Radzowice

Radzowice
	wieś
	; Kościół Świętej Trójcy w Radzowicach
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	oleśnicki
Gmina	Dziadowa Kłoda
Liczba ludności (III 2011)	471
Strefa numeracyjna	62
Kod pocztowy	56-504
Tablice rejestracyjne	DOL
SIMC	0197132
	Położenie na mapie gminy Dziadowa Kłoda Radzowice
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Radzowice
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Radzowice
	Położenie na mapie powiatu oleśnickiego Radzowice
	51°12′45″N 17°40′40″E/51,212500 17,677778
	Strona internetowa

Artykuł	51°12'45"N 17°40'40"E
- błąd	39 m
WD	51°13'N, 17°41'E
- błąd	2310 m
Odległość	638 m

Radzowice (niem. Reesewitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Dziadowa Kłoda.

Historia

Według księgi założenia biskupstwa wrocławskiego wieś istnieje według prawa niemieckiego od roku 1300. Była to wieś leżącą na skrzyżowaniu wielu dróg. Pierwsza wzmianka o kościele w Radzowicach pochodzi jednak dopiero z roku 1524. Kościół w Radzowicach okazał się w okresie kontrreformacji azylem dla ewangelików z okręgu Sycowa. Po przejęciu Śląska przez Prusy i wprowadzeniu tolerancji religijnej, w roku 1747 wybudowano nowy kościół ewangelicki, do którego przeniesiono ołtarz i ambonę ze starego kościoła. Jeden z dwóch dzwonów kościelnych powstał w roku 1614.

Oprócz Dziadowego Mostu do parafii ewangelickiej Radzowice należał Syców, Nowa i Dolna Stradomia, Dziadowa Kłoda, Dalborowice i Gronowice. Ostatnim ewangelickim pastorem był Fritz Helbig. W Radzowicach działało również ewangelickie zgromadzenie sióstr oraz parafialne przedszkole. Szkoła w Radzowicach powstała w roku 1663. Ostatni budynek szkoły pochodzi z roku 1887 – zawierał 2 pomieszczenia klasowe i mieszkanie dla nauczyciela.

W roku 1939 wieś liczyła 527 mieszkańców, a całkowita powierzchnia 1097 ha. Istniało 60 gospodarstw, 2 gościńce, 1 piekarnia i sklep drobiowy. Wieś posiadała również rzemieślników: 2 stolarzy, kowala, szewca i krawcowe, siodlarza i krawca, poza tym 4 kołodziejów i 3 murarzy. Ostatnim niemieckim burmistrzem był Willy Helbig.

Podział administracyjny

W roku 1945 wieś została włączona w granice Polski. Jej niemiecka ludność została wysiedlona do Niemiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest^[3]:

kościół ewangelicki do 1945 r., obecnie rzymskokatolicki filialny pw. Świętej Trójcy, szachulcowy, barokowy z wieżą z 1747 r. - połowa XVIII w., XIX w.

inne zabytki, wewnątrz kościoła:

ołtarz główny – wczesnobarokowy o cechach ludowych z 1673 r. sygnowany przez W. Smoliusa
ambona barokowa – z II połowy XVIII w. koszowa, wieloboczna, z baldachimem
prospekt organowy – barokowy z połowy XVIII w.
obraz Matki Boskiej w płaszczu opiekuńczym – późnogotycki, zapewne 1545 r.
obraz Ostatnia Wieczerza – barokowy z przełomu XVII/XVIII w.
epitafium Christiana Heinricha von Lohr – barokowe z 1738 r.
epitafium Hansa Alberta von Sigrodt – barokowe z 1687 r.
nagrobek Charlotty von Dyhrn – klasycystyczny z 1804 r.
tarcza herbowa rodu von Dyhrn – z 1746 r.
dzwon spiżowy – z 1614 r. sygnowany przez J. Getza
witraż – eklektyczny z 1897 r. z wizerunkiem św. Piotra
witraż – eklektyczny z 1897 r. z wizerunkiem św. Jana Ewangelisty.

Szkolnictwo

Pierwsza szkoła w Radzowicach powstała w roku 1663. Obecny budynek szkoły składa się z budynku pochodzącego z roku 1887 (w części budynku są mieszkania prywatne), rozbudowanego o nową część. Po II wojnie światowej, do roku 2003, istniała tu szkoła podstawowa. Od roku 2003 prowadzenie szkoły przejęło Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Radzowice. Obecnie prowadzone są klasy I-III oraz oddział zerowy (starsze dzieci dowożone są do szkoły w Dziadowej Kłodzie).

Kultura

W Radzowicach istnieje ludowy zespół muzyczny Radzowiczanie (do 2011 roku pod nazwą Radzowiczanki).

Galeria

Pocztówka przedwojenna
Budynek szkoły z roku 1887
Kościół pw. św. Trójcy (przed renowacją)
Kościół pw. św. Trójcy
Ołtarz główny – wczesnobarokowy o cechach ludowych z 1673 r. sygnowany przez W. Smoliusa (przed renowacją w 2010 r.)
Ołtarz główny – wczesnobarokowy o cechach ludowych z 1673 r. sygnowany przez W. Smoliusa
Ambona barokowa – z 2. połowa XVIII w. koszowa, wieloboczna, z baldachimem
Tarcza herbowa rodu von Dyhrn z roku 1746
Nagrobek Charlotty von Dyhrn z roku 1804, po roku 1945 przebudowany na Pomnik zmarłym
Prospekt organowy z roku 1871
Obraz Ostatnia Wieczerza - barokowy z przełomu XVII/XVIII w. (obecnie w ołtarzu głównym)
Obraz Matki Boskiej w płaszczu opiekuńczym - późnogotycki, zapewne z roku 1545

Osoby związane z miejscowością

hr. Konrad Adolf von Dyhrn (1803-1869) - urodzony i zmarły w Radzowicach niemiecki polityk liberalny; członek pruskiego Zgromadzenia Narodowego, a następnie Izby Panów oraz parlamentu Związku Północnoniemieckiego

Przypisy

↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1086 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 127. [dostęp 2012-09-22].

Linki zewnętrzne

portal radzowice.republika.pl. radzowice.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-03-24)].

[GUS-1] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

[2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1086 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[nid-3] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 127. [dostęp 2012-09-22].

[1]

[2]

[3]

Wsie	Dalborowice Dziadowa Kłoda Dziadów Most Gołębice Gronowice Lipka Miłowice Radzowice Stradomia Dolna
Integralne części wsi	Kłochowice Kłódka Kwaśnina Mąkocin Nowa Stradomia Nowiec Radzowice Szklarka Wygoda

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne