Rail Baltica

Mapa przeglądowa z planowaną lokalizacją trasy Rail Baltica

Rail Baltica – linia kolejowa będąca elementem transeuropejskiego korytarza transportowego, łącząca torem normalnym Warszawę, Kowno, Rygę, Tallinn i Helsinki[1]. Planowana Rail Baltica w Polsce to 374 km trasy kolejowej[2]. Pociągi będą mogły jeździć tą trasą z prędkością do 234km/h[3]. Stanowi jeden z priorytetowych projektów Trans-European Transport Networks (Sieci Transeuropejskie TEN-T).

Historia

25 września 2008 w Parlamencie Europejskim odbyła się konferencja prasowa eurodeputowanych z Grupy Zielonych/Wolne Przymierze Europejskie, którzy – komentując wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 września 2008 – zaapelowali, by w dalszych pracach związanych z budową drogi Via Baltica uwzględnić także rozwój korytarza kolejowego Rail Baltica[4].

28 października 2014 przedstawiciele rządów państw bałtyckich podpisali w Rydze umowę powołującą spółkę RB Rail, która odpowiedzialna będzie za realizację inwestycji. Spółka w równych częściach należy do litewskiej Rail Baltica Statyba, łotewskiej Eiropas Dzelzcela Linijas i Rail Baltic Estonia[5].

W październiku 2015 roku została zakończona budowa pierwszego odcinka Rail Baltica: od granicy polsko-litewskiej do Kowna[6]. Wart 364,5 mln euro projekt obejmował budowę 123 km linii normalnotorowej z Szostakowa, przez Mariampol do Kowna[7].

Przebieg

Przebieg Rail Baltica (E 75) oraz E 20 w Polsce
Prędkości maksymalne na polskim odcinku Rail Baltica (2018)
Rail Baltica na Litwie (tory w splocie)

Przebieg w Polsce

Początkowo rozważano dwa przebiegi trasy Rail Baltica na terenie Polski: przez Sokółkę i Augustów oraz przez Ełk i Olecko[8]. Ostatecznie wybrano drugi wariant[9] i trasa zostanie poprowadzona:

  • linią kolejową nr 449 i 6 z Warszawy do Białegostoku. Trwa modernizacja tego odcinka po której prędkość maksymalna dla pociągów osobowych ma zostać podniesiona do 160 km/h (na 90% trasy geometria ma być dostosowana do prędkości 200 km/h[10])
  • linią kolejową nr 38 z Białegostoku do Ełku. W 2017 PKP PLK podpisały umowę na wykonanie projektu modernizacji tego odcinka w ramach której m.in. dobudowany ma zostać drugi tor oraz podniesiona prędkość maksymalna[11]
  • liniami 41, 39 i 51 z Ełku do przejścia granicznego Trakiszki-Szestokaj[12]. W grudniu 2017 PKP PLK podpisały umowę na opracowanie studium wykonalności modernizacji tego odcinka. Podniesienie prędkości maksymalnej do minimum 160 km/h dla pociągów osobowych wymagało będzie wytyczenia linii w większości nowym szlakiem. Trasa ma zostać zelektryfikowana oraz ma zostać dobudowany drugi tor. Planowana jest łącznica omijająca stację Olecko[12].

W stosunku do polskiego odcinka Rail Baltiki używa się oznaczenia E 75 - europejskiego korytarza transportowego Warszawa – Trakiszki, łączącego się w Warszawie z korytarzami E 20 (Kunowice – Terespol) oraz E 65 (Gdynia – Pszczyna)[13].

Przebieg na Litwie

W maju 2022 roku Litwa zadecydowała o przebiegu odcinka Rail Baltiki pomiędzy Kownem a granicą z Polską. Będzie to wariant najkrótszy, przeprowadzony z dala od istniejących na potencjalnej trasie ośrodków miejskich. Trasa będzie przystosowana do ruchu z prędkością do 249 km/h[14]. W lipcu 2022 rozpoczęto budowę mostu nad Wilią o długości 1,5 km, który stanowi jedno z największych wyzwań technicznych na planowanej trasie[15].

