Rada Najwyższa Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej

Rada Najwyższa Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej – jednoizbowy parlament Białoruskiej SRR powołany do życia w 1938 na wzór Rady Najwyższej ZSRR oraz Rad Najwyższych innych 10 republik. Istniał do 1991, gdy przekształcił się w Radę Najwyższą Republiki Białorusi (do 1996).

Historia

Rada powstała na mocy konstytucji Białoruskiej SRR z 1937, która zmieniała dotychczasowy kształt głównych organów ustrojowych republiki. W założeniu miała być ciałem ustawodawczym sprawującym kontrolę nad działalnością władzy wykonawczej (zgodnie z prymatem władzy ustawodawczej nad wykonawczą w krajach socjalistycznych), mającą również funkcje kreujące i kontrolujące. W praktyce jej rola ograniczała się do zatwierdzania decyzji Komunistycznej Partii Białorusi.

Wybory do Rady były czteroprzymiotnikowe: powszechne, równe, bezpośrednie i tajne, z wyłączeniem zasady proporcjonalności. Kraj dzielił się na jednomandatowe okręgi wyborcze, których granice i liczbę ustalano według tzw. jednolitej normy przedstawcielskiej (początkowo 1 deputowanego wybierało 20 tys. mieszkańców). W 1990 wybierano 360 posłów (w tym 310 w jednomandatowych okręgach, 29 kolejnych posłów nominowała Białoruska Republikańska Organizacja Weteranów Wojny i Pracy, a po 7: Towarzystwa Inwalidów, Ślepych i Głuchych). Jedynie w wyborach 1990 możliwy był wybór między kandydatami w okręgu, we wszystkich innych wyborach na jeden mandat przypadał jeden kandydat (członek KPB lub tzw. bezpartyjny).

Wybory do Rady odbywały się co cztery lata, a od 1975 roku co 5 lat. Głosowania miały miejsce w latach 1938, 1947, 1951, 1955, 1959, 1963, 1967, 1971, 1975, 1980, 1985 i 1990.

Chronologiczna lista przewodniczących

#	Imię i Nazwisko	Portret	Kadencja		Partia polityczna
			Od	Do
1	Nadzieja Hrekawa (1910-2001)		25 lipca 1938	12 marca 1947		KP(b)B
2	Wasil Kazłou (1903-1967)		12 marca 1947	17 marca 1948		KP(b)B
3	Jewgienij Bugajow (1912-1997)		17 marca 1948	14 kwietnia 1949		KPB
4	Iosif Bielski (1903-1966)		14 kwietnia 1949	28 marca 1955		KPB
5	Timofiej Gorbunow (1904-1969)		28 marca 1955	28 marca 1963		KPB
6	Wasilij Szauro (1912-2007)		28 marca 1963	22 grudnia 1965		KPB
7	Maksim Tank (1912-1995)		22 grudnia 1965	15 lipca 1971		KPB
8	Iwan Szamiakin (1921-2004)		15 lipca 1971	28 marca 1985		KPB
9	Iwan Naumenko (1925-2006)		28 marca 1985	15 maja 1990		KPB
10	Mikałaj Dziemianciej (1931-2018)		15 maja 1990	25 sierpnia 1991		KPB
11	Stanisłau Szuszkiewicz (1934–2022)	(c) Saligorsk.org, CC BY-SA 3.0	25 sierpnia 1991	18 września 1991		bezpartyjny

Bibliografia

• Èncyklapèdyâ gìstoryì Belarusì, T. 2, Mińsk 1994