Rdza jeżyny

Ecja na łodydze jeżyny bezkolcowej

(c) CSIRO, CC BY 3.0

Ecja na liściu

Telia na liściu

Silnie porażone liście

Rdza jeżyny – grzybowa choroba roślin z grupy rdzy, wywoływana przez Phragmidium violaceum^[1] i Phragmidium bulbosum. Występuje zarówno na jeżynach uprawnych, jak i na dziko rosnących gatunkach jeżyn^[2].

Objawy

Pod koniec maja i na początku czerwca na młodych pędach oraz na dolnej stronie liści pojawiają się żółtopomarańczowe tzw. „ogniki”. Są to skupiska ecjów, w których wytwarzane są zarodniki zwane ecjosporami. Na górnej stronie liści nad ognikami pojawiają się żółtobrązowe plamy z czerwonymi obwódkami. Od czerwca do lipca na dolnej stronie liści powstają rdzawe skupiska urediniów wytwarzających urediniospory rozprzestrzeniające chorobę. Jesienią powstają na liściach czarne grudki. Są to skupiska teliów, w których powstają zarodniki przetrwalnikowe (teliospory). Silnie porażone liście zamierają, a na zainfekowanych pędach powstają pęknięcia. Z czasem występują na nich miejsca dotknięte nekrozą, czyli obszary obumarłej tkanki^[1].

Epidemiologia

Pasożyt obligatoryjny, jednodomowy i pełnocyklowy. Znaczy to, że może się rozwijać tylko na żywych organizmach, jego rozwój odbywa się na jednym tylko żywicielu, i w trakcie tego rozwoju wytwarza wszystkie 5 właściwych dla rdzy rodzajów zarodników^[3].

Zimuje na opadłych liściach. Wiosną wytwarzane są na nich zarodniki płciowe (bazydiospory). Roznoszone przez wiatr dokonują infekcji pierwotnej na liściach i pędach jeżyn^[3].

Ochrona

Zapobiega się chorobie i ogranicza jej rozwój poprzez^[4][1]:

• sadzenie zdrowych sadzonek ze sprawdzonych źródeł
• uprawianie odmian odpornych na tę chorobę
• unikanie nadmiernego zagęszczenia pędów
• usuwanie porażonych pędów zaraz po zauważeniu pierwszych objawów choroby, a po zbiorze owoców szybkie usuwanie wszystkich pędów owoconośnych
• ograniczenie nawożenia azotem

Chemicznie zwalcza się chorobę przez opryskiwanie fungicydami.

Przypisy