Ręka

Ręka

hand

manus
Ręce człowieka
Ilustracja anatomiczna ręki człowieka z opisem
Tętnice	łuk dłoniowy głęboki; tętnica promieniowa; tętnica łokciowa
Żyły	żyły głębokie kończyny górnej; żyły powierzchniowe kończyny górnej
Nerwy	nerw łokciowy; nerw pośrodkowy; nerw promieniowy
Układ limfatyczny	węzły chłonne pachowe, węzły chłonne łokciowe

Ręka (łac. manus) – obwodowa, dystalna część kończyny piersiowej kręgowców^[1], w węższym znaczeniu naczelnych^[2], autopodium^[1], składająca się z trzech, licząc od części proksymalnej, odcinków^[2]:

• nadgarstek (carpus)
• śródręcze (metacarpus)
• palce (digiti, od łac. digitus – palec)

W języku potocznym często rękę nazywa się dłonią, zaś terminu ręka używa się do określenia całej kończyny górnej^[2]. W ujęciu anatomicznym w ręce wyróżniamy powierzchnię dłoniową ręki (wewnętrzną, czyli dłoń) oraz powierzchnię grzbietową ręki. W anatomii topograficznej ręki wyróżniamy kierunki: dłoniowy (skierowany do przodu), grzbietowy (skierowany do tyłu), łokciowy (skierowany do kości łokciowej i palca małego) oraz promieniowy (skierowany do kości promieniowej i kciuka)^[3].

Kości

Ręka człowieka składa się z 27 kości^[4]. Kości nadgarstka są ułożone w dwóch rzędach: bliższym (kość łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta i grochowata) oraz dalszym (kość czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, główkowata i haczykowata)^[5]. Kości z rzędu bliższego łączą się z kośćmi przedramienia, natomiast kości z rzędu dalszego łączą się z kośćmi śródręcza^[4]. Kości śródręcza łączą się z kośćmi palców (do których należą paliczki bliższe, środkowe i dalsze)^[6].

Stawy^[7]

• staw promieniowo-nadgarstkowy
• staw śródnadgarstkowy
• stawy międzynadgarstkowe
• stawy nadgarstkowo-śródręczne
• stawy międzyśródręczne
• staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka
• stawy śródręczno-paliczkowe
• stawy międzypaliczkowe ręki

Więzadła^[8]

• więzadła międzynadgarstkowe – łączące kości nadgarstka
  • więzadła międzynadgarstkowe głębokie/wewnętrzne – należą do nich więzadła międzykostne (ang. interosseus intercarpal ligaments).
  • więzadła międzynadgarstkowe powierzchowne – należą do nich więzadła znajdujące się po stronie grzbietowej i dłoniowej
• więzadła kości palców – łączące paliczki i wzmacniające pochewki ścięgien palców
  • więzadła pierścieniowate (ang. anular ligaments) – pięć więzadeł (A1-A5) o stałym przebiegu
  • więzadła skośne (ang. cruciform ligaments) – trzy więzadła (C1-C3) o zmiennym przebiegu

Zobacz też

• kończyna dolna
• zapalenie stawów
• choroba dłoni, stóp i jamy ustnej^[9]
• zespół nadmiernej ruchomości stawów^[10]
• rękawiczki – część garderoby przeznaczona na dłonie

Przypisy

Bibliografia

• Kazimierz Krysiak, Henryk Kobryń, Franciszek Kobryńczuk: Anatomia zwierząt. T. 1: Aparat ruchowy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-16755-4.
• Kończyna górna. W: Janet Parker, Elżbieta Olszewska: Ciało człowieka. Atlas. Warszawa: Muza, 2008. ISBN 978-83-7495-494-5. (pol.)
• Michael Schünke, Erik Schulte, Udo Schumacher: Atlas anatomii człowieka PROMETEUSZ. Wyd. III polskie poprawione i rozszerzone. T. I: Anatomia ogólna i układ mięśniowo-szkieletowy. Cz. 3: Kończyna górna. Wrocław: MedPharm Polska, 2021. ISBN 978-83-7846-122-7. (pol.)