Redykołka

Redykołka – rodzaj sera wytwarzanego głównie na Podhalu i w Beskidzie Śląskim. W obu tych miejscach pierwsi wytwarzali ją tamtejsi pasterze wołoscy[1][2]. Redykołka często mylona jest z oscypkiem[3]. Podobieństwo wynika z faktu, że produkowana jest resztek sera, które nie wystarczyły do wytworzenia oscypka[2][4][1], czyli z resztek przetworzonego bundzu[3]. Redykołka charakteryzuje się zapachem i posmakiem wędzenia oraz pikantnym, lekko słonym smakiem będącym wynikiem moczenia sera w solance[2][4][1].

Redykołki najczęściej formuje się w kształty zwierząt (owiec, koników, jeleni, kur, kogutów, niedźwiadków[5][4][2]), serc (parzenic) lub wrzecion[3][1].

Ser ten niegdyś popularny był jako upominek, dawany (i wyrabiany) zawsze w parach (po 2 sztuki) przy różnych okazjach[3][1]. Rozdawany był też w czasie powrotu owiec z kilkumiesięcznego wypasu na halach (tzw. „redykanie”)[3][1]. Nazwą „redykołka” określano dawniej każdy prezent z sera[3].

Produkt o nazwie „redykołka” został wpisany 10 października 2005 na polską Listę produktów tradycyjnych w kategorii „Produkty mleczne w województwie małopolskim”[4], a 12 grudnia 2008 kolejny o tej samej nazwie w kategorii „Produkty mleczne w województwie śląskim”[2]. 1 grudnia 2009 w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowane zostało rozporządzenie Komisji (WE) nr 1176/2009 z dnia 30 listopada 2009 rejestrujące w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę (Redykołka (ChNP))[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g Ser: Rejestracja „redykołki” jako Chronionej Nazwy Pochodzenia. [w:] Agroworld.pl [on-line]. Sonect Sp. z o. o.. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-14)].
  2. a b c d e Redykołka. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. śląskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 2018-06-03. [dostęp 2022-08-24]. oraz stara wersja strony, z bardziej wyczerpującym opisem i ze zdjęciem<
  3. a b c d e f Leszek Horwath: W cieniu oscypka - redykołka. [w:] www.potrawyregionalne.pl [on-line]. JM Media Agencja Informacyjno-Reklamowa Joanna Piejko-Horwath. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-03)].
  4. a b c d Redykołka. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. małopolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 2018-06-03. [dostęp 2022-08-24]. oraz stara wersja strony, z bardziej wyczerpującym opisem i ze zdjęciem
  5. Sprzęt pasterski - oscypiorka Małopolska. [w:] Szlak Kultury Wołoskiej [on-line]. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia "Pro Carpathia", Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych „Delta Partner”. [dostęp 2022-08-24].