Raport Jägera
Raport Jägera – dokument sporządzony przez Karla Jägera, dowódcy Einsatzkommando 3 (EK 3), będący zestawieniem danych dotyczących przeprowadzonych przez jego oddział (Rollkommando Hamann) egzekucji na Litwie do dnia 1 grudnia 1941 roku. Uznawany za najbardziej dokładny dokument opisujący działalność tego typu jednostek na terenach zajętych przez wojska niemieckie podczas Operacji Barbarossa[1].
Historia
Zawierający 9 stron dokument został przygotowany w pięciu kopiach[2], lecz do obecnych czasów przetrwała tylko jedna kopia, która jest obecnie przechowywana w Rosyjskim Państwowym Archiwum Wojskowym w Moskwie[3]. Wolumin ten został odkryty przez Armię Czerwoną w 1944 roku na wyzwolonej Litwie, lecz nie został on upubliczniony podczas procesów zbrodniarzy niemieckich[4]. Dopiero w 1963 roku podczas procesu in absentia Hansa Globke w NRD, radzieckie MSZ udostępniło dokument Centrali Badania Zbrodni Narodowosocjalistycznych[4].
Jego treść została upubliczniona w 1965[5].
Dane zawarte w raporcie
Data[6] | Miejsce | Żydzi[n 1] | Inni[n 2] | Łącznie[n 3] | Uwagi | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Mężczyźni | Kobiety | Dzieci | |||||
4 lipca 1941 | Fort VII twierdzy w Kownie | 416 | 47 | 463 | Wykonane przez Tautinio Darbo Apsaugos Batalionas (TDA) | ||
6 lipca | Fort VII twierdzy w Kownie | 2514 | 2514 | Wykonane przez TDA | |||
7 lipca | Mariampol | 32 | 32 | Pierwsza egzekucja wykonana przez Rollkommando Hamann (następne na liście wykonane domyślnie przez ten oddział) | |||
8 lipca | Mariampol | 14 | 5 | 19 | |||
8 lipca | Girtakol | 6 | 6 | Komuniści | |||
9 lipca | Wędziagoła | 32 | 2 | 4 | 38 | ||
9 lipca | Fort VII twierdzy w Kownie | 21 | 3 | 24 | |||
14 lipca | Mariampol | 21 | 10 | 31 | |||
17 lipca | Bobty | 6 | 2 | 8 | Komuniści | ||
18 lipca | Mariampol | 39 | 14 | 53 | |||
19 lipca | Fort VII twierdzy w Kownie | 17 | 2 | 7 | 26 | ||
21 lipca | Poniewież | 59 | 11 | 33 | 103 | ||
22 lipca | Poniewież | 1 | 1 | ||||
23 lipca | Kiejdany | 83 | 12 | 30 | 125 | ||
25 lipca | Mariampol | 90 | 13 | 103 | |||
28 lipca | Poniewież | 234 | 15 | 39 | 288 | ||
29 lipca | Rosienie | 254 | 3 | 257 | |||
30 lipca | Ejragoła | 27 | 11 | 38 | |||
31 lipca | Uciana | 235 | 16 | 5 | 256 | ||
31 lipca | Wędziagoła | 13 | 2 | 15 | |||
1 sierpnia | Wiłkomierz | 254 | 42 | 4 | 300 | ||
2 sierpnia | Fort IV twierdzy w Kownie | 171 | 34 | 4 | 209 | ||
4 sierpnia | Poniewież | 362 | 41 | 19 | 422 | ||
5 sierpnia | Rosienie | 213 | 66 | 279 | |||
7 sierpnia | Uciana | 483 | 87 | 1 | 571 | ||
8 sierpnia | Wiłkomierz | 620 | 82 | 702 | |||
9 sierpnia | Fort IV twierdzy w Kownie | 484 | 50 | 534 | |||
11 sierpnia | Poniewież | 450 | 48 | 2 | 500 | ||
13 sierpnia | Olita | 617 | 100 | 1 | 719 | (niezgodność matematyczna) | |
14 sierpnia | Janów | 497 | 55 | 552 | |||
15–16 sierpnia | Rakiszki | 3200 | 7 | 3207 | |||
9–16 sierpnia | Rosienie | 294 | 4 | 298 | |||
27 czerwca – 14 sierpnia | Rakiszki | 493 | 488 | 981 | Komuniści | ||
18 sierpnia | Fort IV twierdzy w Kownie | 1409 | 402 | 1 | 1812 | M.in. 711 żydowskich intelektualistów z getta | |
