Rakołupy

Artykuł

50°58'24"N, 23°26'50"E

- błąd

39 m

WD

50°58'N, 23°27'E

- błąd

2314 m

Odległość

810 m

Rakołupy
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

chełmski

Gmina

Leśniowice

Liczba ludności (2011)

114[1]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-122[2]

Tablice rejestracyjne

LCH

SIMC

0105035

Położenie na mapie gminy Leśniowice
Mapa konturowa gminy Leśniowice, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Rakołupy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Rakołupy”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Rakołupy”
Ziemia50°58′24″N 23°26′50″E/50,973333 23,447222

Rakołupywieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Leśniowice[3][4].

W latach 18671933 miejscowość była siedzibą gminy Rakołupy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 114 mieszkańców[1] i była piętnastą co do wielkości miejscowością gminy Leśniowice.

We wsi znajduje się kościół, szkoła podstawowa i sklep. Wieś stanowi sołectwo gminy Leśniowice[5].

Części wsi

Integralne części wsi Rakołupy[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
0105041Bażantarniaczęść wsi

Historia

Pierwsza informacja pisana o wsi Rakołupy pochodzi z 1426 r. Należały wówczas do Parafii Rzymskokatolickiej w Bończy. Po 1426 r. biskup chełmski Jan Biskupiec przyłączył Rakołupy do Parafii Rzymskokatolickiej w Kumowie[6]. W wieku XVI wieś w powiecie chełmskim. W r. 1564 wieś ta w parafii “Pustothew” pobór płacony był wówczas od 13 łanów, 10 zagrodników 1 rzemieślnika, we wsi była cerkiew. Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego z roku 1888, Rakołupy stanowiły wieś, folwark i dobra w powiecie chełmskim, gminie Rakołupy, parafia rzymskokatolicka w Kumowie odległe 18 wiorst od Chełma, posiada cerkiew parafialną punicką, szkołę początkową ogólną. W folwarku gorzelnia parowa, z produkcją roczną wartości do 50.000 rubli srebrnych, dwa młyny wodne. W 1827 r. było tu 54 domów zamieszkałych przez 286 mieszkańców.

Pałac w Rakołupach

Rezydencja z 1 ćw. XIX w., wybudowana przez Jana Poletyło, składała się z klasycystycznego pałacu i dwóch oficyn. Projekt wykonał prawdopodobnie Edward Blass. Pałac był dwukondygnacyjny, założony na planie wydłużonego prostokąta, o bogatym wystroju architektonicznym[7]. We wnętrzu była sala balowa w formie rotundy nakrytej kopułą z kasetonami, którą dźwigały doryckie kolumny. Oprócz budynków mieszkalnych, na folwarku znajdowała się gorzelnia i browar. Wszystkie budowle zostały zniszczone w okresie I wojny światowej[7].

Charakterystyka dóbr Rakołupy.

Dobra Rakołupy składały się w 1886 r. z folwarku Rakołupy i Nowy Folwark oraz nomenklatury Mańkowszczyzna. Ogólna rozległość dóbr wynosiła 2392 mórg w tym: folwark Rakołupy grunty orne i ogrody mórg 526, łąk mórg 185, pastwiska mórg 2, lasu mórg 756, nieużytki mórg 51, razem mórg 1920, budynki murowane 24, z drzewa 54, płodozmian 13. polowy, folwark Nowy grunty orne i ogrody mórg 376, łąk mórg 44, lasu mórg 41, nieużytki mórg 11, razem mórg 472, budynki murowane 1, z drzewa 4, płodozmian 9. polowy, las urządzony w kolei 80. letniej[8]. W skład dóbr wchodziły poprzednio: wieś Rakołupy osad 32, z gruntem mórg 336, wieś Horodysko osad 44, z gruntem mórg 794, wieś Majdan Leśniowski osad 27, z gruntem mórg 490, wieś Ostrów osad 40, z gruntem mórg 612, wieś Majdan Ostrowski osad 53, z gruntem mórg 955, wieś Janówka osad 22, z gruntem mórg 219, wieś Kukawka osad 18, z gruntem mórg 293, wieś Majdan Kukawski osad 14, z gruntem mórg 130, wieś Plisków osad 41, z gr mórg 844, wieś Pilotówka osad 11, z gruntem mórg 30, wieś Leśniewice osad 36, z gruntem mórg 687, wieś Czarnołozy osad 11, z gruntem mórg 257, wieś Siennica Różanna osad 48, z gruntem mórg 1130, wieś Wola Siennicka osad 34, z gruntem mórg 813, wieś Wesołówka osad 8, z gruntem mórg 37, wieś Złośnica osad 6, z gruntem mórg 52, wieś Kozieniec osad 15, z gruntem mórg 231, wieś Browarówka osad 11, z gruntem mórg 5.[8] Od dóbr Rakołupy oddzielono w 1869 r. dobra Ostrów[8].

W styczniu 1944 roku oddział Gwardii Ludowej Konstantego Mastalerza rozbił we wsi posterunek okupacyjny i spalił urząd gminy[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1072 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  4. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  5. Jednostki pomocnicze gminy Leśniowice. Urząd Gminy Leśniowice. [dostęp 2020-02-15].
  6. Andrzej Wawryniuk: Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego. Chełm: Starostwo Powiatowe w Chełmie, 2002, s. 477. ISBN 83-916380-0-6.
  7. a b STRATY I ZNISZCZENIA PONIESIONE W ZABYTKACH NIERUCHOMYCH W OKRESIE I WOJNY ŚWIATOWEJ NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO (W JEGO AKTUALNYCH GRANICACH) - PDF Darmowe pobieranie, docplayer.pl [dostęp 2019-12-17].
  8. a b c Rakołupy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 504.
  9. Józef Bolesław Gargas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 149

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
POL gmina Leśniowice COA.svg
herb gminy Leśniowice