Rača (Bratysława)

Rača
Dzielnica Bratysławy
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Słowacja

Kraj

bratysławski

Miasto

Bratysława

Starosta

Michal Drotován[1]

Powierzchnia

23,659[2] km²

Wysokość

154 m n.p.m.

Tablice rejestracyjne

BA, BL

Położenie na mapie Bratysławy
Położenie na mapie
48°13′N 17°09′E/48,216667 17,150000
Strona internetowa
Kościół katolicki pod wezwaniem Świętych Filipa i Jakuba

Rača (do 1946 Račistorf, także Račissdorf, Rajča i inne, niem. Ratzersdorf lub Rat(zi)schdorf, węg. Récse) – dawniej miasteczko, obecnie dzielnica Bratysławy, położona w powiecie Bratysława III, na północny wschód od centrum. Ośrodek winiarski Małych Karpat.

Historia

Po raz pierwszy pojawia się w dokumentach królewskich w 1245 jako villa Racha, choć tereny te były zasiedlone znacznie wcześniej, prawdopodobnie już w okresie celtyckim. Od VIII wieku osiedlili się w tym miejscu Słowianie – osada nosiła nazwę Okol, ale została zniszczona, podobnie jak wiele w tej okolicy, przez najazd tatarski w XIII wieku. Odbudowali ją niemieccy koloniści i od tego okresu nazwa miejscowości aż do XX wieku była mniej lub bardziej związana z językiem niemieckim – Rechendorf, Retisdorf, Ratsesdorf, Ratzersdorf, Ratzerstorf, Račišdorf, Račištorf, a po węgiersku Recha, Résca, Récse. Sporadycznie używano nazw słowiańskich – np. Rastislavice.

W 1306 rozpoczęto budowę kościoła parafialnego.

W XVI wieku do Račy przybyli koloniści chorwaccy, uciekający ze swej ojczyzny przed Turkami. W 1647 miejscowość otrzymała prawa miejskie i zwolnienie miejscowych winiarzy z płacenia danin. Tutejsze produkty winiarskie cieszyły się w przeszłości dużym uznaniem – w 1767 królowa Węgier Maria Teresa uznała wino (znane dzisiaj jako Račianska frankovka) jako godne cesarskiego stołu.

Pod koniec XIX wieku przez miasteczko poprowadzono linię kolejową i wybudowano dwie stacje – Bratislava - Východ (wówczas Pozsony Rendezö) oraz Bratislava Rača.

W 1910 spis powszechny wykazał, że wśród 4595 mieszkańców 3041 zadeklarowało się jako Słowacy, 875 Niemcy, a 650 Węgrzy. W okresie międzywojennym ludność niemiecka stanowiła nadal 13–16%[3].

W 1946 miejscowość włączono w granice Bratysławy i nadano współczesną nazwę.

24 listopada 1966 w miejscu zwanym Sakrakopec wydarzyła się największa katastrofa lotnicza w historii Słowacji – rozbił się bułgarski Ił-18 lecący z Sofii do Berlina. Zginęły wszystkie osoby na pokładzie – 82 osoby, obywatele 10 krajów.

Zabytki

  • kościół katolicki z 1390, pod wezwaniem Świętych Filipa i Jakuba oraz probostwo, znajdujące się przy kościele
  • kościół ewangelicki z 1835

Podział dzielnicy

Nieoficjalnie Rača dzieli się na 3 części:

  • Krasňany – jedna z najstarszych słowackich osad; w latach 1970–1985 pracował w państwowym przedsiębiorstwie (Lasy Państwowe) Alexander Dubček.
  • Rača
  • Východné (również Rendez, od węgierskiej formy Rendezö). Węzeł kolejowy, bombardowany podczas II wojny światowej. Znajduje się tam małe kolejowe muzeum.

Przypisy

  1. Starosta (słow.). W: Oficjalna strona internetowa dzielnicy [on-line]. [dostęp 2017-12-04].
  2. Registre obnovenej evidencie pozemkov (słow.). Úrad geodézie, kartografie a katastra SR, 2017-08-10. [dostęp 2017-12-03].
  3. Ondrej Pöss, Dejiny a kultura karpatskych Nemcov, Bratislava - Pressburg 2005, ISBN 80-89079-16-4

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Bratislava boroughs map Rača.svg
Autor: Krumpi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Map of Bratislava boroughs - Rača
Kostol v raci.jpg
SS Philip and James church in Bratislava-Rača, Slovakia
Stará Rača.JPG
Autor: Michal Drotován, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ta ilustracja pokazuje chroniony obiekt zabytkowy, posiadający numer 103-330/1 na Słowacji.