Rajmund Kaczyński

Rajmund Kaczyński
Irka
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

1 września 1921
Grajewo

Data i miejsce śmierci

17 kwietnia 2005
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1941–1944

Siły zbrojne

Kotwica symbol.svg Armia Krajowa

Jednostki

Pułk AK „Baszta”

Stanowiska

dowódca drużyny

Główne wojny i bitwy

powstanie warszawskie

Późniejsza praca

inżynier
nauczyciel

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920-1941) Złoty Krzyż Zasługi Warszawski Krzyż Powstańczy
Rajmund Kaczyński
Zawód, zajęcie

nauczyciel
inżynier

Narodowość

polska

Alma Mater

Politechnika Łódzka

Uczelnia

Politechnika Warszawska

Wydział

Wydział Inżynierii Sanitarnej
Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa

Wyznanie

katolicyzm

Rodzice

Aleksander Kaczyński
Franciszka Kaczyńska z d. Świątkowska

Małżeństwo

Jadwiga Kaczyńska z d. Jasiewicz

Dzieci

Jarosław Kaczyński
Lech Kaczyński

Grób Rajmunda Kaczyńskiego i jego rodziców

Rajmund Kaczyński, ps. „Irka” (ur. 1 września 1921 w Grajewie, zm. 17 kwietnia 2005 w Warszawie) – porucznik Wojska Polskiego, uczestnik powstania warszawskiego, inżynier, nauczyciel akademicki Politechniki Warszawskiej[1].

Ojciec polskich polityków, Lecha i Jarosława Kaczyńskich, mąż Jadwigi z Jasiewiczów Kaczyńskiej, teść Marii z Mackiewiczów Kaczyńskiej.

Rodzina

Był synem urzędnika kolejowego Aleksandra Kaczyńskiego (1891–1956) oraz Franciszki ze Świątkowskich (1893–1958). Ojciec pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Pomian, wywodzącej się z Kaczyna Starego i Kaczyna-Herbasów na Podlasiu[2]. Dziad Rajmunda po mieczu był oficerem carskiej armii, zasłużonym w wojnie turecko-rosyjskiej. Miał majątek w okolicach Łomży. Matka pochodziła z rodziny ziemiańskiej z okolic Odessy. Rodzice Rajmunda Kaczyńskiego osiedli w Grajewie tuż po ślubie[1]. Tam też urodziły się ich dzieci, z których dwoje zmarło w młodości[1]: czteroletni Piotr zmarł w 1924, a Jadwiga, studentka Uniwersytetu Warszawskiego, zmarła w 1938[3].

4. Piotr Kaczyński h. Pomian
(ur. 1857)
   
  2. Aleksander Kaczyński
(ur. 1890 lub 1892, zm. 1956)
5. Zofia z Gutowskich    
   1. Rajmund Kaczyński
6. Paweł Świątkowski  
  3. Franciszka ze Świątkowskich
(ur. 1893, zm. 1960)
  
7. Maria z Bakowieckich   
 

Życiorys

Od 1927 wraz z rodzicami mieszkał w Baranowiczach, gdzie jego ojciec został naczelnikiem ekspedycji węzła kolejowego a matka zajęła się obrotem nieruchomościami[1]. Tam chodził do liceum, do którego uczęszczał również Lucjan Jasiewicz, syn Wincentego, brat stryjeczny jego przyszłej żony Jadwigi. Tuż przed wojną Kaczyńscy przeprowadzili się do Brześcia nad Bugiem[1].

Po wybuchu wojny w obawie przed zsyłką na Sybir rodzina Kaczyńskich wyjechała do Warszawy. Tam Rajmund uczył się od 1940 w Zawodowej Szkole Technicznej (Technische Fachschule), którą ukończył w 1943 i rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn im. Wawelberga, potem w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej[1] odbywając naukę do 1944. Od 1941 należał do Związku Walki Zbrojnej, następnie w czerwcu 1942 został zaprzysiężony do Armii Krajowej[4] przybierając pseudonim „Irka”. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w 1943 otrzymał stopień plutonowego podchorążego[4].

W pierwszym dniu powstania warszawskiego 1 sierpnia 1944, jako dowódca 7 drużyny 2 plutonu kompanii K 1 pułku „Baszta”, brał udział w szturmie na tor wyścigów konnych na Służewcu[5], w trakcie którego został raniony w rękę. W wyniku tego postrzału stracił kciuk prawej dłoni[4]. W szpitalu spędził dwa tygodnie, opiekowała się nim wówczas sanitariuszka Halina Wołłowicz „Rena” (jej siostrzeńcem jest Bronisław Komorowski)[6]. Z ręką na temblaku walczył na Mokotowie do końca września[7]. 2 października 1944 został awansowany do stopnia podporucznika rezerwy piechoty (rozkaz dowódcy AK nr. 512 z 02.10.1944)[4]. Po kapitulacji Mokotowa 27 września 1944 trafił do obozu Dulag 121 w Pruszkowie[8], a następnie przeniesiono go do obozu przejściowego w Skierniewicach (numer jeniecki 140792), skąd zbiegł[1]. Do stycznia 1945 ukrywał się w okolicach Warszawy[4].

