Reguła Eötvösa

Reguła Eötvösa – w chemii fizycznej reguła odnosząca się do zależności temperaturowej napięcia powierzchniowego cieczy. Opublikowana po raz pierwszy w roku 1886 przez Loránda Eötvösa. Reguła ta mówi, że napięcie powierzchniowe maleje w przybliżeniu liniowo ze wzrostem temperatury, osiągając zero w temperaturze krytycznej, a zależność temperaturowa molowej energii powierzchniowej jest w przybliżeniu ta sama dla wszystkich cieczy. Regułę tę wyraża następujący wzór (nazywany wzorem Eötvösa):

${\displaystyle \gamma V^{2/3}=k_{\mathrm {E} }(T_{\mathrm {ch} }-T),}$

gdzie:

${\displaystyle \gamma }$ – napięcie powierzchniowe,

${\displaystyle V}$ – objętość molowa substancji; iloczyn ${\displaystyle \gamma V^{2/3}}$ nazywany jest molowym napięciem powierzchniowym,

${\displaystyle T_{\mathrm {ch} }}$ – temperatura charakterystyczna, w oryginalnym wzorze Eötvösa równa temperaturze krytycznej ${\displaystyle T_{\mathrm {ch} }\approx T_{\mathrm {c} },}$ w dokładniejszych przybliżeniach przyjmuje się wartości nieco niższe od krytycznej, np. według Ramsaya i Shieldsa ${\displaystyle T_{\mathrm {ch} }\approx T_{\mathrm {c} }-6\;\mathrm {K} ,}$

${\displaystyle k_{\mathrm {E} }}$ – współczynnik, w niewielkim stopniu zależny od substancji, nazywany stałą Eötvösa.

Stała Eötvösa wynosi^[1] ok. ${\displaystyle 2,1\cdot 10^{-7}\;\mathrm {J} \cdot \mathrm {K} ^{-1}\cdot \mathrm {mol} ^{-2/3}.}$

Reguła Eötvösa, początkowo empiryczna, spotkała się z zainteresowaniem ze względu na swój fundamentalny charakter i doczekała szeregu uściśleń i interpretacji (m.in. wyprowadzenia z mechaniki statystycznej).

Przypisy