Raport Jägera

(c) Bundesarchiv, Bild 183-B0716-0005-007 / CC-BY-SA 3.0
Raport Jägera

Raport Jägera – dokument sporządzony przez Karla Jägera, dowódcy Einsatzkommando 3 (EK 3), będący zestawieniem danych dotyczących przeprowadzonych przez jego oddział (Rollkommando Hamann) egzekucji na Litwie do dnia 1 grudnia 1941 roku. Uznawany za najbardziej dokładny dokument opisujący działalność tego typu jednostek na terenach zajętych przez wojska niemieckie podczas Operacji Barbarossa[1].

Historia

Zawierający 9 stron dokument został przygotowany w pięciu kopiach[2], lecz do obecnych czasów przetrwała tylko jedna kopia, która jest obecnie przechowywana w Rosyjskim Państwowym Archiwum Wojskowym w Moskwie[3]. Wolumin ten został odkryty przez Armię Czerwoną w 1944 roku na wyzwolonej Litwie, lecz nie został on upubliczniony podczas procesów zbrodniarzy niemieckich[4]. Dopiero w 1963 roku podczas procesu in absentia Hansa Globke w NRD, radzieckie MSZ udostępniło dokument Centrali Badania Zbrodni Narodowosocjalistycznych[4].

Jego treść została upubliczniona w 1965[5].

Dane zawarte w raporcie

Data[6]MiejsceŻydzi[n 1]Inni[n 2]Łącznie[n 3]Uwagi
MężczyźniKobietyDzieci
4 lipca 1941Fort VII twierdzy w Kownie41647463Wykonane przez Tautinio Darbo Apsaugos Batalionas (TDA)
6 lipcaFort VII twierdzy w Kownie25142514Wykonane przez TDA
7 lipcaMariampol3232Pierwsza egzekucja wykonana przez Rollkommando Hamann (następne na liście wykonane domyślnie przez ten oddział)
8 lipcaMariampol14519
8 lipcaGirtakol66Komuniści
9 lipcaWędziagoła322438
9 lipcaFort VII twierdzy w Kownie21324
14 lipcaMariampol211031
17 lipcaBobty628Komuniści
18 lipcaMariampol391453
19 lipcaFort VII twierdzy w Kownie172726
21 lipcaPoniewież591133103
22 lipcaPoniewież11
23 lipcaKiejdany831230125
25 lipcaMariampol9013103
28 lipcaPoniewież2341539288
29 lipcaRosienie2543257
30 lipcaEjragoła271138
31 lipcaUciana235165256
31 lipcaWędziagoła13215
1 sierpniaWiłkomierz254424300
2 sierpniaFort IV twierdzy w Kownie171344209
4 sierpniaPoniewież3624119422
5 sierpniaRosienie21366279
7 sierpniaUciana483871571
8 sierpniaWiłkomierz62082702
9 sierpniaFort IV twierdzy w Kownie48450534
11 sierpniaPoniewież450482500
13 sierpniaOlita6171001719(niezgodność matematyczna)
14 sierpniaJanów49755552
15–16 sierpniaRakiszki320073207
9–16 sierpniaRosienie2944298
27 czerwca – 14 sierpniaRakiszki493488981Komuniści
18 sierpniaFort IV twierdzy w Kownie140940211812M.in. 711 żydowskich intelektualistów z getta
19 sierpniaWiłkomierz298255882645(niezgodność matematyczna)
22 sierpniaDyneburg112021Inspekcja więzienna (niezgodność matematyczna)
22 sierpniaAgłona544544Niepełnosprawni umysłowo (269 mężczyzn, 227 kobiet, 48 dzieci)
23 sierpniaPoniewież1,31246021,6097523
18–22 sierpniaRosienie46644010201926
25 sierpniaAbele1126274211160
25–26 sierpniaSzadów230275159664
26 sierpniaJeziorosy767111368722569
28 sierpniaPoswol4027382091349
26 sierpniaKoszedary19111911
27 sierpniaPreny10781078
27 sierpniaDagda i Krasław2124216
27 sierpniaJaniszki47165143355
28 sierpniaWilki76192134402
28 sierpniaKiejdany7107675992076
29 sierpniaRumszyszki i Żyżmory20567197784
29 sierpniaUciana i Malaty582173114693782
13–31 sierpniaOlita233233
1 wrześniaMariampol1763181214041115090M.in. 109 niepełnosprawnych umysłowo
28 sierpnia – 2 wrześniaDorsuniszki10692099
28 sierpnia – 2 wrześniaGodlewo7311361247
28 sierpnia – 2 wrześniaJanów11212002441556
28 sierpnia – 2 wrześniaPetrašiūnai307223125
28 sierpnia – 2 wrześniaJezno267246144
28 sierpnia – 2 wrześniaEjragoła207260195662
28 sierpnia – 2 wrześniaJaswojnie8611086282
28 sierpnia – 2 wrześniaBobty20412283
28 sierpnia – 2 wrześniaWędziagoła4211397252
28 sierpnia – 2 wrześniaKroki4484762011125
4 wrześniaPrawieniszki2476253
4 wrześniaCzekiszki226460146
4 wrześniaŚredniki661126193
4 wrześniaWielona27186159
4 wrześniaSapieżyszki4711813178
5 wrześniaWiłkomierz1123184917374709
25 sierpnia – 6 wrześniaRosienie16412415843
25 sierpnia – 6 wrześniaJurbork412412
9 wrześniaOlita2876403521279
9 wrześniaButrymańce67370303740
10 wrześniaMerecz223355276854
10 wrześniaOrany541141149831
11 wrześniaLejpuny607025155
11 wrześniaSereje229384340953
12 wrześniaSimno68197149414
11–12 wrześniaUžusaliai4343Represje z powodu udzielania pomocy partyzantom przez okoliczną ludność
26 wrześniaFort IV twierdzy w Kownie4126155811608Chorzy będący zagrożeniem epidemiologicznym
2 październikaŻagory63311074962236
4 październikaFort IX twierdzy w Kownie3157128181845Represje po zastrzeleniu niemieckiego oficera w getcie
29 październikaFort IX twierdzy w Kownie2007292042739200
3 listopadaŁoździeje4855115391535
15 listopadaWyłkowyszki364831115
25 listopadaFort IX twierdzy w Kownie115916001752934Żydzi z Berlina, Monachium i Frankfurtu nad Menem
29 listopadaFort IX twierdzy w Kownie69311551522000Żydzi z Wiednia i Wrocławia
29 listopadaFort IX twierdzy w Kownie1711734(niezgodność matematyczna)
13 lipca – 21 sierpniaDyneburg90125739585Oddział wydzielony EK 3 w Dyneburgu
12 sierpnia – 1 wrześniaWilno4251917461Oddział wydzielony EK 3 w Wilnie[n 4]
2 wrześniaWilno86420198173700Represje za ostrzelanie niemieckich żołnierzy
12 wrześniaWilno99316707713334(niezgodność matematyczna)
17 wrześniaWilno33768724741271(niezgodność matematyczna)
20 wrześniaNiemenczyn12817699403
22 wrześniaNowa Wilejka4684951961159
24 wrześniaRzesza5127445111767
25 wrześniaJaszuny215229131575
27 wrześniaEjszyszki98916368213446
30 wrześniaTroki3664835971446
4 październikaWilno43211154361983
6 październikaSiemieliszki213359390962
9 październikaŚwięciany116918407173726
16 październikaWilno3825072571146
21 październikaWilno71810635862367
25 październikaWilno17668122578
27 październikaWilno946184731203
30 październikaWilno3827893621533
6 listopadaWilno3407492521341
19 listopadaWilno767718171
19 listopadaWilno1414Jeńcy wojenni i Polacy
20 listopadaWilno33Jeńcy wojenni
25 listopadaWilno9468164
28 września – 17 październikaPleszczenice, Bischolin[n 5]
Szack, Bobr, uzda
62012851126193050Oddział wydzielony EK 3 w Mińsku
40004000Ofiary pogromu w Kownie
Całkowita liczba ofiar57 33848 59229 4612058137 346 
Uwagi:
  1. Jeśli podziału ofiar nie wyszczególniono to liczba ofiar podana w jednej kolumnie.
  2. Głównie komuniści i niepełnosprawni umysłowo.
  3. Łączna liczba podawana wg oryginalnego raportu. Niezgodności są zaznaczone w uwagach dopiskiem „(niezgodność matematyczna)”.
  4. EK 3 przejęła obowiązki EK 9 w Wilnie.
  5. Nazwa zamieszczona w oryginalnym raporcie.

