Raczo Petrow

Raczo Petrow

Рачо Петров

Pełne imię i nazwisko	Raczo Petrow Stojanow
Data i miejsce urodzenia	19 lutego 1861 Szumen
Data śmierci	22 stycznia 1942
Premier Bułgarii
Okres	od 12 stycznia 1901 do 20 lutego 1901
Poprzednik	Todor Iwanczow
Następca	Petko Karawełow
Premier Bułgarii
Okres	od 6 maja 1903 do 22 października 1906
Poprzednik	Stojan Danew
Następca	Dimitar Petkow
Minister wojny Bułgarii
Okres	od 15 kwietnia 1894 do 17 listopada 1896
Poprzednik	Michaił Sawow
Następca	Nikoła Iwanow
Odznaczenia

Raczo Petrow Stojanow (bułg. Рачо Петров Стоянов, ur. 19 lutego 1861 w Szumenie, zm. 22 stycznia 1942 w Bełowie) – bułgarski wojskowy i polityk, generał piechoty, dwukrotny premier Bułgarii (1901, 1903–1906), minister wojny (1887, 1894–1896), minister spraw zagranicznych (1903-1906), deputowany do Zgromadzenia Narodowego 11. i 13. kadencji^[1].

Wczesne lata życia

Syn zamożnego kupca Petyra Stojanowa i Jurgicy z d. Szałwadżiewej. W 1875 ukończył szkołę średnią i podjął pracę urzędnika. Po ukończeniu kursu pedagogicznego od jesieni 1876 pracował jako nauczyciel. W początkach 1878, po śmierci ojca wyjechał do Razgradu, gdzie pracował w przedsiębiorstwie Dimko Aczkowa. W tym samym roku wyjechał do Płowdiwu, gdzie uczył się rosyjskiego i rozpoczął szkolenie wojskowe^[1].

Kariera wojskowa

W latach 1878-1879 uczył się w szkole wojskowej w Sofii. Ukończył szkołę 10 maja 1879 w stopniu podporucznika i rozpoczął służbę w Szumenie. Wkrótce potem oddelegowany do Sofii pracował jako instruktor. W październiku 1880 rozpoczął naukę w Akademii Mikołajewskiej w Petersburgu^[1]. W kwietniu 1883 ukończył naukę w szkole w stopniu porucznika i rozpoczął służbę w Odessie. We wrześniu 1883 powrócił do Bułgarii, gdzie służył w Sofii, a od 1884 w Szumenie. Awansowany na kapitana w 1885 rozpoczął służbę adiutanta w sztabie 1 Brygady Piechoty w Sofii. Po wybuchu wojny serbsko-bułgarskiej w 1885 uczestniczył w opracowaniu planów strategicznych, należał do zwolenników zatrzymania pochodu wojsk serbskich w rejonie Slivnicy. Za zasługi wojenne awansował na majora i został uhonorowany Orderem Waleczności II klasy. W 1887 objął stanowisko komendanta szkoły wojskowej w Sofii^[1]. W lutym 1887 tłumił zamieszki antyrządowe w Silistrze i w Ruse. Utworzony przez Petrowa sąd wojskowy skazał na karę śmierci przywódców buntu^[2]. W tym samym roku Petrow kierował przez dwa miesiące ministerstwem wojny, a od 1888 kierował sztabem generalnym armii bułgarskiej. W latach 1894-1896 ponownie kierował ministerstwem wojny. W listopadzie 1896 wycofał się z działalności politycznej^[1].

Kariera polityczna

Od 1896 pracował w spółkach, zajmujących się budową linii kolejowych^[1]. W 1898 powołany na pełnomocnika i akcjonariusza spółki zajmującej się budową linii z Radomira do Giueszewa. Linia miała w przyszłości połączyć Sofię ze Skopjem, ale nie została ukończona z powodu braku funduszy. Powrócił do działalności politycznej w 1900, obejmując stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Wkrótce popada w konflikt z premierem Todorem Iwanczowem i odchodzi z rządu. Ciesząc się zaufaniem księcia Ferdynanda, w 1901 Petrow staje na czele rządu przejściowego, którym kierował przez miesiąc. W 1901 został po raz pierwszy wybrany deputowanym do Zgromadzenia Narodowego. Ponownie stanął na czele rządu w maju 1903. Podał się do dymisji po wybuchu afery Charles-Jean, związanej z nadużyciami przy zakupie amunicji z Austro-Węgier. Po zaprzestaniu działalności politycznej Petrow kierował Związkiem Oficerów Rezerwy^[1].

Ostatnie lata życia

W czasie I wojny bałkańskiej pełnił funkcję doradcy księcia Borysa. W październiku 1912 brał udział w negocjacjach z Grekami kwestii wkroczenia wojsk bułgarskich do Salonik^[1]. W czasie II wojny bałkańskiej skierowany do sztabu 3 armii, gdzie próbował bez sukcesów podjąć działania ofensywne przeciwko armii serbskiej. W czasie I wojny światowej pełnił funkcję gubernatora Macedonii, ale od 1917 przeszedł w stan spoczynku^[2]. W roku 1920, w czasie rządów Aleksandra Stambolijskiego stanął przed sądem i został skazany na 75 lat więzienia. W 1924 skorzystał z dobrodziejstwa amnestii. W 1936 z rąk cara Borysa uzyskał awans na generała piechoty^[1]. Zmarł 22 stycznia 1942 na stacji kolejowej Bełowo.

Życie prywatne

Był żonaty (żona Sułtana Pantaleewa (1869–1946)). Z żoną rozwiódł się w 1919. Miał trójkę dzieci (dwóch synów i córkę).

Odznaczenia

• Order Waleczności II klasy
• Order Świętego Aleksandra I, II i III stopnia
• Order Medżydów I stopnia
• Order Świętej Anny I stopnia
• Order Krzyża Takowy I stopnia
• Order Korony I stopnia
• Order Osmana

Przypisy

Bibliografia

• Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999. Sofia: АИ „Проф. Марин Дринов”/Изд. на МО, 1999, s. 363–365. ISBN 978-954-430-603-8.