Rani ki vav

Rani-ki-Vav (Studnia Królowej)[1][a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo Indie
Typkulturowy
Spełniane kryteriumI, IV
Numer ref.922
Region[b]Azja i Pacyfik
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę2014
na 38. sesji
Położenie na mapie Gudźaratu
Mapa konturowa Gudźaratu, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Rani-ki-Vav (Studnia Królowej)”
Położenie na mapie Indii
Ziemia23°51′32″N 72°06′06″E/23,858889 72,101667
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO
Studnia Królowej
Studnia Królowej
Piętra portyku
Zdobienia studni po stronie południowej
Płaskorzeźby apsar
Apsara – detal
Wisznu we wcieleniu Waraha

Rani ki vav – studnia schodkowa z XI wieku nad rzeką Saraswati w Patanie w stanie Gudźarat w Indiach, wyróżniająca się mistrzostwem skomplikowanych rozwiązań technicznych i pięknem detalu architektonicznego.

Historia

Studnia została wybudowana przez królową Udajamati dla upamiętnienia męża – Bhimdeva I, założyciela dynastii Solanki. Królowa zleciła budowę w ok. 1063 roku[2]. Najprawdopodobniej jeszcze przez ukończeniem budowy studnię zalały wody Saraswati[2]. Rzeka zalewała obiekt regularnie, nanosząc muł i szlam, tak, że w XIX wieku bogata struktura architektoniczna nie była w ogóle widoczna[3]. Odsłonięta i cały czas w użyciu była jedynie cysterna z wodą ze studni[4]. Pierwsze prace archeologiczne podjęto w latach 30. XX wieku, jednak dopiero w latach 80. XX wieku odsłonięto całość[3]. Płaskorzeźby zdobiące studnię zachowały się w bardzo dobrym stanie, zakonserwowane przez szlam[2], na niektórych zachowały się ślady farby, niewidoczne jednak dla ludzkiego oka[4].

W 2014 roku studnia została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO[5].

Architektura

Studnia przypomina kształtem odwróconą świątynię, z 7 bogato rzeźbionymi kondygnacjami schodów z ponad 1500 płaskorzeźbami o motywach religijnych, mitologicznych i świeckich[5]. Każdą kondygnację i wnętrze studni obiega horyzontalny fryz[6].

Jednym z motywów rzeźbiarskich jest 10 wcieleń boga Wisznu i niemal identycznie przedstawionych postaci ascetów sadhu oddających cześć Wisznu oraz zróżnicowanych postaci tancerek – apsar[6]. Podczas gdy postaci apsar zdobią wiele studni w regionie, motyw Wisznu i sadhu jest charakterystyczny dla obiektu w Patanie[6]. Jednakże nigdzie indziej nie spotyka się tak wielu przedstawień apsar w jednym miejscu[6]. Jedne z najbardziej charakterystycznych płaskorzeźb znajdują się na ogromnych blokach skalnych przy wejściu do studni – reliefy te odwzorowują wzory tekstyliów z regionu: kwadraty czakla używane do zdobienia nakryć, wzory paczi pati do zdobienia gzymsów i wzory torana na paskach tkanin przystrajających drzwi wejściowe do domów[4].

Na dnie budowli znajduje się zbiornik o wymiarach 9,5 na 9,4 m i głębokości 23 m[5]. Głęboka na 30 m studnia właściwa o średnicy 10 m jest w części zachodniej[5].

Przypisy

  1. ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2016-07-06].
  2. ↑ a b c Steps to Water: The Ancient Stepwells of India. Princeton Architectural Press, 2002, s. 63. ISBN 978-1-56898-324-0. [dostęp 2015-02-01].
  3. ↑ a b UNESCO: Rani-ki-Vav (India) No 922 (ang.). [dostęp 2015-02-01].
  4. ↑ a b c Steps to Water: The Ancient Stepwells of India. Princeton Architectural Press, 2002, s. 68. ISBN 978-1-56898-324-0. [dostęp 2015-02-01].
  5. ↑ a b c d UNESCO: Rani-ki-Vav (the Queen’s Stepwell) at Patan, Gujarat (ang.). [dostęp 2015-02-01].
  6. ↑ a b c d Steps to Water: The Ancient Stepwells of India. Princeton Architectural Press, 2002, s. 67. ISBN 978-1-56898-324-0. [dostęp 2015-02-01].
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Indiach

Flag of UNESCO.svg

Kulturowe
Przyrodnicze

Indie

  1. ↑ Wspólnie z Argentyną, Francją, Niemcami, Belgią, Japonią i Szwajcarią

Media użyte na tej stronie

India location map.svg
(c) Uwe Dedering z niemieckiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Location map of India.

Equirectangular projection. Strechted by 106.0%. Geographic limits of the map:

  • N: 37.5° N
  • S: 5.0° N
  • W: 67.0° E
  • E: 99.0° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Flag of India.svg
The Flag of India. The colours are saffron, white and green. The navy blue wheel in the center of the flag has a diameter approximately the width of the white band and is called Ashoka's Dharma Chakra, with 24 spokes (after Ashoka, the Great). Each spoke depicts one hour of the day, portraying the prevalence of righteousness all 24 hours of it.
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Rani-ki-vav sculptures.JPG
Autor: Bornav27may, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of ASI monument number 
Rani ki vav 03.jpg
Autor: Bernard Gagnon, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rani ki vav, Patan, India
Rani ki vav 04.jpg
Autor: Bernard Gagnon, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rani ki vav, Patan, India
Rani ki Vav Vishnu.jpg
Autor: Shakti, Licencja: CC BY-SA 3.0
Vishnu sculpture inside Rani ki Vav, Patan, Gujurat
Rani ki vav 07.jpg
Autor: Bernard Gagnon, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rani ki vav, Patan, India
Reliefs at Rani ki Vav.jpg
Autor: Prayash Giria, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of ASI monument number 
Rani-ki-vav1.jpg
Autor: Mihir23, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of ASI monument number