Przypisy

  1. Ronald Headland: Messages of Murder: A Study of the Reports of the Einsatzgruppen of the Security Police and the Security Service, 1941-1943. Fairleigh Dickinson University Press, 1992, s. 152. ISBN 978-0-8386-3418-9.
  2. Angielski przekład raportu wraz ze zdjęciami oryginału, Kowno: The Holocaust History Project, 1 grudnia 1941.
  3. Zvi Y. Gitelman: Bitter Legacy: Confronting the Holocaust in the USSR. Indiana University Press, 1997, s. 103. ISBN 978-0-253-33359-9.
  4. a b Wette 2011 ↓.
  5. Petras Stankeras, Vokiečių saugumo policijos ir saugumo tarnybos (SD) vado institucija Lietuvos generalinėje srityje 1941-1944 metais, t. 21, Karo archyvas, 2006, s. 206, ISSN 1392-6489 (lit.).
  6. Ernst Klee, Willi Dressen, Volker Riess: „The Good Old Days”: The Holocaust as Seen by Its Perpetrators and Bystanders. The Free Press, 1988, s. 46–58. ISBN 978-1-56852-133-6.

Bibliografia

  • Wolfram Wette: Karl Jäger. Mörder der litauischen Juden. Frankfurt nad Menem: S. Fischer Verlag, 2011, s. 28–29. ISBN 978-3-596-19064-5. (niem.)

Media użyte na tej stronie

Bundesarchiv Bild 183-B0716-0005-007, Oberstes Gericht, Globke-Prozess, Beweisstück.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-B0716-0005-007 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Oberstes Gericht, Globke-Prozess, Beweisstück Zentralbild 16.7.1963 Dokumente über faschistische Greuel aus der UdSSR. UBz: Reproduktion der auszugsweise während des 7. Verhandlungstages des Globke-Prozesses am 15. Juli verlesenen Dokumente über faschistische Greuel in der Sowjetunion. Pedantisch genau zieht hier ein SS-Standartenführer Jäger die grausige Bilanz: "In Litauen gibt es keine Juden mehr." (siehe auch 2 - 6 u. 8 - 10N)