ROSAT
 | |
| Indeks COSPAR | 1990-049A |
|---|---|
| Zaangażowani | |
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Perygeum | 580 km |
| Apogeum | 580 km |
| Okres obiegu | 96,0 min |
| Nachylenie | 53° |
| Mimośród | 0 |
| Czas trwania | |
| Początek misji | 1 czerwca 1990 21:50 UTC |
| Koniec misji | 12 lutego 1999 |
| Powrót do atmosfery | 23 października 2011 |
| Wymiary | |
| Wymiary | 2,4×2,15×4,5 m podczas startu; |
| Masa całkowita | 2426 kg |
| Masa ładunku użytecznego | 1555 kg |
Röntgensatellit (ROSAT, z ang. Roentgen Satellite) – sztuczny satelita zbudowany specjalnie do badań promieniowania rentgenowskiego (zwanego też promieniowaniem X). Został wystrzelony 1 czerwca 1990 roku. Satelita działał na kołowej niskiej orbicie okołoziemskiej odległej o 580 km od Ziemi do 12 lutego 1999. Dzięki udanym badaniom odkryto i skatalogowano około 80 tysięcy źródeł promieniowania rentgenowskiego oraz ok. 6000 źródeł skrajnego ultrafioletu[1]. Satelita dokonał przeglądu całego nieba na falach X oraz przeprowadził badania struktury rentgenowskiego promieniowania tła.
ROSAT został zbudowany i umieszczony na orbicie dzięki współpracy Niemiec, Stanów Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii.
Budowa i wyposażenie
Satelita ważył 2426 kg, a jego wymiary wynosiły: 2,4 × 2,15 × 4,5 m podczas startu oraz 2,3 × 4,7 × 8,9 m na orbicie, z rozłożonymi antenami i panelami baterii słonecznych.
Na jego pokładzie znajdowały się:
- teleskop rentgenowski (XRT) o średnicy 83 cm i ogniskowej 240 cm, wykrywający promieniowanie o energii z zakresu 0,1–2 keV. W jego skład wchodziły m.in.: trzy detektory promieniowania X pozwalające na rejestrację obrazów o dużej zdolności rozdzielczej i widm obserwowanych obiektów – 2 × Position Sensitive Proportional Counters (PSPC) i High Resolution Imager (HRI),
- kamera szerokokątna (WFC) rejestrująca promieniowanie skrajnego ultrafioletu o energii z zakresu 0,04–0,2 keV.
Przebieg misji
Satelitę ROSAT wyniosła rakieta nośna Delta II 6920-10. Start nastąpił 1 czerwca 1990 o godzinie 21:50:00 UTC z kosmodromu na Przylądku Canaveral z platformy startowej LC17A.
Po trwającym 2 miesiące okresie kalibracji i testów urządzeń, nastąpił 6-miesięczny przegląd całego nieba. Pozostała część misji była poświęcona dokładniejszym obserwacjom wybranych źródeł promieniowania. Satelita miał funkcjonować przez 18 miesięcy, ale użytecznych naukowo danych (np. o promieniowaniu rentgenowskim komet, które zostało odkryte podczas obserwacji komety Hyakutake w marcu 1996) dostarczał aż do września 1998, choć większość urządzeń przestała działać już wcześniej. Awaria wykrywacza gwiazd służącego do określania orientacji satelity w przestrzeni spowodowała, że urządzenie HRI skierowało się bezpośrednio w stronę Słońca i uległo uszkodzeniu. W wyniku tej awarii zadecydowano o wyłączeniu satelity, które nastąpiło 12 lutego 1999[1].
W lipcu 1999 nieczynnego satelitę zastąpił teleskop kosmiczny Chandra.
ROSAT wszedł w atmosferę ziemską 23 października 2011 o godzinie 01:50 UTC nad Zatoką Bengalską. Nie wiadomo czy jakieś jego fragmenty dotarły do powierzchni Ziemi[2].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b The ROSAT mission (ang.). DLR Portal. [dostęp 2012-10-19].
- ↑ ROSAT re-entered atmosphere over Bay of Bengal (ang.). DLR Portal, 2011-10-25. [dostęp 2012-10-19].
Bibliografia
- ROSAT (ang.). Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik. [dostęp 2012-10-19].
- NSSDC Master Catalog (ang.)
Media użyte na tej stronie
The Delta II expendable launch vehicle with the ROSAT (Roentgen Satellite), cooperative space X-ray astronomy mission between NASA, Germany and United Kingdom, was launched from the Cape Canaveral Air Force Station on June 1, 1990.
Autor: Ralfvandebergh, Licencja: CC BY-SA 3.0
ROSAT satellite captured in its last orbits before reentry