Rauf Orbay

Rauf Orbay
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia27 lipca 1881
Stambuł, Imperium Osmańskie
Data i miejsce śmierci16 lipca 1964
Stambuł, Turcja
Premier Turcji
Okresod 12 lipca 1922
do 4 sierpnia 1923
Przynależność politycznaRepublikańska Partia Ludowa
PoprzednikFevzi Çakmak
NastępcaFethi Okyar

Hüseyin Rauf Orbay (ur. 27 lipca 1881 w Stambule, zm. 16 lipca 1964 tamże) – turecki wojskowy, dyplomata i polityk, oficer marynarki wojennej Imperium Osmańskiego, premier Turcji w latach 1922–1923.

Życiorys

Hüseyin Rauf służył początkowo jako oficer marynarki Imperium Osmańskiego. W latach 1908–1911 był dowódcą krążownika torpedowego „Peyk-i Şevket[1]. Był aktywny politycznie, przystąpił do modernizacyjnego ruchu Komitetu Jedności i Postępu i miał udział w kryzysie prowadzącym do detronizacji sułtana Abdülhamida II[1]. W 1911 roku, po internowaniu „Peyk-i Şevket” w Port Saidzie podczas wojny włosko-tureckiej, udał się do Stambułu i objął dowództwo krążownika „Hamidiye[1]. Służył na nim podczas I wojny bałkańskiej. Między 14 stycznia a 7 września 1913 roku odbył nim rejs rajderski przeciw żegludze i siłom greckim na wschodnim Morzu Śródziemnym i Morzu Adriatyckim, zachodząc też na Morze Czerwone[1]. Stało się to jednym z najbardziej znanych na świecie sukcesów tureckich tej wojny.

Po wojnie bałkańskiej służył w Ministerstwie Marynarki, planując budowę nowych okrętów. Miał być dowódcą budowanego w Wielkiej Brytanii nowoczesnego pancernika „Sultan Osman I”, lecz został on ostatecznie zarekwirowany przez rząd brytyjski po wybuchu wojny[2]. Podczas I wojny światowej brał udział w misjach politycznych, między innymi próbując wciągnąć Persję do wojny po stronie państw centralnych[1]. Pod koniec wojny, od 14 września do 23 listopada 1918 roku był ministrem marynarki i w tej roli podpisał ze strony tureckiej 30 października rozejm w Mudros, kończący działania wojenne z państwami ententy[1]. Poparł następnie Mustafę Kemala Atatürka[1].

Od 12 lipca 1922 roku do 4 sierpnia 1923 roku był premierem Turcji[1]. W późniejszym okresie udał się za granicę na skutek rozbieżności z Atatürkiem, skąd powrócił do Turcji w lipcu 1935 roku[1]. W 1935 roku, na skutek nowej ustawy o nazwiskach, przyjął nazwisko Rauf Orbay[3]. W październiku 1939 roku został posłem do parlamentu[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Bernd Langensiepen, Ahmet Güleryüz: The Ottoman steam navy 1828-1923. Conway Maritime Press, 1995, s. 25-27. ISBN 0-85177-610-8. (ang.)
  2. Piotr Nykiel. Turecki krążownik pancernopokładowy „Hamidiye”. Część II. „Okręty Wojenne”. 3/2010. XIX (101), s. 20, maj-czerwiec 2010. ISSN 1231-014X. 
  3. Piotr Nykiel. Turecki krążownik pancernopokładowy „Hamidiye”. Część I. „Okręty Wojenne”. 2/2010. XIX (100), s. 31, marzec-kwiecień 2010. ISSN 1231-014X. 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey.svg
Seal of Prime Ministry of Turkey. Version without background shadow.
Hüseyin Rauf Orbay.jpg
Hüseyin Rauf Orbay