Ramienionogi

Ramienionogi
Brachiopoda[1]
Ilustracja
Rhynchotrema dentatum
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typramienionogi
Spiriferina rostrata

Ramienionogi (Brachiopoda, z gr. brachion – ramię + pous – noga) – typ drobnych morskich bezkręgowców, podobnych z wyglądu do małży. W zapisie kopalnym znane są od wczesnego kambru[2].

Ramienionogi są osiadłymi, dennymi filtratorami. Ich ciało składa się z części miękkiej otoczonej dwiema skorupkami: brzuszną i grzbietową. Zwierzęta te przymocowują się do podłoża za pomocą umieszczonej w tylnej części ciała nogi lub – w przypadku niektórych gatunków pozbawionych tej części ciała – przy pomocy brzusznej skorupki. Za sterowanie skorupkami odpowiedzialny jest złożony system mięśni. System mięśniowy szczególnie rozbudowany jest w przedniej części ciała, gdzie służy również do poruszania otaczającymi otwór gębowy czułkami.

Zdecydowana większość gatunków jest rozdzielnopłciowa, ale dymorfizm płciowy nie jest zaznaczony. Jaja zapładniane są wewnątrz muszli samicy. Wyklute z nich formy larwalne są ruchliwe nawet przez dwa tygodnie. Dorosłe ramienionogi osiągają rozmiar 9 centymetrów (Magellania venosa)[3] i są spotykane przede wszystkim na dnie płytkich stref mórz i oceanów. Najmniejsze okazy mają skorupkę długości zaledwie 1 mm. Do wyjątków należą gatunki abisobentalne, które jednak odnajdywano nawet na głębokości 6000 metrów.

Systematyka

Tradycyjnie w typie Brachiopoda – na podstawie sposobu umocowania skorupek – wyróżniano dwie gromady[1][2][4][5]: liczniejszych zawiasowców (Articulata), oraz mniej licznych bezzawiasowców (Inarticulata). Obecnie nazwy te pozostają w użyciu jako nieformalne, wyróżniane są natomiast podtypy[2]:

  • Craniiformea
  • Linguliformea
  • Rhynchonelliformea

Przypisy

  1. a b Brachiopoda, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-16108-8.
  3. W.A. Dogiel "Zoologia bezkręgowców" pod. red. J. I. Polanskiego. PWRiL. Warszawa 1986
  4. Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
  5. Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Liospiriferina rostrata Noir.jpg
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
Liospiriferina rostrata (Brachiopod). Brachiopods filtered plankton, using a specialized organ: the lophophore. It is exceptional to be able to find silicified skeleton of this organ, visible in this specimen.
Stage : Pliensbachian (189.6 ± 1.5 Ma and 183 ± 1.5 Ma (million years ago)) Lower Jurassic.
Locality : France
Size: 35x30 mm
Rhynchotremadentatum.jpg
Rhynchotrema dentatum, a rhynchonellid brachiopod from the Cincinnatian (Upper Ordovician) of southeastern Indiana.