Rąbień (gmina)

Rąbień
gmina wiejska
1867–1954[a]
Państwo

 PRL

Województwo

1919–39: łódzkie (II RP)
1945–54: łódzkie

Powiat

łódzki

Siedziba

Rąbień

Populacja (1924[1])
• liczba ludności


3120

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

10

Liczba miejscowości

25

brak współrzędnych
Portal Polska

Rąbień – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. łódzkim. Siedzibą władz gminy był Rąbień[2].

Historia

Za Królestwa Polskiego gmina Rąbień do powiatu łodzińskiego (łódzkiego) w guberni piotrkowskiej[3][4].

W okresie międzywojennym należała do powiatu łódzkiego w woj. łódzkim. 1 kwietnia 1927 do gminy Rąbień przyłączono część obszaru zniesionej gminy Rszew (Krzywiec, Niesięcin, Rszewek, Rszew i Okupniki), natomiast część obszaru gminy Rąbień (Cyganka, Dąbrowa, Huta Jagodnica-Kolonia, Leonów, Nowe Złotno i Stare Złotno) włączono do gminy Brus[5].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 13 lutego 1946 roku część obszaru gminy Rąbień (wsie Grabieniec, Mikołajew i Odzierady oraz część wsi Antoniew) przyłączono do Łodzi[b][7]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 10 gromad: Antoniew, Budy Wolskie, Dąbrowa, Krzywiec, Niesięcin, Piaskowa Góra, Rąbień, Rąbień AB, Romanów i Wola Grzymkowa[8].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9].

Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Rąbień nie przywrócono, a jej dawny obszar wszedł głównie w skład nowej gminy Aleksandrów Łódzki w tymże powiecie i województwie. Ponadto wiele miejscowości byłej gminy Rąbień wchodzi obecnie w skład Łodzi i Konstantynowa Łódzkiego oraz wyjątkowo Aleksandrowa Łódzkiego (Piaskowa Góra)[10].

Miejscowości

Miejscowości gminy Rąbień w różnych okresach
MiejscowośćCharakterLudność 1921Gromada 1933Gmina 1921Gmina 1933Gmina 1952Gmina 1973Gmina 2022
Antoniewwieś98Antoniewgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd. / Łódź (m)gm. Aleks. Łd. / Łódź (m)
Budy Wolskiewieś70Budy Wolskiegm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Cygankakolonia333Cygankagm. Rąbieńgm. BrusŁódź (m)Łódź (m)Łódź (m)
Dąbrowawieś75Jagodnicagm. Rąbieńgm. Brusgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Konst. Łd. (m)
Grabieniecwieś387Grabieniecgm. Rąbieńgm. RąbieńŁódź (m)gm. Aleks. Łd.Łódź (m)
Grunwaldwieś51Izabelingm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Huta Jagodnicakolonia63Jagodnicagm. Rąbieńgm. Brusgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Łódź (m)
Huta Jagodnicawieś76Niesięcingm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Łódź (m)
Izabelinwieś47Izabelingm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Krzywiecwieś192Krzywiecgm. Rszewgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Leonówosada16Stare Złotnogm. Rąbieńgm. BrusŁódź (m)Łódź (m)Łódź (m)
Mikołajewwieś40Grabieniecgm. Rąbieńgm. RąbieńŁódź (m)Łódź (m)Łódź (m)
Niesięcinwieś150Niesięcingm. Rszewgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Konst. Łd. (m)
Nowy Józefówwieś104Nowy Józefówgm. Brusgm. Brusgm. RąbieńKonst. Łd. (m)Łódź (m)
Odzieradywieś31Grabieniecgm. Rąbieńgm. RąbieńŁódź (m)Łódź (m)Łódź (m)
Okupnikikolonia0Rszewgm. Rszewgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Konst. Łd. (m)
Piaskowa Górawieś85Wola Grzymkowagm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Aleks. Łd. (m)
Placydówwieś62Budy Wolskiegm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Rąbieńfolwark26Rąbinekgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Rąbieńkolonia60Rąbinekgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Rąbieńwieś306Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Rąbinekwieś87Rąbinekgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Romanówkolonia74Antoniewgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Łódź (m)
Rszewfolwark100Rszewgm. Rszewgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Konst. Łd. (m)
Rszewekwieś35Niesięcingm. Rszewgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.Konst. Łd. (m)
Srebrnawieś546Srebrnagm. Rszewgm. Brusgm. RąbieńKonst. Łd. (m)Konst. Łd. (m)
Stawkiwieś54Krzywiecgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Wola Grzymkowafolwark23Wola Grzymkowagm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Wola Grzymkowawieś114Wola Grzymkowagm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Rąbieńgm. Aleks. Łd.gm. Aleks. Łd.
Złotno Nowekolonia652Nowe Złotnogm. Rąbieńgm. BrusŁódź (m)Łódź (m)Łódź (m)
Złotno Starekolonia41Stare Złotnogm. Rąbieńgm. BrusŁódź (m)Łódź (m)Łódź (m)
Złotno Starewieś249Stare Złotnogm. Rąbieńgm. BrusŁódź (m)Łódź (m)Łódź (m)

Uwagi

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Faktycznie obszar części gminy Rąbień został już włączony w granice administracyjne Łodzi wcześniej – 7 listopada 1945 roku[6].

Przypisy

  1. Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej
  2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933.
  3. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  4. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  5. Dz.U. z 1927 r. nr 17, poz. 137.
  6. Czesław Gumkowski. Wielka Łódź. „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi”. Nr 6, s. 4 (PDF – 3), grudzień 1945. Łódź: Zarząd Miejski w Łodzi. [dostęp 2017-04-13]. Cytat: [...] W dniu 7 listopada 1945 roku nastąpiło komisyjne włączenie części gminy Rąbień do granic administracyjnych Łodzi [...]. 
  7. Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35, s. 65–66 (PDF 1–2), kol. 2, 1.
  8. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa 1952, s. 96 (wersja cyfrowa – 178), kol. 1–2.
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).