Rdestnica grzebieniasta

Rdestnica grzebieniasta
Ilustracja
Rdestnica grzebieniasta (po prawej) i rupia morska (l.)
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządliliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rządżabieńcowce
Rodzinardestnicowate
RodzajStuckenia
Gatunekrdestnica grzebieniasta
Nazwa systematyczna
Stuckenia pectinata (L.) Börner
Fl. Deut. Volk.: 713 (1912)
Synonimy
  • Potamogeton pectinatus L.
  • Buccaferrea pectinata (L.) Bubani
  • Spirillus pectiniformis Nieuwl.
  • Coleogeton pectinatus (L.) Les & R.R.Haynes[3]
Owoce

Rdestnica grzebieniasta (Stuckenia pectinata (L.) Börner)[4]gatunek roślin wodnych należący do rodziny rdestnicowatych (Potamogetonaceae Dumort.), występujący niemal na całym świecie. W Polsce gatunek autochtoniczny.

Holotyp tego gatunku nie został wskazany. Lektotyp został wskazany w 1986 roku przez Haynesa. Jest nim okaz zielnikowy zebrany przez Olofa Celsiusa w Austrii, oryginalnie oznaczony jako "Potamogeton gramineum ramosum Bauh., In Austria". Lektotyp przechowywany jest w herbarium Uniwersytetu w Uppsali[5].

Zasięg geograficzny

Gatunek kosmopolityczny, najszerzej rozprzestrzeniony przedstawiciel rodzaju. Występuje w całej Europie, Azji i Ameryce Północnej. W Afryce nie występuje jedynie w Makaronezji, a w Ameryce Południowej w Brazylii. W Australii i Oceanii występuje jedynie w Nowej Zelandii i Nowej Kaledonii[3].

Morfologia

Pokrój
Zanurzone rośliny wodne[6].
Łodyga
Pędy silnie rozgałęzione, głównie w górnym odcinku[5], osiągające długość 0,75 metra[6]. W każdym węźle powstaje 1 (rzadziej 2) pęd boczny[5].
Liście
Ulistnienie naprzemianległe. Liście siedzące, kanalikowate, nabrzmiałe, nieprzezroczyste[6]. Liście na głównym pędzie wąsko równowąskie, o długości 2,8–12,5 cm i szerokości 0,3–4 mm, oliwkowozielone do ciemnozielonych, rzadziej jasnozielone, brązowawo-zielone do jasnobrązowych. Liście na pędach bocznych o długości 0,3–0,9 cm i szerokości 0,2–2,8 mm. Wierzchołki blaszek ostre do zaostrzonych, rzadko tępe lub zaokrąglone z krótkim kończykiem. Pochwy liściowe otwarte, języczkowate[5]. Przylistki przyrośnięte do nasady blaszek liściowych na ⅔ długości. Użyłkowanie liścia równoległe, złożone z 1–3 żyłek[6].
Kwiaty
Pędy kwiatostanowe o długości 1,8–35 cm. Kwiaty (5–15) zebrane w kłos, położone w 3–8 okółkach[5]. Kłosy lejkowate do cylindrycznych, nie wyniesione ponad powierzchnię wody. Kwiaty 4-słupkowe[6].
Owoce
Odwrotnie lancetowate, dzióbkowate, żółtawobrązowe do brązowych[6].

Biologia i ekologia

Rozwój
Byliny, wodne geofity (hydrogeofity)[3]. Kwitnie od czerwca do sierpnia[7]. Z uwagi na zdolność do rozmnażania wegetatywnego gatunek ten jest rozprzestrzeniany przez kaczki[5].
Siedlisko
Rośliny te zasiedlają wody mezotroficzne do eutroficznych, głównie jeziora, stawy i rzeki, także wody brachiczne[5].
Interakcje międzygatunkowe
Rdestnica grzebieniasta jest jednym z najważniejszych źródeł pożywienia dla ptactwa wodnego. Jest podstawowym składnikiem diety głowienki długodziobej[5].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 78[6].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-02-07] (ang.).
  3. a b c Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families (ang.). The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-07].
  4. Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105. 
  5. a b c d e f g h Zdeněk Kaplan. Taxonomic Revision of Stuckenia (Potamogetonaceae) in Asia, with Notes on the Diversity and Variation of the Genus on a Worldwide Scale. „Folia Geobotanica”. 43, s. 159–234, 2008. DOI: 10.1007/s12224-008-9010-0 (ang.). 
  6. a b c d e f g Flora of North America. Vol. 22: Potamogetonaceae (ang.). [dostęp 2011-02-07].
  7. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 530. ISBN 978-83-01-14342-8.

Media użyte na tej stronie