Rafał Taubenschlag

Rafał Taubenschlag
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 maja 1881
Przemyśl, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

25 czerwca 1958
Warszawa, Polska

Miejsce spoczynku

Cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

historyk prawa

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Rafał Taubenschlag (ur. 6 maja 1881 w Przemyślu, zm. 25 czerwca 1958 w Warszawie) – polski historyk prawa, nauczyciel akademicki, specjalista w dziedzinie prawa rzymskiego i papirologii.

Życiorys

Urodził się w Przemyślu w rodzinie żydowskiej[1], jako syn rządcy browaru Sanguszków – Bernarda Barucha Taubenschlaga i Cecylii Cyrli z domu Goldhart. Tam w 1899 zdał maturę w C.K. Gimnazjum. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1904 uzyskał stopień doktora, a w 1913 doktora habilitowanego. W 1919 został profesorem nadzwyczajnym UJ, a 2 lata później profesorem zwyczajnym. W 1927 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, a w 1929 dziekanem Wydziału Prawa UJ.

W czasie II wojny światowej przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie był współtwórcą Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce. W 1946 założył w Nowym Jorku czasopismo naukowe The Journal of Juristic Papyrology (papirologia prawnicza), które jest wydawane do dziś w Warszawie. W 1947 wrócił do Polski i objął kierownictwo Katedry Prawa Antycznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz utworzonej wspólnie z prof. Jerzym Manteuffelem Katedry Papirologii na Wydziale Historycznym UW. W 1952 r. został członkiem tytularnym, a w 1957 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk[2][3]. W 1953 otrzymał nagrodę państwową I stopnia[4].

W 1958 w wyniku postępującej jaskry zaczął gwałtownie tracić wzrok. W tym samym roku zmarł i spoczął w Alei Zasłużonych Cmentarza Rakowickiego w Krakowie[5] (kwatera LXVII-płn. 2-5)[6].

Uczniowie

Był założycielem i dyrektorem Instytutu Papirologii UW. Rezultaty jego badań zostały uznane przez świat za niezwykle cenne i doniosłe. Założony przez niego Instytut Papirologii Uniwersytetu Warszawskiego jest światowym ośrodkiem badań nad prawem grecko-rzymskiego Egiptu, jego periodykiem od 1946 jest „The Journal of Juristic Papyrology”. Uczniami byli: Henryk Kupiszewski (1927–1994), Cezary Kunderewicz (1912–2000) i Józef Mélèze-Modrzejewski (1930–2017)[7].

Ordery i odznaczenia

Wybrane publikacje

  • La storia della recezione del diritto romano in Polonia fino alla fine del secolo XVI, Bologna 1939.
  • The law of Greco-Roman Egypt in the light of the papyri 332 B. C. – 640 A. D, Vol. 2: Political and administrative law, Warsaw: Polish Philological Society 1948 (wyd. 2 Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955).
  • Nomos in the Papyri, Warsaw: Warsaw Soc. of Sciences and Letters with the support of the Polish Prime Minister and the Min. of Education 1948.
  • The provisional legal protection in the papyri, Warsaw: Warsaw Soc. of Sciences a. Letter Dep. 2 with the support of the Min. of Inst. of Higher Learn. a. Sciences 1951.
  • Les publications du stratège dans l'Égypte greco-romain, Warsaw: Warsaw Soc. of Sciences a. Letter Dep. 2 with the support of the Min. of Inst. of Higher Learn. a. Sciences 1951.
  • The Roman authorities and the local law in Egypt before and after the C. A., Warsaw : Warsaw Soc. of Sciences a. Letter Dep. 2 with the support of the Min. of Inst. of Higher Learn. a. Sciences 1951.
  • Survey of the literature chieftly 1950 till 1951 ; Survey of the papyri chieftly from 1950 till 1951, Warsaw: Warsaw Soc. of Sciences a. Letter Dep. 2 with the support of the Min. of Inst. of Higher Learn. a. Sciences 1951.
  • Rzymskie prawo prywatne, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955.
  • Rzymskie prawo prywatne na tle praw antycznych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955.
  • Opera minora, t.1-2, prefazione V. Arangio-Ruiz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1959.

Bibliografia

  • Hubert Izdebski, Taubenschlag Rafał [w:] Słownik historyków polskich, red. M. Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 524.
  • Henryk Kupiszewski, Rafał Taubenschlag – historyk prawa (1881–1958), „Czasopismo Prawno-Historyczne” 38 (1986), s. 111–155.

Przypisy

  1. ↑ Rafał Taubenszlag. [dostęp 2009-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-11)].
  2. ↑ Taubenschlag, Rafał. Polska Akademia Nauk. [dostęp 2019-09-16].
  3. ↑ Bogdan Suchodolski (red.), Historia nauki polskiej t. V cz. 1, Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992, s. 466.
  4. ↑ Dziennik Polski, rok IX, nr 173 (2948), s. 7.
  5. ↑ Groby profesorów UJ na cmentarzu rakowickim. Dziennik Polski. [dostęp 2013-03-06].
  6. ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Rafał Taubenschlag. rakowice.eu. [dostęp 2021-06-06].
  7. ↑ Adam Redzik, Poczet prawników polskich XIX-XX w., wyd. 2. wyd., Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2011, ISBN 978-83-255-1718-2, OCLC 750520709 [dostęp 2020-02-07].
  8. ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 4 kwietnia 1956 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1956 r. nr 58, poz. 648) „w związku z 75-leciem urodzin, za wybitne zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej” .
  9. ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 16 lipca 1954 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566) „za wybitne zasługi w dziedzinie nauki”.
  10. ↑ Zarządzenie o nadaniu Wielkiej Wstęgi Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski (M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410) „za zasługi na polu pracy naukowej i społecznej”.
  11. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 września 1951 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1951 r. nr 93, poz. 1275) „za wybitną działalność naukową”.
  12. ↑ M.P. z 1955 r. nr 1112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 14 stycznia 1955 r. nr 0/126 - na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie