Radoszkowicze

Radoszkowicze

Herb Flaga
Państwo	Białoruś
Obwód	miński
Populacja (2010) • liczba ludności	5500[1]
Nr kierunkowy	1767
Kod pocztowy	222322
Położenie na mapie obwodu mińskiego Radoszkowicze
Położenie na mapie Białorusi (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Radoszkowicze
54°09′N 27°14′E/54,150000 27,233333
Portal Białoruś

Radoszkowicze (biał. Радашковічы, ros. Радошковичи) – osiedle typu miejskiego w rejonie mołodeczańskim obwodu mińskiego Białorusi; 5,5 tys. mieszkańców (2010).

Siedziba prawosławnego dekanatu radoszkowickiego i wchodzącej w jego skład parafii pw. św. Proroka Eliasza^[2], a także parafii rzymskokatolickiej pw. Świętej Trójcy.

Historia

Do 1793 w granicach I Rzeczypospolitej. Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w starostwie niegrodowym radoszkowickim w powiecie mińskim województwa mińskiego^[3].

Istniało tu starostwo niegrodowe płacące 3200 zł kwarty i 1382 zł hiberny. W czasie wojny litewsko-rosyjskiej 1558–1570 Zygmunt II August postanowił latem 1567 przeprowadzić demonstrację zbrojną, licząc na wywołanie w Rosji powstania kniaziów i bojarów, niezadowolonych z rządów opryczniny. Pod Radoszkowiczami zebrało się na popis 47 000 żołnierzy - z tego 30 000 pospolitego ruszenia oraz 2 400 posiłkowych żołnierzy z Korony i ok. 100 dział^[4]. Z powodu zarazy zebrał się tu w grudniu 1625 roku sejmik wileński^[5]. W czasie III wojny północnej Karol XII stacjonował tu prawie 3 miesiące w 1708, przed wyprawą na Ukrainę. Prawa miejskie nadał Stanisław August Poniatowski w 1792 roku na mocy przywileju z 1569 roku^[6].

Radoszkowicze w czasach II RP

Na mocy umowy o preliminaryjnym pokoju i rozejmie między Rzecząpospolitą Polską a Rosją i Ukrainą, podpisanej w Rydze 12 października 1920 i ratyfikowanej 22 października 1920 tereny wokół Radoszkowicz nie zostały przyznane Polsce^[7]. Jednak na mocy postanowień traktatu ryskiego z 18 marca 1921 dokonano korekty i pas terytorium wokół Radoszkowicz przypadł Polsce^[8][9][10]. W II RP siedziba wiejskiej gminy Radoszkowic. Gmina weszła w skład utworzonego 19 lutego 1921 woj. nowogródzkiego^[11][12].

W dwudziestoleciu międzywojennym mieściło się w Radoszkowiczach gimnazjum białoruskie, w którym nauczał m.in. Makar Kraucou.

Po drugiej wojnie światowej w składzie Białoruskiej SRR, od 1991 roku – niepodległej Białorusi.

Zabytki i pomniki

Kościół św. Trójcy

• Kościół św. Trójcy
• Tablica pamiątkowa poświęcona Bronisławowi Taraszkiewiczowi – znajduje się na budynku dawnego szpitala, w którym Taraszkiewicz mieszkał w latach 1923–1931, a następnie jego rodzina. Umieszczona została w 1972 roku zgodnie z decyzją mołodeczańskiej administracji rejonowej. Znajduje się na niej napis w języku białoruskim: Tut u 1923–1931 hadach żyu i pracawau akademik AN BSSR Taraszkiewicz Branisłau Adamawicz (pol. Tu w latach 1923–1931 mieszkał i pracował akademik AN BSSR Taraszkiewicz Bronisław Adamowicz^[13].

Cerkiew św. Proroka Eliasza

Inne obiekty

• Cerkiew prawosławna pw. św. Proroka Eliasza, parafialna^[2]

Znane postaci związane z miastem

• Anton Lawicki − białoruski pisarz,
• Julian Horain – polski publicysta, korespondent m.in. „Tygodnika Ilustrowanego”,
• Włodzimierz Rudź – polski archiwista, historyk-regionalista, sekretarz i skarbnik Koła PTH w Tomaszowie Mazowieckim, założyciel Archiwum Państwowego w Tomaszowie Mazowieckim.

Przypisy

Bibliografia

• Pod red. Anny Kaminsky: Miescy pamiaci achwiarau kamunizmu u Biełarusi. Lipsk: Fundacja Badań nad Dyktaturą SED, 2011, s. 278. [dostęp 2011-07-26]. (biał.).

Linki zewnętrzne

• Radoszkowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 438 .
• Jurkau kutoczak — Юркаў куточак — Yury's Corner. Radoszkowice. szlachta.io.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-24)].