Rallus

Rallus[1]
Linnaeus, 1758[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – wodnik afrykański (R. caerulescens)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

żurawiowe

Nadrodzina

Ralloidea

Rodzina

chruściele

Podrodzina

wodniki

Rodzaj

Rallus

Typ nomenklatoryczny

Rallus aquaticus Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Rallus – rodzaj ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce, Eurazji i Afryce[6].

Morfologia

Długość ciała 20–48 cm; masa ciała samców 64–490 g, samic 67–400 g[6].

Systematyka

Etymologia

  • Rallus (Ralus): BOU (1915) twierdzi, że nazwa ta jest „zlatynizowaną formą francuskiego Rale, naszego Rail, holenderskiego Ral”, zaś Macleod w 1954[7] roku zauważa, że nazwa ta jest „zlatynizowaną formą niemieckiego ralle, wodnik (ptak)”[8].
  • Biensis: łac. bi- „podwójnie”, od bis „podwójny”; ensis „miecz”; aluzja do cienkiego dzioba wodnika madagaskarskiego, który jest dwa razy dłuższy niż jego głowa[9]. Gatunek typowy: Biensis typus Pucheran, 1845 = Rallus madagascariensis J. Verreaux, 1833.
  • Epirallus: gr. επι epi „blisko, poza”; rodzaj Rallus Linnaeus, 1758[10]. Gatunek typowy: †Epiralus notatus Miller, 1942.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[11]:

  • Rallus obsoletus Ridgway, 1874 – wodnik kalifornijski – takson wyodrębniony ostatnio z R. longirostris[12]
  • Rallus tenuirostris Ridgway, 1874 – wodnik cienkodzioby – takson wyodrębniony ostatnio z R. elegans[12]
  • Rallus longirostris Boddaert, 1783 – wodnik długodzioby
  • Rallus elegans Audubon, 1834 – wodnik królewski
  • Rallus crepitans J.F. Gmelin, 1789 – wodnik karoliński – takson wyodrębniony ostatnio z R. longirostris[12]
  • Rallus wetmorei J.T. Zimmer & W.H. Phelps, Sr., 1944 – wodnik wenezuelski
  • Rallus limicola Vieillot, 1819 – wodnik błotny
  • Rallus semiplumbeus P.L. Sclater, 1856 – wodnik andyjski
  • Rallus antarcticus P.P. King, 1828 – wodnik patagoński
  • Rallus aquaticus Linnaeus, 1758 – wodnik zwyczajny
  • Rallus indicus Blyth, 1849 – wodnik brązowopierśny – takson wyodrębniony ostatnio z R. aquaticus[13][14]
  • Rallus caerulescens J.F. Gmelin, 1789 – wodnik afrykański
  • Rallus madagascariensis J. Verreaux, 1833 – wodnik madagaskarski

oraz gatunki wymarłe:

  • Rallus eivissensis McMinn, Palmer & Alcover, 2005
  • Rallus polgardiensis Zelenkow, 2017 – kopalny, mioceński gatunek[15]

Uwagi

  1. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Rallus Linnaeus, 1758.

Przypisy

  1. ↑ Rallus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 153. (łac.)
  3. ↑ L.J.P. Vieillot: La galerie des oiseaux. Paris: Constant-Chantpie, 1825, s. 168. (fr.)
  4. ↑ J. Pucheran. Notes sur quelques espèces Madécasses de l’ordre des Écuassiers. „Revue Zoologique”. 8, s. 278, 1845 (fr.). 
  5. ↑ L.H. Miller. Two new bird genera from the Pleistocene of Mexico. „University of California publications. Zoology”. 47 (3), s. 43, 1942 (ang.). 
  6. ↑ a b P.B. Taylor: Family Rallidae (Rails, Gallinules and Coots). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 167–170. ISBN 84-87334-20-2. (ang.)
  7. ↑ R.D. Macleod: Key to the Names of British Birds. London: Pitman, 1954, s. 43. (ang.)
  8. ↑ Rallus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-02] (ang.).
  9. ↑ Biensis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-02] (ang.).
  10. ↑ Epirallus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-02] (ang.).
  11. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2021-12-04). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-02-02].
  12. ↑ a b c J. Maley & R.T. Brumfield. Mitochondrial and next-generation sequence data used to infer phylogenetic relationships and species limits in the Clapper/King Rail complex. „Condor”. 115 (2), s. 316–329, 2013. DOI: 10.1525/cond.2013.110138 (ang.). 
  13. ↑ P.C. Rasmussen & J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.)
  14. ↑ E.S. Tavares, G.H.J. de Kroon & A.J. Baker. Phylogenetic and coalescent analysis of three loci suggest that the Water Rail is divisible into two species, Rallus aquaticus and R. indicus. „BMC Evolutionary Biology”. 10, s. 226, 2010. DOI: 10.1186/1471-2148-10-226. PMID: 20653954 (ang.). 
  15. ↑ Nikita Zelenkow. Revision of non-passeriform birds from Polgárdi (Hungary, Upper Miocene): 3. Neoaves. „Paleontological Journal”. 51 (2), s. 203–213, 2017. DOI: 10.1134/S0031030117020162 (ang.). 

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
African Rail (Rallus caerulescens).jpg
Autor: Alan Manson, Licencja: CC BY-SA 2.0
African Rail (Rallus caerulescens) Location: Cedara Farm, Pietermaritzburg, KwaZulu-Natal, South Africa.