Rędziny (powiat częstochowski)

Rędziny
	wieś
	; Rędziny – widok na kościół i ul. Wolności
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	częstochowski
Gmina	Rędziny
Wysokość	ok. 280 m n.p.m.
Liczba ludności (2020)	4 691
Strefa numeracyjna	34
Kod pocztowy	42-242
Tablice rejestracyjne	SCZ
SIMC	0144584
	Położenie na mapie gminy Rędziny Rędziny
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Rędziny
	Położenie na mapie województwa śląskiego Rędziny
	Położenie na mapie powiatu częstochowskiego Rędziny
	50°51′29″N 19°12′51″E/50,858056 19,214167
	Strona internetowa

Rędziny – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim. Siedziba gminy Rędziny. Według danych z 31 grudnia 2020 roku miejscowość zamieszkiwało 4 691 osób^[2].

Pod względem fizycznogeograficznym Rędziny położone są na Wyżynie Wieluńskiej^[3]. Miejscowość wchodzi w skład aglomeracji częstochowskiej. Pomimo tego, że nigdy nie była miastem, jest dość silnie zurbanizowana^[4]. Oprócz niskiej zabudowy znajduje się tam także osiedle bloków mieszkaniowych, zamieszkane przez ok. 2 tys. osób (Rędziny-Osiedle)^[5].

Zabudowa wielorodzinna w Rędzinach-Osiedlu

Historia

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1220 roku, z dokumentu biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża^[6], w którym miejscowość wymieniona jest jako Randzyny^[7]. Według rejestru podatkowego powiatu krakowskiego, w 1490 roku wieś Rędziny należała do zamku olsztyńskiego^[8]. Od 1624 roku w Rędzinach działała filia parafii w Mstowie, ze stale rezydującym duszpasterzem^[9]. W roku 1864 została otwarta Gminna Szkoła w Rędzinach^[10]. W 1866 roku erygowano samodzielną parafię^[9].

W 1867 roku gmina Rędziny (istniejąca już wcześniej) została włączona do powiatu częstochowskiego należącego do guberni piotrkowskiej^[11]. W latach 1954–1972 miejscowość była siedzibą gromady Rędziny, od roku 1973 ponownie jest siedzibą gminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego.

Komunikacja

Ulica Wolności (DK 91)

Przez miejscowość przebiega droga krajowa 91 (ulica Wolności). Transport publiczny jest obsługiwany przez Gminny Zakład Komunikacyjny w Rędzinach.

Zabytki

Neogotycki kościół NMP Nieustającej Pomocy wybudowany w latach 1897–1901, konsekrowany w 1903.
Cmentarz z ogrodzeniem z końca XIX wieku.
Budynek plebanii z 1907 roku.
Kaplica z końca XIX wieku wybudowana na miejscu cudownego źródła leczącego choroby oczu.
Kapliczka z początku XX wieku.
Domy mieszkalne i młyn z końca XIX i początku XX wieku.

Oświata

Zespół Szkolno–Przedszkolny nr 1 (ul. Szkolna 7)
Zespół Szkolno–Przedszkolny nr 2 (ul. Działkowiczów 3)

Religia

W miejscowości funkcjonuje rzymskokatolicka parafia św. Otylii. Parafia została utworzona w 1866 roku^[12].

Sport

Gminna Hala Sportowa

GKS Unia Rędziny

W Rędzinach działa klub piłkarski Gminny Klub Sportowy Unia Rędziny. Klub funkcjonuje od 1997 roku. Obecnie rozgrywa swoje mecze w częstochowskiej klasie okręgowej^[13]. Klub posiada barwy czerwono-czarne.

Unia rozgrywa swoje mecze w Rudnikach, na stadionie przy ulicy Dworcowej 18A (w obrębie kamieniołomu Lipówka). Początkowo klub rozgrywał swoje mecze w Rędzinach, w miejscu, gdzie obecnie stoi Gminna Hala Sportowa. Później drużyna grała na boiskach klubów KS Stradom i Warta Mstów, a w Rudnikach grały tylko grupy młodzieżowe. Od 29 maja 2013 na boisku w Rudnikach grają również seniorzy^[14].

Obiekty sportowe

Gminna Hala Sportowa z widownią na 180 osób, oddana do użytku w 2006 (ul. Działkowiczów 20)
Orlik z boiskiem do piłki nożnej, boiskiem do koszykówki i piłki ręcznej, bieżnią i skocznią do skoku w dal, zlokalizowany obok hali sportowej^[15].

Integralne części wsi

Rejestr TERYT wyróżnia pięć integralnych części wsi^[16]^[17]. Cztery z nich (wszystkie oprócz Ołowianki) są jednocześnie sołectwami^[18].