19 sierpnia | Wiłkomierz | 298 | 255 | 88 | 2 | 645 | (niezgodność matematyczna) |
22 sierpnia | Dyneburg | 1 | 1 | 20 | 21 | Inspekcja więzienna (niezgodność matematyczna) | |
22 sierpnia | Agłona | 544 | 544 | Niepełnosprawni umysłowo (269 mężczyzn, 227 kobiet, 48 dzieci) | |||
23 sierpnia | Poniewież | 1,312 | 4602 | 1,609 | 7523 | ||
18–22 sierpnia | Rosienie | 466 | 440 | 1020 | 1926 | ||
25 sierpnia | Abele | 112 | 627 | 421 | 1160 | ||
25–26 sierpnia | Szadów | 230 | 275 | 159 | 664 | ||
26 sierpnia | Jeziorosy | 767 | 1113 | 687 | 2 | 2569 | |
28 sierpnia | Poswol | 402 | 738 | 209 | 1349 | ||
26 sierpnia | Koszedary | 1911 | 1911 | ||||
27 sierpnia | Preny | 1078 | 1078 | ||||
27 sierpnia | Dagda i Krasław | 212 | 4 | 216 | |||
27 sierpnia | Janiszki | 47 | 165 | 143 | 355 | ||
28 sierpnia | Wilki | 76 | 192 | 134 | 402 | ||
28 sierpnia | Kiejdany | 710 | 767 | 599 | 2076 | ||
29 sierpnia | Rumszyszki i Żyżmory | 20 | 567 | 197 | 784 | ||
29 sierpnia | Uciana i Malaty | 582 | 1731 | 1469 | 3782 | ||
13–31 sierpnia | Olita | 233 | 233 | ||||
1 września | Mariampol | 1763 | 1812 | 1404 | 111 | 5090 | M.in. 109 niepełnosprawnych umysłowo |
28 sierpnia – 2 września | Dorsuniszki | 10 | 69 | 20 | 99 | ||
28 sierpnia – 2 września | Godlewo | 73 | 113 | 61 | 247 | ||
28 sierpnia – 2 września | Janów | 112 | 1200 | 244 | 1556 | ||
28 sierpnia – 2 września | Petrašiūnai | 30 | 72 | 23 | 125 | ||
28 sierpnia – 2 września | Jezno | 26 | 72 | 46 | 144 | ||
28 sierpnia – 2 września | Ejragoła | 207 | 260 | 195 | 662 | ||
28 sierpnia – 2 września | Jaswojnie | 86 | 110 | 86 | 282 | ||
28 sierpnia – 2 września | Bobty | 20 | 41 | 22 | 83 | ||
28 sierpnia – 2 września | Wędziagoła | 42 | 113 | 97 | 252 | ||
28 sierpnia – 2 września | Kroki | 448 | 476 | 201 | 1125 | ||
4 września | Prawieniszki | 247 | 6 | 253 | |||
4 września | Czekiszki | 22 | 64 | 60 | 146 | ||
4 września | Średniki | 6 | 61 | 126 | 193 | ||
4 września | Wielona | 2 | 71 | 86 | 159 | ||
4 września | Sapieżyszki | 47 | 118 | 13 | 178 | ||
5 września | Wiłkomierz | 1123 | 1849 | 1737 | 4709 | ||
25 sierpnia – 6 września | Rosienie | 16 | 412 | 415 | 843 | ||
25 sierpnia – 6 września | Jurbork | 412 | 412 | ||||
9 września | Olita | 287 | 640 | 352 | 1279 | ||
9 września | Butrymańce | 67 | 370 | 303 | 740 | ||
10 września | Merecz | 223 | 355 | 276 | 854 | ||
10 września | Orany | 541 | 141 | 149 | 831 | ||
11 września | Lejpuny | 60 | 70 | 25 | 155 | ||
11 września | Sereje | 229 | 384 | 340 | 953 | ||
12 września | Simno | 68 | 197 | 149 | 414 | ||
11–12 września | Užusaliai | 43 | 43 | Represje z powodu udzielania pomocy partyzantom przez okoliczną ludność | |||
26 września | Fort IV twierdzy w Kownie | 412 | 615 | 581 | 1608 | Chorzy będący zagrożeniem epidemiologicznym | |
2 października | Żagory | 633 | 1107 | 496 | 2236 | ||
4 października | Fort IX twierdzy w Kownie | 315 | 712 | 818 | 1845 | Represje po zastrzeleniu niemieckiego oficera w getcie | |
29 października | Fort IX twierdzy w Kownie | 2007 | 2920 | 4273 | 9200 | ||
3 listopada | Łoździeje | 485 | 511 | 539 | 1535 | ||
15 listopada | Wyłkowyszki | 36 | 48 | 31 | 115 | ||
