Reaktor UR-100

Reaktor UR-100 (Reaktor Uniwersytecki 100 kW) – projekt i prototyp polskiego, nigdy w pełni nie uruchomionego, reaktora jądrowego o konstrukcji basenowej, chłodzonego i moderowanego wodą, z reflektorem grafitowym. Powstał na bazie reaktora Maryla w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku. Chociaż otrzymał on swoją nazwę własną Wanda (akronim od słów wodny, akademicki, naukowy, dydaktyczny, aplikacyjny), to jednak nazwa robocza UR-100 była częściej używana.

Głównym zamierzeniem konstruktorów reaktora UR-100 była możliwość jego seryjnej produkcji na potrzeby uczelni wyższych dla kierunków związanych z atomistyką. Po wstępnym uruchomieniu i pozytywnym przejściu testu krytyczności, prototyp reaktora UR-100 został rozmontowany i w 1985 r. przewieziony do Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, gdzie pozbawiony paliwa i nigdy więcej nie uruchomiony znajduje się w budynku D-10 (Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej). Poza prototypem nie powstały inne egzemplarze UR-100.

Bibliografia

• praca zbiorowa: Polska atomistyka / Polish Nuclear Science. Wydawnictwo Instytutu Zrównoważonej Energetyki, 2017. ISBN 978-83-944254-5-6.
• Andrzej Mikulski. Zestawy krytyczne (reaktory mocy zerowej) w Instytucie Badań Jądrowych. „Postępy Techniki Jądrowej”. 58 (Z.4), s. 2–8, 2015. 
• Krzysztof Wojciech Fornalski. Anna, Agata, Maryla – zapomniane polskie reaktory. „Ekoatom”. 8, s. 9–17, 2013. 
• Krzysztof Wojciech Fornalski. Reaktory jądrowe w Polsce. „Energia dla Przemysłu”. 3–4, s. 16–19, 2011. 
• Przybyszewska A. (red.) Śladami uranu i promieniowania, raport nr 3/2012 Fundacji Forum Atomowe, s. 12.