Rasputica

Aleksiej Sawrasow, Roztopy (1894)

(c) Bundesarchiv, Bild 183-B15500 / Britting / CC-BY-SA 3.0

Niemiecki Sdkfz 11 zakopany w błotach rasputicy w czasie ofensywy na Moskwę, listopad 1941

Rasputica (z ros. распу́тица, ukr. бездоріжжя ’bezdroża’) – okres w roku, podczas którego drogi gruntowe w Rosji, na Białorusi i na Ukrainie stają się nieprzejezdne lub bardzo trudno przejezdne.

Rasputica jest spowodowana intensywnymi opadami deszczu lub wiosennymi roztopami. Wyróżnia się jej dwa rodzaje: jesienną i wiosenną. „Rasputica jesienna spowodowana jest intensywnymi opadami deszczu i kończy się z pierwszymi mrozami, kiedy wilgotna ziemia zamarza do głębokości jednego metra. Podczas roztopów następuje rasputica wiosenna, groźniejsza z powodu wody uwięzionej w glebie w postaci lodu”^[1]. Jesienią rozpoczyna się ona zazwyczaj w połowie października i trwa do końca pierwszej połowy listopada^[2].

W historii wojskowości

Rasputica od wieków ma znaczenie w wojskowości, gdyż znacząco wpływa na szybkość poruszania się oddziałów wojskowych^[3]. Odegrała ona kluczową rolę w wyprawie na Moskwę Napoleona Bonaparte – szczególnie jesienna, która w znacznym stopniu spowolniła odwrót Wielkiej Armii oraz podczas II wojny światowej – spowalniając postępy Wehrmachtu oraz skutecznie blokując niemieckie szlaki logistyczne.

Przypisy