Rdza buraka

Objawy na liściu buraka

Rdza buraka (ang. rust of beet[1]) – grzybowa choroba buraka wywołana przez Uromyces beticola. Należy do grupy chorób zwanych rdzami[2].

Występowanie i szkodliwość

Uromyces beticola występuje w Ameryce Północnej, Europie, Australii, na Nowej Zelandii i Półwyspie Arabskim[3]. Poraża buraki cukrowe, buraki pastewne i buraki ćwikłowe[4]. W Polsce, a także w wielu innych krajach przeważnie jednak występuje w niewielkim nasileniu i nie ma znaczenia gospodarczego[5].

Objawy

Wiosną na górnej stronie liści buraków pojawiają się żółtobrunatne plamy, a na nich powstają spermogonia. Później na dolnej stronie liścia pod plamami tymi rozwijają się skupiska jasnopomarańczowych ecjów, a jeszcze później na obydwu stronach liści jasnobrunatne uredinia. Jesienią w tych samych miejscach zamiast urediniów tworzą się ciemnobrunatne telia. Zarówno telia, jak i uredinia są okrągłe i mają średnicę 1–2 mm. W miejscu ich tworzenia skórka liści pęka, co czasami powoduje ich więdnięcie i zamieranie[4].

Epidemiologia

Przetrwalnikami patogenu są teliospory, które zimują na pozostałych w glebie po zbiorze plonów resztkach pożniwnych, czasami także w nasionach. Na wiosnę rozwijają się z nich 4-komórkowe podstawki wytwarzające bazydiospory. Są one źródłem infekcji pierwotnych. Liczba teliospor, a także warunki powodowe w czasie ich rozsiewania, decydują o nasileniu choroby. Optymalną do rozwoju choroby jest temperatura 15–22 °C i duża wilgotność powietrza[4].

Ochrona

Podstawową metodą ograniczenia nasilenia choroby jest uprawa odmian o małej podatności na nią oraz pożniwna orka, dzięki której resztki buraków z teliosporami ulegają przykryciu warstwą ziemi. Zaprawianie nasion i opryskiwanie fungicydami stosowane przeciwko chwościkowi buraka ogranicza również rdzę buraka[4].

Przypisy

  1. ↑ EPPO Global Database [dostęp 2022-06-26].
  2. ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. ↑ Występowanie Uromyces beticola na świecie (mapa), Discover Life Maps [dostęp 2022-06-26].
  4. ↑ a b c d Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: PWRiL, 2011, s. 429, ISBN 978-83-09-01077-7.
  5. ↑ Zofia Fiedorow, Barbara Gołębniak, Zbigniew Weber, Choroby roślin rolniczych, Poznań: Wyd. AR Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2008, ISBN 978-83-7160-468-3.

Media użyte na tej stronie

The rusts of Australia, their structure, nature, and classification (1906) (14770935821).jpg
Autor: Internet Archive Book Images, Licencja: No restrictions

Identifier: rustsofaustralia00mcal (find matches)
Title: The rusts of Australia, their structure, nature, and classification
Year: 1906 (1900s)
Authors: McAlpine, Daniel, 1848-1932
Subjects: Uredineae
Publisher: Melbourne, Brain
Contributing Library: Robarts - University of Toronto
Digitizing Sponsor: University of Toronto

View Book Page: Book Viewer
About This Book: Catalog Entry
View All Images: All Images From Book
Click here to view book online to see this illustration in context in a browseable online version of this book.

Text Appearing Before Image:
m v **1 v ■ 1 ■W1 .£< . 3* CCBrvbtLduuikJJtL. I) McAlpi7U,,Dvrexib CARNATION, CLOVER, AND OTHER RUSTS. j? .5 Brow, GovtPrwter. 236 Explanation of Plates. PLATE H. (Natural Size.) UROMYCES BETAE on MANGEL (Beta vulgaris).Fig. 35. Uredo and teleutosori on under surface of leaf. This leaf was obtained from Mangels, the roots of which had been planted inAugust for seed, and in January the plants were fully six feet high, with abundanceof foliage covered on both sides with rust. PLATE H.
Text Appearing After Image:
SET r^V^r^ MANGEL RUST. ■$& Explanation of Plates. PLATE I. (All Figures nat. size.) MELAMPSORA LINI ON NATIVE FLAX (Linum ma*ginale).Fig. 36. Uredo and teleutosori on stem. PHRAGMIDIUM SUBCORTIC1UM on SWEET-BRIER (Rosa rubiginosa). 37. Aecidia (Caeomata) showing large swollen patches on stems and small patches on lower surface of leaves. PHRAGMIDIUM BARNARDI ON NATIVE RASPBERRY (Rubus parvifolius). 38. Ochraceous uredosori on lower surface of leaves and flower-stalks, powdery teleutosori accompanying uredosori. PLATE I.

Note About Images

Please note that these images are extracted from scanned page images that may have been digitally enhanced for readability - coloration and appearance of these illustrations may not perfectly resemble the original work.