Referendum w Mołdawii w 2010 roku

Mołdawia Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Mołdawii Ustrój polityczny Ustrój polityczny Mołdawii Konstytucja Konstytucja Mołdawii Władza ustawodawcza Parlament (Lista) Władza wykonawcza Prezydent Premier Rząd Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Sąd Konstytucyjny Sąd Najwyższy Prokurator Generalny Mołdawii Kontrola państwowa Kontrola państwowa Trybunał Obrachunkowy Finanse Centralny Bank Mołdawii Samorząd terytorialny Podział administracyjny Mołdawii Samorząd Terytorialny Partie polityczne Partie polityczne Partia Liberalno-Demokratyczna Demokratyczna Partia Mołdawii Partia Liberalna Partia Komunistów Republiki Mołdawii Rada Reformy Partii Liberalnej Wybory Wybory parlamentarne: 2014 Wybory prezydenckie: 2016 Wybory samorządowe: 2015 Referenda: 2010 Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych Mołdawii Wikiprojekt Polityka

Referendum w Mołdawii w 2010 roku odbyło się 5 września 2010 i dotyczyło poprawki do konstytucji, wprowadzającej bezpośredni sposób wyboru prezydenta kraju. Chociaż większość głosujących poparła zmianę przepisów, referendum z powodu niższej od wymaganej frekwencji wyborczej, nie było prawnie wiążące.

Organizacja referendum

Prezydent Mołdawii, na podstawie przepisów art. 78 konstytucji z 1994, wybierany jest przez Parlament Mołdawii w głosowaniu tajnym. Szefem państwa zostaje kandydat, który uzyskał poparcie co najmniej 3/5 liczby deputowanych. Jeśli żaden z kandydatów nie uzyskał wymaganej liczby głosów, przeprowadzana jest druga tura wyborów, w której udział biorą dwaj kandydaci z największą liczbą głosów poparcia uzyskanych w pierwszej turze. W przypadku ponownego nieuzyskania przez żadnego z kandydatów wymaganej liczby głosów, przeprowadzana jest trzecia tura wyborów. Jeśli i ona nie zakończy się rozstrzygnięciem, prezydent rozwiązuje parlament i ogłasza nowe wybory^[1].

W 2009, w dwukrotnie organizowanych wyborach prezydenckich, mołdawscy deputowani nie byli w stanie dokonać wyboru nowego szefa państwa. Pierwsze wybory przeprowadzone w maju i czerwcu 2009, nie przyniosły zwycięstwa kandydatce rządzącej Partii Komunistów Mołdawii, Zinaidzie Greceanîi. Doprowadziło to do organizacji nowych wyborów parlamentarnych w lipcu 2009. W wyborach prezydenckich w listopadzie i grudniu 2009 wymaganego poparcia nie uzyskał z kolei Marian Lupu, kandydat rządzącej koalicji Sojuszu na rzecz Integracji Europejskiej^[2].

Wobec kryzysu politycznego i konstytucyjnego, jaki powstał po dwóch nieudanych próbach wyboru szefa państwa, rządząca koalicja wyszła z propozycją zmiany ustawy zasadniczej i wprowadzenia bezpośredniego wyboru prezydenta w głosowaniu powszechnym przez obywateli. 5 maja 2010 p.o. prezydenta Mihai Ghimpu ogłosił zamiar organizacji powszechnego referendum w tej sprawie. 7 lipca 2010 parlament zatwierdził organizację głosowania w dniu 5 września 2010^[2].

Uprawnionych do udziału w głosowaniu było 2,6 mln^[3] spośród ok. 3,5 mln mieszkańców^[4]. Aby referendum było ważne, udział w nim musiała wziąć co najmniej 1/3 uprawnionych do głosowania. Do przyjęcia proponowanych zmian wymagana była większość głosów poparcia^[5].

Wszystkie cztery partie wchodzące w skład rządzącej koalicji opowiadały się za zmianą konstytucji. Opozycyjna Partia Komunistów Republiki Mołdawii nazwała referendum "pułapką" i wezwała obywateli do bojkotu głosowania^[4].

Głosowanie i wyniki

W referendum obywatele, mając do wyboru odpowiedzi TAK lub NIE, odpowiadali na pytanie:

• "Czy zgadzasz się na poprawkę konstytucyjną, która pozwalałaby wybierać Prezydenta Republiki Mołdawii przez całą ludność?"^[5].

Według ostatecznych wyników referendum, za zmianą konstytucji opowiedziało się 87,83% głosujących; przeciwnych było 12,17%. Frekwencja wyniosła 30,29%, co oznaczało brak wiążącego charakteru głosowania^[5].

Głosy	Liczba głosów	%
T Tak	707 468	87,83%
N Nie	97 999	12,17%
Głosy nieważne	12 962	-
Razem	818 429	100%
Źródło:[5]

Przypisy