RMS Lusitania

RMS Lusitania
Ilustracja
Bandera

 Wielka Brytania

Port macierzysty

Liverpool

Armator

Cunard Line

Dane podstawowe
Typ

statek pasażerski

Historia
Stocznia

John Brown & Company

Data wodowania

7 czerwca 1906

Data zatonięcia

7 maja 1915

Dane techniczne
Liczebność załogi

804

Liczba pasażerów

2165

Długość całkowita (L)

232,31 m

Szerokość (B)

26,82 m

Zanurzenie (D)

10,21 m

Pojemność

brutto 31 932 RT

Napęd mechaniczny
Silnik

25 kotłów parowych, wał mocy 76 000 KM (51 MW)

Liczba śrub napędowych

4

Prędkość maks.

26 w.

Transatlantyk „Lusitania”
Transatlantyk „Lusitania”

RMS (ang. Royal Mail Steamer) Lusitaniabrytyjski parowiec transatlantycki, zbudowany w stoczni Wallsend w Newcastle na zamówienie Cunard Line, zwodowany 7 czerwca 1906. Wraz z bliźniaczą „Mauretanią” był to w swoim czasie największy i najszybszy statek na szlaku atlantyckim i do wprowadzenia do eksploatacji „Olympica” i „Titanica” najbardziej luksusowy statek świata. Obie jednostki zostały zaprojektowane przy współpracy specjalistów z Admiralicji i cechowały się unikatowym napędem parowym oraz specjalnie zaprojektowaną konstrukcją kadłuba. Choć „Mauretania” była szybsza od „Lusitanii”, większym uznaniem pasażerów cieszyła się ta ostatnia, przede wszystkim ze względu na lepsze i bogatsze wyposażenie. Ich siostrzanym statkiem była trzecia z tej serii „Aquitania” (zwodowana w kwietniu 1913).

Błękitna Wstęga Atlantyku

  • październik 1906 podczas podróży do Southampton przy prędkości 23,61 węzła
  • październik 1907 podczas podróży do Nowego Jorku przy prędkości 23,99 węzła
  • lipiec 1908 podczas podróży do Nowego Jorku przy prędkości 25,01 węzła
  • lipiec 1909 podczas podróży do Nowego Jorku przy prędkości 25,85 węzła
„Lusitania” po zdobyciu Błękitnej Wstęgi Atlantyku w 1907
„Lusitania” po zdobyciu Błękitnej Wstęgi Atlantyku w 1907

Zatopienie Lusitanii

(c) Bundesarchiv, DVM 10 Bild-23-61-17 / CC-BY-SA 3.0
Tonąca „Lusitania”, storpedowana przez niemiecki okręt podwodny U-20
Tonąca „Lusitania”

„Lusitania” zatonęła podczas I wojny światowej, 7 maja 1915, po storpedowaniu przez niemiecki okręt podwodny U-20 w jej 202. rejsie przez Atlantyk. Kapitan okrętu podwodnego, Walther Schwieger, twierdził później, że wystrzelił tylko jedną torpedę – jednak statek tego typu był odporny na trafienie pojedynczą torpedą, zarówno z powodu swojej wielkości, jak i stosowania grodzi wodoszczelnych (mimo uszkodzeń „Lusitania” nadal płynęła z prędkością przekraczającą 18 węzłów). Ostatecznie statek poszedł na dno z powodu drugiego wybuchu, którego źródło i przyczyny nie są do końca wyjaśnione[1]. Wśród nich wymienia się:

  • wybuch pyłu węglowego
  • wybuch amunicji i materiałów wybuchowych przewożonych w ładowni – wbrew zakazom „Lusitania” przewoziła tego typu ładunek[2]
  • wybuch pyłu aluminiowego (46 ton), przewożonego dla Royal Arsenal
  • wybuch kotłów parowych po zalaniu ich wodą.

‎W 1993 wrak ‎‎RMS ‎‎„Lusitania” leżący 18 km od latarni Old Head of Kinsale(ang.)‎ u południowego wybrzeża Irlandii zbadał amerykański oceanograf i badacz wraków ‎‎Robert Ballard[3]. Zatonięcie „Lusitanii” pociągnęło za sobą śmierć 1198 pasażerów – była to największa katastrofa od czasu zatonięcia „Titanica” w kwietniu 1912. Ocalały 764 osoby.

