Ród Dohnów

Herb rodu
Barokowy pałac w Słobitach będący główną siedzibą rodu
Pałac w Gładyszach

Ród Dohnów (niem: zu Dohna) – jeden najważniejszych arystokratycznych rodów niemieckich w Prusach[1]. Założycielem pruskiej linii rodu był krzyżacki najemnik Stanislaus (†1504/05), pochodzący z Górnej Saksonii, który brał udział w bitwie pod Chojnicami w 1454 roku podczas wojny trzynastoletniej. Zakon nie mogąc wypłacić mu żołdu, w ramach rekompensaty nadał Stanisławowi ziemie – wsie Lauck (dzisiejsze Ławki) i Reicherstwalde (Markowo). Pod koniec wieku XV powiększył jeszcze swój majątek o dobra w Wilczętach (niem. Deutschendorf, Villa Teutonica) i w Karwinach (niem. Karwinden - 1469 r.). W 1525 roku syn Stanislausa – Peter von Dohna (1482 – 1553), otrzymał od Zakonu wieś Słobity (niem. Schlobbiten) z 20 łanami ziemi, które z czasem stały się główną siedzibą rodu. Peter ożenił się z córką wojewody pomorskiego Katarzyną Zehmen i miał z nią 8 synów i córkę. Po sekularyzacji zakonu Peter zu Dohna otrzymał tytuł książęcego starosty w Morągu i razem z okolicznymi dobrami otrzymał w dzierżawę na siedemdziesiąt lat zamek w Morągu[2]. W 1527 roku Dohnowie otrzymali Stare Siedlisko z 80 łanami i Młynarską Wolę z 110 łanami. Tak więc już w XVI w. posiadłości rodziny wynosiły około 330 łanów (ponad 5500 ha)[2].

Jego syn Achacy zbudował pierwszy dwór w Słobitach, natomiast pierwszy pałac tamże zbudował syn Achacego – Abraham. Po bezdzietnej śmierci Abrahama nastąpił pierwszy podział linii pruskiej na starszą linię z siedzibą w Słobitach, którą odziedziczył najstarszy brat Abrahama o imieniu Christoph i młodszą linię z siedzibą w Ławkach, którą odziedziczył młodszy brat Abrahma - Fabian[2].

Na przestrzeni wieków ród powiększył swoje posiadanie o majętności w Bielicy, Gładyszach, Kamieńcu, Markowie, Karwinach, Karwitach, Kątach i Sasinach a także w Morągu i Prakwicach.

  • Ryszard Wilhelm von Dohna (ur. 1843, zm. 1919), XI potomek Stanislausa, na polowaniach w Prakwicach gościł Karola Fryderyka Hohenzollerna (członka cesarskiej rodziny), a także cesarza Wilhelma II.
  • Richard Dohna pełnił na cesarskim dworze funkcję Łowczego Dworu i Prowadzącego Sforę Królewskich Polowań. 1 stycznia 1900 r. Richard Wilhelm von Dohna został podniesiony przez cesarza do godności dziedzicznego księcia[3].

Ważniejsi członkowie rodu

  • Adelheid von Dohna († 1267) - pierwsza opatka klasztoru St. Marienthal;
  • Adelheid von Dohna († 15. Juni 1342/52), z domu von Schönburg-Glauchau, żona von Otto (Heide);
  • Ludwig Wilhelm zu Dohna-Lauck (1805–1895);
  • Alexander Graf zu Dohna-Schlodien (1876–1944), polityk;
  • Heinrich Graf zu Dohna-Schlobitten (1882–1944), ziemianin, skazany na śmierć za udział w konspiracji przeciw Hitlerowi;
  • Nikolaus Graf zu Dohna-Schlodien (1879–1956), oficer marynarki;
  • Adelheid zu Dohna-Poninska (1804–1878), architekt;
  • Richard zu Dohna-Schlobitten (Richard Wilhelm Ludwig Fürst zu Dohna-Schlobitten; 1843–1916), polityk pruski;
  • Alexander zu Dohna (1899–1997).

Pruska linia rodowa Dohnów

  • Stanislaus von Dohna (1433-1504)
    • Peter de Dohna (*1483)
      • Achatius de Dohna (1533-1619)
        • Fabien II de Dohna (1577-1631)
        • Achatius II de Dohna (1581-1647)
          • Frédéric de Dohna (1619-1688)
          • Fabien III de Dohna (1617-1668)
        • Christophe de Dohna (1583-1637)
          • Frédéric de Dohna (1621-1688)
            • Alexander zu Dohna-Schlobitten (1661-1728)
              • Alexandre Émile zu Dohna-Schlobitten (1704-1745)
                • Frédéric Alexander zu Dohna-Schlobitten, burgrabia i hrabia zu Dohna-Schlobitten (1741-1810)
            • Christophe I. de Dohna-Schlodien (1665-1733)
              • Christophe II zu Dohna-Schlodien (1702-1762)
          • Christophe Delphicus zu Dohna (1628-1668)
      • Fabien Ier de Dohna (1550-1622)

Przypisy

  1. ↑ Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich
  2. ↑ a b c Alexander Fuerst zu Dohna-Schlobitten, Erinerungen eines alten Ostpreussen. Ein Siedler Buch, Goldmannverlag 1989, ISBN 3-442-12822-6
  3. ↑ Kamienie Wilhelma. [dostęp 2008-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-18)].

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie