Równe (województwo podkarpackie)

Równe

wieś
Centrum miejscowości z lotu ptaka
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	krośnieński
Gmina	Dukla
Liczba ludności (2020})	1872[1]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-451[2]
Tablice rejestracyjne	RKR
SIMC	0349961[3]
Położenie na mapie gminy Dukla Równe
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Równe
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Równe
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego Równe
49°35′44″N 21°43′02″E/49,595556 21,717222

Równe – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Dukla^[3]. Leży w dolinie rzeki Jasiołki.

Na przełomie XVI i XVII wieku wieś Równie położona była w ziemi sanockiej województwa ruskiego^[4]. Wieś klucza jaśliskiego biskupów przemyskich^[5].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.

Historia

W Równem znaleziono ślady osadnictwa z epoki brązu (1300-800 lat p.n.e.), które świadczą o starym rodowodzie tej miejscowości.

Równe założone zostało jako wieś królewska przez króla Kazimierza Wielkiego na prawie magdeburskim w 1352 roku. Zasadźcą był sanoczanin Dytmar. W 1386 roku biskup przemyski Eryk z Winsen herbu Mora wydał w Krośnie dokument o założeniu wsi. Na jego mocy oddał Michałowi sołtysowi z Równego gaje położone nad rzeką „Jesso” za 22 grzywien polskich i pozwolił na założenie wsi Byskopeswalt. Maria Andegaweńska nadała biskupstwu 2 kwietnia 1384 roku pięć włości: Równe, Brzozów, Cergową, Domaradz w ziemi sanockiej oraz Radymno w przemyskiej. Otrzymał je biskup Eryk z Winsen. Równe zniszczone zostało w 1624 roku przez Tatarów i w 1657 roku przez Węgrów Jerzego II Rakoczego.

Pod koniec XIX wieku wykryto tu złoża ropy naftowej (obecnie w zdecydowanej większości wyeksploatowane). W 1860 roku dzierżawcą wsi była Maria z Chłędowskich Pomezańska, siostra Adama Tomasza Chłędowskiego i Walentego Chłędowskiego. Od 1867 roku wieś należała do powiatu krośnieńskiego, a przedtem do sanockiego.

W czasie I i II wojny światowej toczyły się tu zacięte walki: m.in. w czasie bitwy o Przełęcz Dukielską.

W 1943 roku oddział por. Franciszka Kochana Obłońskiego OP-15 AK napadł na kopalnie Równe i w 1944 roku w ramach akcji Burza rozbił na Górze Rogowskiej niemieckie tabory. W odwecie Niemcy rozstrzelali 10 zakładników.

Zabytki

• Kościół neogotycki z 1905 roku wg projektu Sławomira Odrzywolskiego, częściowo barokowy wystrój wnętrza (prawy boczny ołtarz z 1730 roku) nie zachowany - przeniesiony do jednego z kościółków bieszczadzkich. Na terenie kościoła znajduje się obszar sieci Natura 2000 o nazwie Kościół w Równem.

• 

  Kościół Parafialny
• 

  Nawa Główna kościoła parafialnego
• 

  Polichromia wewnątrz kościoła

• Pomnik mieszkańców zamordowanych przez Niemców w lipcu 1944 roku na cmentarzu parafialnym w Równem.

Osoby związane z miejscowością

• Józef Długosz, żołnierz AK, działacz organizacji Wolność i Niezawisłość
• Stanisław Uliasz, filolog, rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Równe (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 823 .

Bibliografia

• J. Michalak, Dukla i okolice, Krosno 1996, s. 66-67