Racławice (powiat miechowski)

Artykuł

50°19′47″N 20°13′56″E

- błąd

39 m

WD

50°19'47"N, 20°13'56"E

- błąd

39 m

Odległość

nan m

Racławice
wieś
Ilustracja
Kopiec Kościuszki w Racławicach
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

miechowski

Gmina

Racławice

Liczba ludności 

510

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

32-222[1]

Tablice rejestracyjne

KMI

SIMC

0264319

Położenie na mapie gminy Racławice
Mapa konturowa gminy Racławice, w centrum znajduje się punkt z opisem „Racławice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Racławice”
Położenie na mapie powiatu miechowskiego
Mapa konturowa powiatu miechowskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Racławice”
Ziemia50°19′47″N 20°13′56″E/50,329722 20,232222

Racławicewieś w Polsce położona jest na lekko pofałdowanej Wyżynie Miechowskiej w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Racławice, przy drodze wojewódzkiej nr 783, znana z bitwy w 1794 roku (w czasie insurekcji kościuszkowskiej). Siedziba gminy Racławice.

Części wsi

Integralne części wsi Racławice[2][3]
SIMCNazwaRodzaj
0264325Biały Dółczęść wsi
0264331Daleczęść wsi
0264348Gościniecczęść wsi
0264354Górkiczęść wsi
0264360Smolny Dółczęść wsi
0264377Wysiołekczęść wsi
0264383Zagumnieczęść wsi

Historia

Na wzniesieniu Górka Kościejowska, zwanym także „Zamczyskiem”, w XIV w. stał niewielki gródek. Dowody w postaci fundamentów murów dochowały się do czasów obecnych. Nazwa Racławice najprawdopodobniej pochodzi od nazwiska właściciela dóbr rycerza Racława. Pojawia się po raz pierwszy w Kronikach Długosza, gdzie znajduje się informacja, że w roku 1410 chłopi z Racławic przywozili do obozu króla Jagiełły pod Sandomierzem soloną wołowinę i dziczyznę w beczkach. Z sąsiadującej z Racławicami wsi Wrocimowice pochodził chorąży Marcin, postać znana z opisu bitwy grunwaldzkiej.

W okresie powstania kościuszkowskiego wieś należała do Walerego Wielogłowskiego, herbu Starykoń, a jego dwór stał naprzeciw kościoła od strony zachodniej. Do dóbr Wielogłowskiego należały także mniejsze folwarki z dworkami w Janowiczkach i Dziemierzycach.

4 kwietnia 1794 pod Racławicami polskie wojska powstańcze pod wodzą Tadeusza Kościuszki pokonały wojska rosyjskie pod dowództwem generała Aleksandra Tormasowa.

W kwietniu 1937 podczas protestu chłopskiego we wsi w czasie interwencji Policji Państwowej zginęło 3 chłopów[4].

W latach 1976–1991 miejscowość była siedzibą gminy Racławice-Pałecznica. W latach 1975–1998 w województwie kieleckim.

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[5]:

  • Kościół parafialny pw. św. Piotra i św. Pawła z 1778 z figurą św. Szczepana i obrazem „święta rozmowa” z XVI w.,
    • Dzwonnica, drewniana z dzwonem odlanym w 1547 roku[6];
    • Ogrodzenie, drewniane;
  • Pole bitwy pod Racławicami (1794);
    • Pomnik z 1936 roku;
    • Zespół dworski – dwór i park;
    • Dworek i teren we Wrocimowicach.

Inne zabytki

  • Cmentarz z grobowcami właścicieli majątków w Marchocicach, Klonowie, Janowiczkach, Dziemięrzycach i Racławicach;
  • Kopiec Kościuszki usypany w latach 1926–1934.

Europejski Wybór Chłopa Roku

Od 1995 roku w pierwszą niedzielę po wspomnieniu liturgicznym św. Wojciecha, na błoniach pod pomnikiem Bartosza Głowackiego odbywa się wybór „Chłopa Roku”, który tradycyjnie dopełnia ogólnopolski Zlot Wojciechów i Bartoszów. Chłopem Roku zostaje osoba, która zdobywa najwięcej punktów w konkursach sprawnościowych, takich jak m.in.: rzut podkową do celu, dojenie krowy na czas. Wysoko punktowana jest także prezentacja stroju regionalnego oraz folkloru ze swego regionu. Warunkiem podstawowym jest, aby każdy uczestnik konkursu występował w stroju ludowym.

W 2009 odbył się I Europejski Wybór Chłopa Roku. Pomysłodawcą i ojcem chrzestnym ogólnopolskiego wyboru polskiego chłopa nad chłopy w Racławicach jest red. Piotr Płatek ze Stowarzyszenia „Teatr Regionalny”[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1054 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. GUS. Rejestr TERYT
  4. Stanisław Giza, Kalendarz wydarzeń historii ruchu ludowego 1895–1965, Warszawa 1967, s. 131.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.
  6. Krasnowolski 2013 ↓, s. 242.
  7. Będzie 15. chłop nad chłopy. Dziennik Polski, 8 kwietnia 2009. [dostęp 2009-04-08]. (pol.).

Bibliografia

  • Bogusław Krasnowolski: Leksykon zabytków architektury Małopolski. Kraków: Arkady, 2013. ISBN 978-83-2134744-8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Pomnik Historii logo.svg
Logo Pomników Historii Polski
POL gmina Racławice COA.svg
Zgodnie z art. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 z późn. zm.) „nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego akty normatywne, ich projekty, urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole”. Powyższa grafika należy do tej grupy. Jednak w niektórych przypadkach wykorzystanie tej grafiki może być w Polsce ograniczone na podstawie innych obowiązujących przepisów.