- Tropicos: 27800161
Media użyte na tej stronie
Autor: 阿橋 HQ, Licencja: CC BY-SA 2.0
Sweet briar rose
Autor: Stefan.lefnaer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flower
Taxonym: Rosa rubiginosa ss Fischer et al. EfÖLS 2008 ISBN 978-3-85474-187-9
Location: Kogelberg southeast of Erdberg, district Mistelbach, Lower Austria - ca. 230 m a.s.l.
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rosa rubiginosa on Lake Hawea, Otago (New Zealand)