Reglamentacja

Reglamentacja – wprowadzone czasowo lub na stałe ograniczenie wolnego obrotu pewnymi dobrami lub towarami, spowodowane przeważnie niedostatkiem tych dóbr lub towarów i koniecznością ich racjonowania; zjawisko typowe dla gospodarki okresu wojennego i tuż po wojnie, a także, w różnych formach, dla gospodarek państw socjalistycznych.

Reglamentację określają przepisy wydane przez administrację państwową. Reglamentację wprowadzano przeważnie wraz z emisją różnego rodzaju bonów towarowych i kartek żywnościowych (po 1981), uprawniających do nabycia ściśle określonej ilości pewnego towaru.

Przykładowe racje żywnościowe

Niemcy i tereny okupowane podczas II wojny światowej

  • Reichskarte für Urlauber (karta dla żołnierzy podczas urlopu), na 5 dni – 1,74 kg chleba, 200 g mięsa, 110 g masła, 50 g margaryny, 125 g marmolady, 150 g cukru, 40 g surogatu kawy, 30 g sera, 100 g innych produktów (Nährmittel)
  • Lebensmittelkarte dla nie-Niemców dorosłych i młodzieży ponad 14 lat w Generalnym Gubernatorstwie, na sierpień 1944 – chleb 8 kg, produkty zbożowe 200g, marmolada 500g, kawa 125 g, cukier 300g, 4 kupony „F” na mięso, 7 kuponów „A” (różne).

PRL

  • Kartka na mięso „M-I”, na sierpień 1989[1] – mięso 2 kg + 700 g woł., ciel. z kością + kupon rezerwa „3”
  • Kartka na mięso „M-II” na sierpień 1989[1] – mięso 3 kg + 1 kg woł., ciel. z kością + 3 kupony rezerwy („5”, „6”, „M-II”)

Reglamentacja towarów w PRL

Stosowana m.in. w Polsce w różnych okresach po 1945, dotyczyła zarówno żywności, dóbr codziennego użytku i używek (cukier, mięso, tłuszcze, słodycze, buty, środki czystości, papierosy, alkohol, kawa), jak też dóbr bardziej „luksusowych” (samochody, meble) i materiałów (np. cement, cegła, papier).

Przypisy

  1. a b Nierealizowane, gdyż zakończono reglamentację mięsa w lipcu 1989.

Media użyte na tej stronie

Kartka-chleb maka kasza 1946.jpg
Kartka z na chleb, mąkę i kaszę z czerwca 1946 roku
Kartki-PS01.JPG
Autor: Przemysław Sakrajda, Licencja: CC BY-SA 3.0
Food vouchers (People's Republic of Poland, August 1989)
Ksiazeczka Zdrowia Dziecka-wpis masla.jpg
Odmiana systemu kartkowego - wpis do książeczki zdrowia dziecka

Grafika pochodzi z zasobów Internetowego Muzeum Polski Ludowej www.PolskaLudowa.com i publikowana jest za zgodą Kustosza tegoż Muzeum, p. Pawła Rudzkiego, z dn. 31.1.2005

--Julo 22:39, 31 sty 2005 (CET)
Kartka żywnościowa, 1943 rok.jpg
Autor: Zalasem1, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kartka żywnościowa z okresu okupacji niemieckiej, 1943 rok.
Reichskarte fur Urlauber 1.jpg
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Niemiecka kartka żywnościowa z okresu III Rzeszy Niemieckiej.