Racibor II

Racibor II (ur. ?, zm. ?) – domniemany książę sławieński, znany z opatrzonego datą 1223 dokumentu, w którym nadawał wieś Będów (Bantow) koło Darłowa zakonowi joannitów[1].

Dyskusje wokół pochodzenia Racibora

Oryginał dokumentu z 1223, w którym użyto tytułu książęcego o brzmieniu (łac. dei gracia princeps dictus terre Slaunensis) znajduje się w archiwum berlińskim. Jego autentyczność była wielokrotnie podważana (m.in. R. Klempin, J. v. Pflug-Hartung), zwłaszcza że data jego wystawienia została najprawdopodobniej sfałszowana, a sam dokument wystawiony kilka lat później, przypuszczalnie w 1240. Nadanie Racibora jest kopią konfirmacji dóbr joannitów stargardzkich wystawionej w 1229 przez Barnima I szczecińskiego. Uszkodzona pieczęć, którą opatrzono dokument, pochodzi zapewne z okresu późniejszego niż rok 1223, za czym przemawia użyty surowiec do odcisku pieczęci[2].

Sam Racibor II, o ile w ogóle istniał, na pewno w 1223 już nie żył, gdyż w układach z królem duńskim Waldemarem II z tego roku występuje "pani ze Sławna", czyli kobieta, która musiała być jedyną spadkobierczynią w wyniku wymarcia męskich członków rodu (prawdopodobnie żona lub siostra Racibora)[2].

Najprawdopodobniej tajemniczy Racibor sławieński to Racibor białogardzki z gdańskiej dynastii Sobiesławiców, który przypuszczalnie, okresowo władał w ziemi sławieńskiej i na początku lat 30. XIII w. potwierdził joannitom wcześniejsze nadania[3]. Według innych historyków był to Racibor Bogusławowic, syn księcia pomorskiego i szczecińskiego Bogusława I i zarazem zięć Mieszka III Starego. Zmarł on jednak w 1183, co ponownie potwierdzałoby fałszerstwo dokumentu[4]. W literaturze niemieckojęzycznej, Racibora II, zm. ok. 1238, identyfikuje się jako syna księcia Bogusława III, którego filiację wywodzi się od Racibora I i Przybysławy (W. Wegener, A. Hofmeister)[5].

Czasem, w historiografii oraz licznych opracowaniach popularnonaukowych można spotkać się z informacją, że Racibor II był postacią fikcyjną, podobnie jak jego rzekomy ojciec Bogusław III (obie te postaci zostały wprowadzone do literatury przedmiotu przez T. Kantzowa, pomorskiego kronikarza)[6].

Hipoteza 1 (według J. Wenty)

Sobiesław I
ur. przed 1120
zm. 23 I 1187
NN
ur. ?
zm. ?
NN
ur. ?
zm. ?
NN
ur. ?
zm. ?
     
   
 Mściwój I gdański
ur. ?
zm. w okr. 1213–1215
Swinisława
ur. ?
zm. p. 4 IX 1230
   
  
Racibor II
(Racibor białogardzki)
(ur. w okr. 1206–1208,
zm. w okr. 6 IV 1283–6 IV 1297)

Hipoteza 2 (według J. Powierskiego)

Warcisław I
ur. ok. 1091
zm. najp. 9 VIII 1135
Heila (Helena)?
ur. ?
zm. 1128
NN
ur. ?
zm. ?
NN
ur. ?
zm. ?
     
   
 Bogusław I
ur. najp. 1127
zm. 18 III 1187
Walpurga
ur. ?
zm. p. IV 1177
   
  
Racibor II
(Racibor Bogusławowic)
(ur. w okr. 1150–1156,
zm. 14 lub 15 I 1183)

Hipoteza 3 (według W. Wegenera i A. Hofmeistera)

Racibor I
ur. ok. 1110
zm. 7 V 1155 lub 1156
Przybysława
ur. w okr. 1113–1118
zm. po 1155 lub 1156
NN
ur. ?
zm. ?
NN
ur. ?
zm. ?
     
   
 Bogusław III
ur. ?
zm. 1223
NN
ur. ?
zm. ?
   
  
Racibor II
(ur. ?, zm. ok. 1238)

Przypisy

  1. E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 216-217.
  2. a b E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, s. 216.
  3. E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 255-258.
  4. E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 123-125, 203-209.
  5. U. Madsen: Bogislaw (?) Herzog von Schlawe-Stolp (niem.). [dostęp 2012-05-05]. U. Madsen: Ratibor II. Herzog von Schlawe-Stolp (niem.). [dostęp 2012-05-05].
  6. J.W. Szymański, Książęcy ród Gryfitów, s. 345.

Bibliografia

Opracowania

Opracowania online