RUM-139 Vertical Launch ASROC

RUM-139 VL-ASROC

Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Lockheed Martin
Rodzaj	rakietotorpeda
Przeznaczenie	Zwalczanie okrętów podwodnych
Operacyjność	od 1993 roku
Długość	487,68 cm
Średnica	35,81 cm
Masa	638,65 kg
Zasięg	28 km (15 Mm)
Naprowadzanie	bezwładnościowe z autopilotem
Masa głowicy	43,90 kg
Typ głowicy	torpedy: • Mark 46 • Mark 50
Użytkownicy
US Navy

RUM-139 Vertical Launch ASROC (RUM-139 VL-ASROC) – pochodna przeciwpodwodnej rakietotorpedy RUR-5 ASROC, wyposażoną w nową jednostkę napędową na paliwo stałe z wektorowanym ciągiem, umożliwiającą też odpalenie pocisku z pionowej wyrzutni okrętowej Mk 41 VLS. Człon torpedowy RUM-139 VL stanowi torpeda Mark 46 MOD 5 oraz Mark 50 z głowicami konwencjonalnymi. Pociski ASROC tego typu znajdują się m.in. na wyposażeniu okrętów typu Arleigh Burke oraz Ticonderoga.

Geneza

Powodem powstania RUM-139 VL była konieczność zapewnienia pociskowi ASROC możliwości pionowego startu z nowych wyrzutni okrętowych typu Mk-41 VLS. System takiego pocisku miał zapewniać szybki czas reakcji oraz możliwość działania w każdych warunkach pogodowych w sposób dający używającemu go okrętowi przewagę bojową nad przeciwnikiem. Pocisk tego systemu zaopatrzony jest w silnik rakietowy na paliwo stałe z wektorowanym ciągiem, co pozwala na zmianę trajektorii pocisku w locie i precyzyjne naprowadzenie go na założony punkt dostarczenia do wody konwencjonalnej torpedy.

We wczesnych latach osiemdziesiątych, Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych postanowiła zamienić powierzchniowe systemy RUR-5 ASROC oraz wystrzeliwane spod wody pociski UUM-44 Subroc nowym pociskiem - planowanym RUM/UUM-125 Sea Lance ASW-SOW (Anti-Submarine Warfare Stand-Off Weapon). W związku jednak z trudnościami technicznymi i finansowymi programu tego pocisku, postanowiono że program rozwijany będzie jedynie w zakresie pocisku wystrzeliwanego spod wody (UUM-125A). Dla okrętów nawodnych, jako prosta pochodna jedynie zaprojektowany miał być - tymczasowy - pocisk kompatybilny z nowoczesnymi wyrzutniami Mark 41 VLS. Kontrakt na pełnoskalowy program rozwojowy tego pocisku udzielony został w roku 1983 Goodyear Aerospace, przejętemu następnie przez Loral, którego cześć obronna została ostatecznie przejęta przez Lockheed Martin

Testy nowego pocisku rozpoczęto w 1986 r., planowano zaś wprowadzić go do służby w roku 1989. W 1988 roku jednak program został zatrzymany, kiedy na powrót zdecydowano o rozwoju nawodnej wersji pocisku Sea Lance (RUM-125A). Program Vertical Launched Asroc pozostawał wstrzymany aż do roku 1990, kiedy to anulowany został cały program Sea Lance. We wczesnych latach dziewięćdziesiątych podjęto co prawda próbę reaktywowania programu ostatniego z tych pocisków, jednakże bez negatywnych skutków dla programu VL-ASROC. Ostatecznie, RUM-139A wszedł do służby na okrętach US Navy w 1993 roku.

Konstrukcja

VL-ASROC opiera się na rakiecie pocisku RUR-5 ASROC w której zainstalowano całkowicie nowy startowy silnik rakietowy na paliwo stałe, a do bezwładnościowego systemu nawigacyjnego dodano cyfrowego autopilota który koryguje trajektorie lotu używając do tego celu dyszy silnika napędowego o zmiennym wektorze ciągu. Wprowadzenie do pocisku autopilota umożliwiło bardziej precyzyjne sterowanie lotem, a także lot po spłaszczonej trajektorii - co z kolei umożliwia unikniecie błędów spowodowanych silnymi wiatrami na dużych wysokościach. Podobnie jak w RUR-5, zasięg pocisku kontrolowany jest przez odcięcie zasilania silnika napędowego i rozdzielenie pocisku nad zaplanowanym punktem wejścia w wodę. VL-ASROC przenosi lekką samonaprowadzającą się torpedę, której lot po oddzieleniu od rakiety jest spowalniany i stabilizowany przez system spadochronowy.

Bibliografia

• Astronautix: VL-ASROC (ang.)
• Federation of American Scientists: RUR-5 ASROC RUM-139 Vertical Launch ASROC (VLA). fas.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-04)]. (ang.)
• Deagel: RUM-139 VL ASROC (ang.)