W Mariampolu i Szostakach mają powstać stacje przesiadkowe z połączeń regionalnych na pociągi kursujące Rail Baltiką[14].

Przebieg na Łotwie

W 2020 roku ruszyły prace przy przebudowie dworca głównego w Rydze oraz stacji przy ryskim lotnisku, celem przystosowania ich do obsługiwania Rail Baltiki. W 2021 ogłoszono przetarg na budowę 200 km nowej linii kolejowej. Prace mają potrwać do 2026 roku[16].

Przypisy

  1. ↑ Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 661/2010/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej.
  2. ↑ Odpowiedź na interpelację w sprawie budowy dróg ekspresowych i linii kolejowych w woj. podlaskim, orka2.sejm.gov.pl [dostęp 2018-07-19].
  3. ↑ Callum Tennent, The high-speed railway that’s uncoupling the Baltic states from Russia and their Soviet past, Euronews, 24 września 2022 [dostęp 2022-10-01] (ang.).
  4. ↑ Zieloni: Rail Baltica równie ważna jak Via Baltica. wiadomosci.ngo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-11)]..
  5. ↑ Adam Baranowski: Rail Baltica – kolej na integrację. przegladbaltycki.pl, 2015-02-21. [dostęp 2015-03-20]. (pol.).
  6. ↑ Aleksandra Akińczo: Zakończono budowę pierwszego odcinka Rail Baltica. Money.pl, 2015-10-16. [dostęp 2015-10-18].
  7. ↑ Pierwszy odcinek Rail Baltiki gotowy. Na Litwie. [w:] Rynek Kolejowy [on-line]. ZDG TOR Sp. z o.o., 2015-10-17. [dostęp 2015-10-18]. (pol.).
  8. ↑ Ruszyły prace nad ostatecznym przebiegiem trasy Rail Baltica – WP Finanse, finanse.wp.pl [dostęp 2018-06-13] (pol.).
  9. ↑ Rail Baltica a koleje pasażerskie w północno-wschodniej Polsce – Transport Publiczny, www.transport-publiczny.pl [dostęp 2018-06-13].
  10. ↑ PLK: Szansa na 200 km/h z Warszawy do Białegostoku do 2027 roku – Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2018-07-15].
  11. ↑ PKP PLK. Modernizacji linii kolejowej Białystok – Ełk podpisana | Z kraju, tvn24bis.pl [dostęp 2018-07-15] (pol.).
  12. ↑ a b Martyn Janduła, Rail Baltiką do Trakiszek jednak szybciej. Aktualizacja studium, Rynek Kolejowy, 7 lipca 2017 [dostęp 2022-09-05].
  13. ↑ modernizacja linii E 75, web.archive.org, 7 sierpnia 2009 [dostęp 2022-09-05] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-07].
  14. ↑ a b Litwa. Wybrano przebieg Rail Baltiki do granicy z Polską, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-09-10] (pol.).
  15. ↑ Weronika Wyzińska, Na Litwie rozpoczęto budowę wyjątkowego mostu kolejowego w ramach projektu Rail Baltica, Portal Kolejowy NaKolei.pl, 26 lipca 2022 [dostęp 2022-09-10] (pol.).
  16. ↑ Łotwa ogłasza przetarg na budowę 200 km Rail Baltiki, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-09-10] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Rail Baltica.svg
Autor: Tbap, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przebieg Rail Baltica (E 75) oraz E 20 w Polsce
RailBaltica-pl.svg
Autor: Szczureq, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rail Baltica railway - redrawn from File:RailBaltica.jpg created by Ministry of Transport and Communication of the Republic of Latvia, using File:Blank Map of Europe -w boundaries.svg by Madman2001 as background.
Rail-baltica-poland-v-max.svg
Autor: Tbap, Licencja: CC BY-SA 4.0
Prędkości maksymalne na polskim odcinku Rail Baltica.
Rail Baltica Lietuva.jpg
Autor: Gediminas z litewskiej Wikipedii, Licencja: GFDL
Dual gauge track (1520 and 1435 mm) in Lithuania between Mockava and Šeštokai. Numbering the rails from left to right, the gauges are as follows. 1520 mm gauge: rails 1 and 3; 1435 mm gauge: rails 2 and 4.