Rak tarczowaty topoli

Rak zamknięty
Zabezpieczony siatką rak otwarty

Rak tarczowaty topoli – choroba topoli (Populus) wywołana przez Ceratocystis fimbriata[1].

Objawy

Jest to grzybowa choroba z grupy raków roślin. O jej występowaniu na topoli osikowej (Populus tremuloides) w Ameryce Północnej donoszono w latach 70. XX wieku. Choroba występuje również na innych gatunkach topoli[1] i znana jest również w Polsce[2].

Choroba atakuje liście i ogonki liściowe, ale przede wszystkim powoduje zrakowacenia pni. Początkowo są to niewielkie raki zamknięte, później jednak pękają one i powstają raki otwarte, pozbawione kory. Cały czas się rozrastają, wreszcie tworzą rozległe, głęboko w drewno wnikające otwarte rany, w których widoczne są koncentryczne strefy martwego kalusa. Objawy i przebieg choroby jest podobny jak raka gruzełkowego drzew liściastych[1].

Najbardziej podatne na raka tarczowatego topoli są topole czarne z sekcji Aigeiros, najbardziej odporne są topole z sekcji Tacamahaca oraz mieszańce Tacamahaca × Aigeiros[1].

Epidemiologia

Ceratocystis fimbriata infekuje rany poliściowe powstałe po jesiennym opadnięciu liści. Jego grzybnia przenika z nich do pędów, a następnie do pni. Grzyb może do pni wniknąć także bezpośrednio przez świeże rany w pniu. W korze porażonych miejsc tworzy częściowo zanurzone lub wystające nad korę perytecja o barwie od brunatnej do czarnej i średnicy do 0,3 mm. Powstają w nich konidia rozprzestrzeniające chorobę[1].

Ochrona

Zasady ochrony przed rakiem tarczowatym topoli są podobne, jak przed rakiem gruzełkowym drzew liściastych. Polegają na unikaniu zranień pni, usuwaniu drzew silnie porażonych, smarowaniu świeżych ran maścią z fungicydami. W parkach można też zamiast usuwania całych drzew usuwać tylko porażone konary. Dbanie o dobre warunki rozwoju drzew przyczynia się do wzmocnienia ich odporności[1].

Przypisy

  1. a b c d e f Karol Manka, Fitopatologia leśna, Warszawa: PWRiL, 2005, ISBN 83-09-01793-6.
  2. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.

Media użyte na tej stronie

Hohlraum Stammansatz Babisnauer Pappel.JPG
Autor: DynaMoToR, Licencja: CC BY-SA 3.0
Verschlossener Hohlraum am Stammansatz der Babisnauer Pappel, Gemeinde Kreischa, Landkreis Sächsische Schweiz-Osterzgebirge
Canker on Populus alba.JPG
Autor: Rosser1954, Licencja: CC BY-SA 3.0
Canker on Populus alba, Kilwinning, North Ayrshire, Scotland