Dane techniczne

  • pojemność rejestrowa brutto – 31 938 BRT
  • wyporność – 44 000 ton
  • wymiary – 232,31 × 26,82 m (762,2 × 88,0 stóp)
  • liczba kominów – 4
  • liczba masztów – 2
  • konstrukcja: stalowa
  • silniki: wysokoprężne turbiny parowe
  • prędkość – do 27 węzłów
  • zbudowany w stoczni Swan, Hunter & Wigham Richardson
  • położenie stępki – 16 czerwca 1904
  • wodowanie – 7 czerwca 1906
  • dziewicza podróż – 7 września 1907
  • liczba miejsc dla pasażerów – 2165 w trzech klasach:
    • 563 w pierwszej
    • 464 w drugiej
    • 1138 w trzeciej

Teorie spiskowe

Istnieje szereg teorii spiskowych twierdzących, że uczestnictwo Amerykanów w I wojnie światowej było wynikiem sprowokowania Niemców przez ówczesnego amerykańskiego sekretarza stanu, Roberta Lansinga, do zatopienia „Lusitanii” z cywilami na pokładzie. W rezultacie amerykańskie społeczeństwo zaczęło wyrażać coraz większą gotowość do walki i rozpoczęło się masowe wstępowanie w szeregi wojska. Istnieją przekazy, że agenci niemieccy w Stanach Zjednoczonych, wiedząc o planowanej przez amerykańskich strategów operacji false flag, dążyli do uniknięcia tragedii (Niemcy bały się przystąpienia Stanów Zjednoczonych do wojny), publikując w amerykańskiej prasie ostrzeżenia, by nie kupować biletów na rejsy statków pasażerskich wpływających na wody objęte działaniami wojennymi[4].

Przeświadczenie, że katastrofa ta odegrała kluczową rolę we włączeniu się Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej, zdecydowanie kwestionuje Erik Larson w publikacji o tragedii „Lusitanii”[5]. Statek został zatopiony 7 maja 1915, natomiast Stany Zjednoczone przystąpiły do wojny dopiero 6 kwietnia 1917.

Obecność w kulturze

O zatopieniu statku Winsor McCay nakręcił w 1918 film rysunkowy Zatopienie Lusitanii.

Zobacz też

Przypisy

  1. Jasper Copping, No evidence that explosives speeded Lusitania’s sinking, Independent.ie, 1 lipca 2012 [dostęp 2017-11-26] (ang.).
  2. Bill Browne, Blackwater diver finds ‘smoking gun’ ammo on sunken Lusitania, Independent.ie, 2 października 2008 [dostęp 2017-11-26] (ang.).
  3. Robert D. Ballard, Rick Archbold, Ken Marshall: The Lost Ships of Robert Ballard. Toronto, Ontario: Madison Press Books, 2005, s. 45. ISBN 978-1-895892-57-4.
  4. Kaplan 2015 ↓, s. 59.
  5. Larson E., Tragedia Lusitanii, wyd. Sonia Draga, Katowice 2016, s. 415.

Bibliografia

  • Larson Erik, Tragedia Lusitanii, wyd. „Sonia Draga”, Katowice 2016, ISBN 978-83-7999-574-5.
  • Philip Kaplan, U-booty: podwodna armia Hitlera, Grzegorz Siwek, Wydawnictwo RM (red.), Warszawa: Wydawnictwo RM, 2015, ISBN 978-83-7773-298-4, OCLC 909972749.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Bundesarchiv DVM 10 Bild-23-61-17, Untergang der "Lusitania".jpg
(c) Bundesarchiv, DVM 10 Bild-23-61-17 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Untergang der "Lusitania" Versenkung des Passagierdampfers "RMS Lusitania" am 7.05.1915 durch das deutsche U-Boot U 20.- Gemälde
Doomed Lusitania.jpg
This stylized period illustration shows the Lusitania going down on a fairly even keel as Irish fishermen race to the rescue. In fact, the launch of the lifeboats was considerably more chaotic than shown here.
Lusitania book image1.jpg
The British transatlantic liner Lusitania during one of its test voyages in 1907. At that time, the entrenchment of the top hull deck was painted white. This was painted black after commissioning by the Cunard shipping company according to their color specifications.
Civil Ensign of the United Kingdom.svg
Red Ensign, Civil Ensign of the United Kingdom
Lusitania 1907.jpg
September 13, 1907: Lusitania arriving in New York on her maiden voyage. For more information about the Lusitania, visit www.lusitania.net