Rdestówka powojowata
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | rdestówka powojowata | ||
Nazwa systematyczna | |||
Fallopia convolvulus (L.) Á. Löve Taxon 19: 300. 1970 | |||
Synonimy | |||
|
Rdestówka powojowata, rdest powojowaty[3] (Fallopia convolvulus (L.) Á. Löve) – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych. Występuje w Europie, Azji i północnej Afryce[4]. We florze Polski jest archeofitem, pospolicie występującym na całym obszarze[5]. Znana też jako rdest powojowy[6][7].
Morfologia
- Łodyga
- O wijącym się kanciastym żebrowaniu, szorstka w dotyku, długości ok. 1 m.
- Liście
- Pojedyncze, skrętoległe, całobrzegie, większe na początku pędu, pod koniec coraz węższe, zwłaszcza że mają tendencję do podwijania się na brzegach, osadzone na stosunkowo krótkich ogonkach. Dojrzałe liście są jajowatotrójkątne u nasady sercowatostrzałkowate.
- Kwiaty
- Niepozorne, zielone zebrane w luźne grona, wyrastające w pachwinach liści. Okwiat pięciokrotny, białozielony, gęsto ogruczolony[8]. Pręcików 8, słupek 1 o trzech znamionach. Poszczególne kwiatki siedzą na krótkich szypułkach z kolankiem.
- Owoc
- Matowy, niewielkich rozmiarów trójkanciasty orzech łatwo odpadający.
- Korzeń
- Palowy.
- Gatunki podobne
- Niekwitnące okazy rdestówki bywają mylone z powojem polnym, jednak po kwiatach łatwo je rozróżnić.
Biologia i ekologia
Roślina jednoroczna. Kwitnie od czerwca do października, jest samopylna[9]. Rośnie na siedliskach ruderalnych, polach uprawnych i w zaroślach. Najłatwiej dostrzegalna jest w uprawach rolnych. Lubi miejsca słoneczne z żyzną glebą. Dokuczliwy, szybko rosnący i głęboko zakorzeniający się chwast polny[10][11]. Potrafi wykiełkować nawet z głębokości ok. 12 cm. Liścienie ma długie (do 20 mm), wąskie z lekko zaokrąglonym wierzchołkiem, nagie, górna strona blaszki zwykle zielona a dolna czerwonawa[10]. Jego pędy płożą się po ziemi lub pną owijając się wokół łodyg innych roślin. Wyrządza z tego względu duże szkody w uprawach lnu zanieczyszczając surowiec. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Stellarietea mediae[12].
Jest rośliną trującą – zawiera m.in. rutynę i saponiny.
Zastosowanie
- Dawniej używana była do farbowania tkanin.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Fallopia convolvulus (ang.). W: Germplasm Resources Information Network – (GRIN) [on-line]. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2008-08-04].
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Opisy i klucze do oznaczania wszystkich gatunków roślin naczyniowych rosnących w Polsce bądź dziko, bądź też zdziczałych lub częściej hodowanych.. Wyd. piąte. T. I. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 96. ISBN 83-01-05287-2.
- ↑ Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 295. ISBN 83-01-00129-1.
- ↑ Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Jadwiga Kozłowska (tłum.). Warszawa: Bertelsmann Publishing, 1998, s. 114, seria: Leksykon przyrodniczy. ISBN 83-7129-756-4. (pol.)
- ↑ Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
- ↑ a b Jerzy Lisek: Sadowniczy Atlas Chwastów. Skierniewice: Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka, 1997, s. 129. ISBN 83-86772-80-8.
- ↑ Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 58.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Bibliografia
- Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
- BioLib: 38819
- EoL: 586686
- EUNIS: 194736
- Flora of China: 242100055
- Flora of North America: 242100055
- FloraWeb: 2359
- GBIF: 6391461
- INaturalist: 77129, 337511
- IPNI: 103354-2
- ITIS: 513511
- NCBI: 76029
- The Plant List: kew-2807634
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:103354-2
- Tela Botanica: 26474
- Tropicos: 26001325
Media użyte na tej stronie
Autor: Rasbak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Fallopia convolvulus inflorescense
Autor: Matt Lavin from Bozeman, Montana, USA, Licencja: CC BY-SA 2.0
A supposedly invasive exotic that is not very common in disturbed settings and rare in dry-site settings dominated by native plants
Autor: Stefan.lefnaer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flower opened
Taxonym: Fallopia convolvulus ss Fischer et al. EfÖLS 2008 ISBN 978-3-85474-187-9
Location: near Oberrohrbach, district Korneuburg, Lower Austria - ca. 200 m a.s.l.
Autor: Stefan.lefnaer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Fruits
Taxonym: Fallopia convolvulus ss Fischer et al. EfÖLS 2008 ISBN 978-3-85474-187-9
Location: near Oberrohrbach, district Korneuburg, Lower Austria - ca. 200 m a.s.l.
Autor: Stefan.lefnaer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Infructescence
Taxonym: Fallopia convolvulus ss Fischer et al. EfÖLS 2008 ISBN 978-3-85474-187-9
Location: near Oberrohrbach, district Korneuburg, Lower Austria - ca. 200 m a.s.l.
Autor: Salicyna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rdestówka powojowata (Fallopia convolvulus) - siewka, Park Leśny Głębokie.
Fallopia convolvulus