Różeniec

Różeniec
Ilustracja
Różeniec górski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Saxifraganae

Rząd

skalnicowce

Rodzina

gruboszowate

Rodzaj

różeniec

Nazwa systematyczna
Rhodiola L.
Sp. Pl. 1035. 1753
Typ nomenklatoryczny

Rhodiola rosea L.[3]

Synonimy
  • Rhodia Adanson
  • Rosea Fabricius[3]
Rhodiola pachyclados
Rhodiola linearifolia

Różeniec (Rhodiola L.) – rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych. Obejmuje około 90 gatunków występujących w górach i w strefie arktycznej półkuli północnej[4]. Z flory polskiej zaliczany jest do niego tylko różeniec górski (Rhodiola rosea)[5], w nowszych ujęciach systematycznych klasyfikowany jako Sedum roseum (L.) Scop.[6]

Morfologia

Pokrój
Byliny z grubym lub cienkim kłączem, z którego wierzchołka wystającego nieco nad powierzchnię ziemi co wiosnę wyrasta jeden lub wiele nowych, nierozgałęzionych pędów nadziemnych[4].
Liście
Na szczycie kłącza łuskowate, rzadziej z normalną blaszką liściową. Liście na pędach kwiatostanowych pojedyncze i mięsiste, zwykle skrętoległe, rzadko naprzeciwległe i okółkowe[4].
Kwiaty
Zebrane w szczytowe kwiatostany złożone, zwykle baldachokształtne wierzchotki, rzadko jednokwiatowe. Kwiaty zwykle obupłciowe, rzadko rozdzielnopłciowe. Kielich zwykle 4–5 działkowy, rzadko z 3 lub 6 działek złożony. Płatków tyle co działek. Pręciki w dwóch okółkach i w liczbie zwykle dwa razy większej od liczby płatków. Zalążnia górna, utworzona z owocolistków w liczbie równej płatkom[4].
Owoce
Mieszki kilku- i wielonasienne[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)[2]

Rodzaj Rhodiola należy do podrodziny Sempervivoideae, rodziny gruboszowatych Crassulaceae, do rzędu skalnicowców (Saxifragales) i wraz z nim do okrytonasiennych.

Pozycja systematyczna według systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Saxifraganae Reveala, rząd skalnicowce (Saxifragales Dumort.), rodzina gruboszowate (Crassulaceae DC. in Lam. & DC.), rodzaj różeniec (Rhodiola L.)[7].

Wykaz gatunków[8]
  • Rhodiola alsia (Fröd.) S.H. Fu
  • Rhodiola alterna S.H. Fu
  • Rhodiola angusta Nakai
  • Rhodiola atropurpurea (Turcz.) Trautv. & Mey. in Middendorf
  • Rhodiola atsaensis (Fröd.) H. Ohba
  • Rhodiola atuntsuensis (Praeger) S.H. Fu
  • Rhodiola bupleuroides (Wall. ex Hook. f. & Thomson) S.H. Fu
  • Rhodiola calliantha (H. Ohba) H. Ohba
  • Rhodiola chrysanthemifolia (H. Lév.) S.H. Fu
  • Rhodiola coccinea (Royle) Boriss.
  • Rhodiola crenulata (Hook.f. & Thomson) H.Ohba
  • Rhodiola cretinii (Raym.-Hamet) H. Ohba
  • Rhodiola discolor (Franch.) S.H. Fu
  • Rhodiola dumulosa (Franch.) S.H. Fu1
  • Rhodiola fastigiata (Hook. f. & Thomson) S.H. Fu
  • Rhodiola forrestii (Raym.-Hamet) S.H. Fu
  • Rhodiola gannanica K.T. Fu
  • Rhodiola gelida Schrenk ex Fisch. & C.A. Mey.
  • Rhodiola handelii H. Ohba
  • Rhodiola heterodonta (Hook. f. & Thomson) Boriss.
  • Rhodiola himalensis (D. Don) S.H. Fu
  • Rhodiola hobsonii (Prain ex Raym.-Hamet) S.H. Fu
  • Rhodiola humilis (Hook. f. & Thomson) S.H. Fu
  • Rhodiola imbricata Edgew.
  • Rhodiola integrifolia Raf.
  • Rhodiola ishidae Hara
  • Rhodiola junggarica Chang Y. Yang & N.R. Cui
  • Rhodiola kansuensis (Fröd.) S.H. Fu
  • Rhodiola kaschgarica Boriss.
  • Rhodiola kirilowii (Regel) Maxim.
  • Rhodiola liciae (Raym.-Hamet) S.H. Fu
  • Rhodiola linearifolia (Royle) Fu
  • Rhodiola litwinowii Boriss.
  • Rhodiola macrocarpa (Praeger) S.H. Fu
  • Rhodiola multibracteata H. Chuang
  • Rhodiola nobilis (Franch.) S.H. Fu
  • Rhodiola ovatisepala (Raym.-Hamet) S.H. Fu
  • Rhodiola pachyclados (Aitch. & Hemsl.) H. Ohba
  • Rhodiola pamiroalaica Boriss.
  • Rhodiola pinnatifida Boriss.
  • Rhodiola prainii (Raym.-Hamet) H. Ohba
  • Rhodiola primuloides (Franch.) S.H. Fu
  • Rhodiola purpureoviridis (Praeger) S.H. Fu
  • Rhodiola recticaulis Boriss.
  • Rhodiola rhodantha (A. Gray) H. Jacobsen
  • Rhodiola sacra (Prain ex Raym.-Hamet) S.H. Fu
  • Rhodiola saxifragoides (Fröd.) H. Ohba
  • Rhodiola semenovii (Regel & Herder) Boriss.
  • Rhodiola serrata H. Ohba
  • Rhodiola sexifolia S.H. Fu
  • Rhodiola sherriffii H. Ohba
  • Rhodiola sinuata (Royle ex Edgew.) S.H. Fu
  • Rhodiola smithii (Raym.-Hamet) S.H. Fu
  • Rhodiola stapfii (Raym.-Hamet) S.H. Fu
  • Rhodiola stephanii (Schltdl.) Trautv. & C.A. Mey.
  • Rhodiola subopposita (Maxim.) Jacobsen
  • Rhodiola tangutica (Maxim.) S.H. Fu
  • Rhodiola tibetica (Hook. f. & Thomson) S.H. Fu
  • Rhodiola tieghemii (Raym.-Hamet) S.H. Fu
  • Rhodiola trifida (Hook. f. & Thomson) Jacobsen
  • Rhodiola wallichiana (Hook.) S.H. Fu
  • Rhodiola yunnanensis (Franch.) S.H. Fu

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
  3. ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-25].
  4. ↑ a b c d e Rhodiola Linnaeus. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-05-11].
  5. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  6. ↑ Rhodiola rosea L.. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2014-05-11].
  7. ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Rhodiola (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-25].
  8. ↑ Rhodiola. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2014-05-11].

Media użyte na tej stronie