Po wojnie, w 1945 podjął studia na Oddziale Technologicznym Politechniki Łódzkiej, które ukończył w 1947 z tytułem magistra inżyniera[1]. Podczas studiów pracował w Zakładach Samochodowych w Głownie, a po uzyskaniu dyplomu i przeprowadzce do Warszawy w marcu 1947 pracował w Polskich Zakładach Optycznych w Warszawie, a od grudnia 1947 jako kierownik robót w Społecznym Towarzystwie Budowlanym[9]. Od 1947 był zatrudniony na Politechnice Warszawskiej z przerwami do emerytury w 1987[7]. Prowadził również wykłady z termodynamiki na tzw. Sorbonie przy Politechnice Warszawskiej, głównie jako skrócone studia dla wyższych członków PZPR. Pracował także nad wynalazczością w zakresie ciepłownictwa.

W 1948 ożenił się z Jadwigą z Jasiewiczów, poznaną na jednym z balów karnawałowych na Politechnice Warszawskiej. W 1949 przyszły na świat ich dzieci, bliźniacy – Jarosław i Lech. Matkami chrzestnymi chłopców zostały siostry bliźniaczki Ludwika i Zofia Woźnickie[1]. Początkowo rodzina mieszkała przy ulicy Pawła Suzina 3 w mieszkaniu Jasiewiczów[10], a od 1950 przy ulicy Lisa-Kuli 8/2 (przemianowanej później na ulicę Pochyłą) na Żoliborzu, w wynajmowanym od rodziny Kowalskich mieszkaniu[11], wykupionym dopiero w 1981, później przeprowadzili się do bliźniaka przy ul. Mickiewicza[1].

W latach 1956–1957 pracował również w Biurze Projektów Zaplecza Technicznego. W 1958 uzyskał pełny etat na Wydziale Inżynierii Sanitarnej Politechniki Warszawskiej[1]. Służbowo przebywał krótko w Belgii, Holandii, Republice Federalnej Niemiec (w związku z budową ambasady amerykańskiej) oraz służbowo kilka dni w Libii w 1966 i Mińsku w ZSRR w 1977. W 1961 i 1966 prywatnie na zaproszenie rodziny wyjeżdżał do Anglii[12]. Projektował instalacje sanitarne w budynku Ambasady USA w Warszawie. Jeszcze przez wiele lat pracował w rozmaitych pracowniach projektowych[1]. Był autorem prac z zakresu teorii niezawodności pracy systemów energetycznych[7].

W latach osiemdziesiątych prowadził zajęcia z Teorii Maszyn Cieplnych na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej[9]. Był członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego, a od 1980 był członkiem NSZZ „Solidarność”[8]. Był inwigilowany przez komunistyczny Urząd Bezpieczeństwa w związku z jego służbą w Armii Krajowej, a później przez Służbę Bezpieczeństwa w związku z opozycyjną działalnością jego synów[12]. Nie wstąpił do PZPR, od 1976 należał do ZBoWiD; w okresie PRL nie uzyskał awansów i odznaczeń kombatanckich (otrzymał Złoty Krzyż Zasługi). 30 kwietnia 2001 postanowieniem ministra obrony narodowej Bronisława Komorowskiego został awansowany na stopień porucznika[7].

Zmarł 17 kwietnia 2005. Po mszy świętej, którą koncelebrował biskup polowy Wojska Polskiego gen. dyw. Tadeusz Płoski, został pochowany na Starych Powązkach, w grobowcu swoich rodziców (kwatera 154b-6-10)[13].

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l Tygodnik „Polityka”: Bracia Kaczyńscy. Co zostało z księżyca.
  2. Drzewo genealogiczne rodu Kaczyńskich z Kaczyna herbu Pomian. szlachta.org.pl, 2008.
  3. Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 29.
  4. a b c d e Muzeum Powstania Warszawskiego.
  5. Lesław M. Bartelski: Mokotów 1944. Warszawa: wydawnictwo MON, 1971, s. 220.
  6. Anna Herbich Dziewczyny z Powstania, Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 72.
  7. a b c d Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 31–32
  8. a b Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 34
  9. a b Cezary Łazarewicz / Newsweek Polska „Ojciec braci”.
  10. Tomasz Gołąb: Tu urodził się prezydent. Gość Warszawski, 2015-05-15. [dostęp 2015-05-17].
  11. Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 36.
  12. a b Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 35
  13. Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER KACZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-07].
  14. Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 4. Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari – Powstanie Warszawskie. Opracował Andrzej Krzysztof Kunert, Dom Wydawniczy „Bellona”, Warszawa 1997. ISBN 83-87224-00-6.
  15. Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 32.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Rajmund Kaczyński grób.JPG
Rajmund Kaczyński grób, Cmentarz Powązkowski, Warszawa
POL Warszawski Krzyż Powstańczy BAR.svg
Baretka: Warszawski Krzyż Powstańczy