Rędziny-Kolonia (SIMC 0144590)
Rędziny-Okupniki (SIMC 0144609)
Rędziny-Ołowianka (SIMC 0144615)
Rędziny-Osiedle (SIMC 0144621)
Rędziny-Wyrazów (SIMC 0144638)

Przypisy

↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1078 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Urząd Stanu Cywilnego w Rędzinach podsumował 2020 rok. redziny.pl, 12 stycznia 2021. [dostęp 2021-01-23].
↑ Geoserwis GDOŚ. geoserwis.gdos.gov.pl. [dostęp 2020-02-22].
↑ RobertR. Krzysztofik RobertR., Aglomeracja częstochowska, [w:] RyszardR. Kaczmarek (red.), Encyklopedia Województwa Śląskiego. Tom I, Katowice: Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej, 2014, s. 26–27, ISBN 978-83-64210-14-3 .
↑ Piotr Wiewióra: Osiedle w końcu będzie sołectwem. Nowa Trybuna Częstochowska, 14 lipca 2016. [dostęp 2019-04-24].
↑ Stefan Krakowski, Alfred Czarnota: Dzieje Częstochowy od zarania do czasów współczesnych. Katowice: Śląsk, 1964, s. 28-31.
↑ Franciszek Kulczycki, "Monumenta mediiaevi historica res gestas Poloniae illustrantia", Tomus IX, Cracoviae, 1886, str. 27.
↑ Rędziny (3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 636 .
↑ ^a ^b 150 lat parafii w Rędzinach. Gazeta Częstochowska. [dostęp 2019-04-15].
↑ Historia – ZSP nr 1 w Rędzinach. zsp1redziny.pl. [dostęp 2019-04-15].
↑ R. Sikorski: Akta gminy Rędziny. Archiwum Państwowe w Częstochowie, 2009. [dostęp 2020-02-22].
↑ ks. dr hab. Paweł Wolnicki: Informacje o parafii na stronie archidiecezji częstochowskiej (pol.). kuriaczestochowa.pl. [dostęp 2017-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-03)].
↑ GKS Unia Rędziny – Klasa okręgowa. W: Łączy nas piłka [on-line]. [dostęp 2021-01-07].
↑ O Klubie – GKS Unia Rędziny. [dostęp 2016-02-01].
↑ O hali | Samorządowy Serwis Internetowy Gminy Rędziny. [dostęp 2017-02-24].
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ GUS. Rejestr TERYT
↑ Sołectwa | Samorządowy Serwis Internetowy Gminy Rędziny. redziny.pl. [dostęp 2020-04-04].

[poczta-1] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1078 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[2] Urząd Stanu Cywilnego w Rędzinach podsumował 2020 rok. redziny.pl, 12 stycznia 2021. [dostęp 2021-01-23].

[3] Geoserwis GDOŚ. geoserwis.gdos.gov.pl. [dostęp 2020-02-22].

[4] RobertR. Krzysztofik RobertR., Aglomeracja częstochowska, [w:] RyszardR. Kaczmarek (red.), Encyklopedia Województwa Śląskiego. Tom I, Katowice: Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej, 2014, s. 26–27, ISBN 978-83-64210-14-3 .

[5] Piotr Wiewióra: Osiedle w końcu będzie sołectwem. Nowa Trybuna Częstochowska, 14 lipca 2016. [dostęp 2019-04-24].

[6] Stefan Krakowski, Alfred Czarnota: Dzieje Częstochowy od zarania do czasów współczesnych. Katowice: Śląsk, 1964, s. 28-31.

[7] Franciszek Kulczycki, "Monumenta mediiaevi historica res gestas Poloniae illustrantia", Tomus IX, Cracoviae, 1886, str. 27.

[8] Rędziny (3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 636 .

[150lat-9] 150 lat parafii w Rędzinach. Gazeta Częstochowska. [dostęp 2019-04-15].

[10] Historia – ZSP nr 1 w Rędzinach. zsp1redziny.pl. [dostęp 2019-04-15].

[11] R. Sikorski: Akta gminy Rędziny. Archiwum Państwowe w Częstochowie, 2009. [dostęp 2020-02-22].

[12] s. dr hab. Paweł Wolnicki: Informacje o parafii na stronie archidiecezji częstochowskiej (pol.). kuriaczestochowa.pl. [dostęp 2017-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-03)].

[13] GKS Unia Rędziny – Klasa okręgowa. W: Łączy nas piłka [on-line]. [dostęp 2021-01-07].

[14] O Klubie – GKS Unia Rędziny. [dostęp 2016-02-01].

[15] O hali | Samorządowy Serwis Internetowy Gminy Rędziny. [dostęp 2017-02-24].

[R2013-16] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-17] GUS. Rejestr TERYT

[solectwa-18] Sołectwa | Samorządowy Serwis Internetowy Gminy Rędziny. redziny.pl. [dostęp 2020-04-04].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne