Regeneracja (biologia)

Regeneracja ogona jaszczurki

Regeneracja – odtwarzanie przez rośliny i zwierzęta utraconych lub uszkodzonych części ciała, narządów, tkanek lub komórek. Powiązana jest z faktem, że prawie każda komórka organizmu zawiera prawie jednakowy materiał genetyczny, może więc teoretycznie dać początek każdej części ciała. W rzeczywistości regeneracja możliwa jest tylko u organizmów o mało wyspecjalizowanej budowie, np. u gąbek. U tych organizmów cały organizm może zostać odtworzony z fragmentu złożonego z zaledwie kilku komórek. Stawonogi mają zdolność do regeneracji odnóży. U kręgowców regeneracja zachodzi tylko wyjątkowo, np. jaszczurki po autotomii mają zdolność regeneracji ogona.

Regeneracja może też oznaczać zdolność do odbudowy całego organizmu z oderwanego fragmentu ciała; tak rozumiana regeneracja jest sposobem rozmnażania bezpłciowego. Gdyby nie istniała regeneracja, nie można by było odtworzyć elementów ciała zwierząt.

Najczęściej wyróżnia się dwa typy regeneracji: morfalaksję (odtworzenie brakującej części ciała przez zmianę specyfikacji pozostałej tkanki; brak wzrostu; u zarodków odbywa się analogiczny proces nazywany regulacją) i epimorfozę (odtworzenie brakującej części polegające na mnożeniu się komórek i wzroście nowej tkanki).

Zobacz też

• medycyna regeneracyjna
• heteromorfoza