25 listopada | Fort IX twierdzy w Kownie | 1159 | 1600 | 175 | 2934 | Żydzi z Berlina, Monachium i Frankfurtu nad Menem | |
29 listopada | Fort IX twierdzy w Kownie | 693 | 1155 | 152 | 2000 | Żydzi z Wiednia i Wrocławia | |
29 listopada | Fort IX twierdzy w Kownie | 17 | 1 | 17 | 34 | (niezgodność matematyczna) | |
13 lipca – 21 sierpnia | Dyneburg | 9012 | 573 | 9585 | Oddział wydzielony EK 3 w Dyneburgu | ||
12 sierpnia – 1 września | Wilno | 425 | 19 | 17 | 461 | Oddział wydzielony EK 3 w Wilnie[n 4] | |
2 września | Wilno | 864 | 2019 | 817 | 3700 | Represje za ostrzelanie niemieckich żołnierzy | |
12 września | Wilno | 993 | 1670 | 771 | 3334 | (niezgodność matematyczna) | |
17 września | Wilno | 337 | 687 | 247 | 4 | 1271 | (niezgodność matematyczna) |
20 września | Niemenczyn | 128 | 176 | 99 | 403 | ||
22 września | Nowa Wilejka | 468 | 495 | 196 | 1159 | ||
24 września | Rzesza | 512 | 744 | 511 | 1767 | ||
25 września | Jaszuny | 215 | 229 | 131 | 575 | ||
27 września | Ejszyszki | 989 | 1636 | 821 | 3446 | ||
30 września | Troki | 366 | 483 | 597 | 1446 | ||
4 października | Wilno | 432 | 1115 | 436 | 1983 | ||
6 października | Siemieliszki | 213 | 359 | 390 | 962 | ||
9 października | Święciany | 1169 | 1840 | 717 | 3726 | ||
16 października | Wilno | 382 | 507 | 257 | 1146 | ||
21 października | Wilno | 718 | 1063 | 586 | 2367 | ||
25 października | Wilno | 1766 | 812 | 2578 | |||
27 października | Wilno | 946 | 184 | 73 | 1203 | ||
30 października | Wilno | 382 | 789 | 362 | 1533 | ||
6 listopada | Wilno | 340 | 749 | 252 | 1341 | ||
19 listopada | Wilno | 76 | 77 | 18 | 171 | ||
19 listopada | Wilno | 14 | 14 | Jeńcy wojenni i Polacy | |||
20 listopada | Wilno | 3 | 3 | Jeńcy wojenni | |||
25 listopada | Wilno | 9 | 46 | 8 | 1 | 64 | |
28 września – 17 października | Pleszczenice, Bischolin[n 5] Szack, Bobr, uzda | 620 | 1285 | 1126 | 19 | 3050 | Oddział wydzielony EK 3 w Mińsku |
4000 | 4000 | Ofiary pogromu w Kownie | |||||
Całkowita liczba ofiar | 57 338 | 48 592 | 29 461 | 2058 | 137 346 | ||
Uwagi:
|
Przypisy
- ↑ Ronald Headland: Messages of Murder: A Study of the Reports of the Einsatzgruppen of the Security Police and the Security Service, 1941-1943. Fairleigh Dickinson University Press, 1992, s. 152. ISBN 978-0-8386-3418-9.
- ↑ Angielski przekład raportu wraz ze zdjęciami oryginału, Kowno: The Holocaust History Project, 1 grudnia 1941 .
- ↑ Zvi Y. Gitelman: Bitter Legacy: Confronting the Holocaust in the USSR. Indiana University Press, 1997, s. 103. ISBN 978-0-253-33359-9.
- ↑ a b Wette 2011 ↓.
- ↑ Petras Stankeras , Vokiečių saugumo policijos ir saugumo tarnybos (SD) vado institucija Lietuvos generalinėje srityje 1941-1944 metais, t. 21, Karo archyvas, 2006, s. 206, ISSN 1392-6489 (lit.).
- ↑ Ernst Klee, Willi Dressen, Volker Riess: „The Good Old Days”: The Holocaust as Seen by Its Perpetrators and Bystanders. The Free Press, 1988, s. 46–58. ISBN 978-1-56852-133-6.
Bibliografia
- Wolfram Wette: Karl Jäger. Mörder der litauischen Juden. Frankfurt nad Menem: S. Fischer Verlag, 2011, s. 28–29. ISBN 978-3-596-19064-5. (niem.)
Media użyte na tej stronie
(c) Bundesarchiv, Bild 183-B0716-0005-007 / CC-BY-SA 3.0