Radostynia

Radostynia
wieś
Ilustracja
Szkoła podstawowa w Radostyni
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Biała

Liczba ludności (2011)

438[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-210[2]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0491512

Położenie na mapie gminy Biała
Mapa konturowa gminy Biała, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Radostynia”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Radostynia”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Radostynia”
Ziemia50°25′12″N 17°42′01″E/50,420000 17,700278

Radostynia (dodatkowa nazwa w j. niem. Radstein) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[3][4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Biała.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 438 osób[1].

Do wsi należy kolonia Radostynia[3][4].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 10 km od granicy z Czechami, w zachodniej części Kotliny Raciborskiej, w centralnej części gminy Biała. Należy do Euroregionu Pradziad[5]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Biała.

Środowisko naturalne

W Radostyni panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Radostyni wynoszą 612 mm. Dominują wiatry zachodnie[6].

Nazwa

W alfabetycznym spisie miejscowości z terenu Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod obecnie używaną polską nazwą Radostinia oraz zgermanizowaną Radstein[7].

Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod polską nazwą Radostinia, a także zgermanizowaną Radstein we fragmencie „Radstein (1531 Radostina, 1534 Radostny, polnisch Radostinia)”[8]. 15 marca 1947 r. nadano miejscowości polską nazwę Radostynia[9]. Na wniosek mniejszości niemieckiej na Śląsku w dniu 24 listopada 2008 Radostynia przyjęła również zgermanizowaną nazwę Radstein.

Historia

Pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas I i II wojny światowej

Wieś została założona na początku XVI wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana była w 1531 jako Radostina. W średniowieczu była własnością zamku w Chrzelicach[10].

Radostynia posiadała duży folwark, w którym w XIX i XX wieku zamieszkiwał naczelnik Heller, dzierżawca całego majątku chrzelickiego[10].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 755 mieszkańców Radostyni 48 posługiwało się językiem niemieckim, 699 językiem polskim, a 8 było dwujęzycznych[11]. Po I wojnie światowej we wsi powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas niej.

W plebiscycie na Górnym Śląsku 20 marca 1921 roku, 507 wyborców głosowało na pozostanie w Niemczech i 123 w Polsce[12].

W latach 1945–1950 Radostynia należała do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Łącznik[13][14].

Wieś posiada herb. Działa tu drużyna ochotniczej straży pożarnej.

Zabytki

Zabytkowy dom z 1921 roku

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisana jest dzwonnica, z XVIII w., wypisana z księgi rejestru[15].

Transport

W odległości 2 km od Radostyni przebiega droga wojewódzka nr 414 relacji PrudnikOpole.

Kultura

W Radostyni działa Niemieckie Koło Przyjaźni (Deutscher Freundeskreis) – oddział terenowy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim[16].

Turystyka

Występujące tu wysokie walory krajobrazu przyrodniczego i kulturowego (zespół pałacowo-parkowy) oraz funkcja osady umożliwiają rozwój agroturystyki[10].

Przez wieś przebiega trasa rowerowa PTTK nr 261 C[10].

Galeria

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1069 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  4. a b GUS. Rejestr TERYT.
  5. Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-08-22].
  6. Klimat: Radostynia: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-08-22].
  7. Knie 1830 ↓, s. 610.
  8. Felix Triest 1865 ↓, s. 1104.
  9. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297).
  10. a b c d Radostynia – Urząd Miejski w Białej, biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-22].
  11. Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 75.
  12. Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W, web.archive.org, 29 stycznia 2017 [dostęp 2020-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-29].
  13. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947.
  14. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
  15. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 103. [dostęp 2013-01-08].
  16. DFK Radostynia / Radstein

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Biała (gmina w województwie opolskim) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map gmina Biała, Poland.
Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Prudnik County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Prudnik County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.56 N
  • S: 50.25 N
  • W: 17.43 E
  • E: 18.06 E
Pomnik poległych na wojnie.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnik poległych na wojnie.
Kapliczka i obok krzyż.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kapliczka znajdująca się w Radostyni.
Publiczna Szkoła Podstawowa w Radostynii.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Szkoła wybudowana w XX wieku.
Droga Kasztanowa.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Aleja zwana Kasztanowa, ponieważ rosną tam kasztanowce.
Stary budynek.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Centralny budynek tzw. Majątku
Droga wiodąca do centrum Radostynii.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nieopodal tej drogi według legendy pod ziemią jest zapadnięty zamek.
Widok budynku od strony wschodniej.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Murowana lałba z dwuspadowym dachem. Nad drzwiami znajdują się trzy ozdobne sześcioramienne gwiazdy.
Dzwon poświęcony w lipcu 2011 roku.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dzwon do Miłosierdzia Bożego poświęcony w lipcu 2011 roku.
Remiza OSP, świetlica wiejska.JPG
Autor: Anka cyganka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Radostynia (pow. prudnicki, woj. opolskie, PL). Remiza OSP oraz świetlica wiejska.