Reina-Valera

Reina-Valera
Ilustracja
Biblia Reiny z 1569
Inne nazwyBiblia Niedźwiedzia
Skrót(y)RV
KanonProtestancki
Językhiszpański
Opublikowanie kompletnego przekładu1602
Tłumacz(e)Casiodoro de Reina,
Cypriano de Valera
Źródła przekładuTekst masorecki (ST),
Textus receptus (NT)
Wersje zrewidowane1862, 1909, 1960, 1977, 1995, 2011
Przynależność religijnaProtestantyzm
Wersja onlinehttp://www.amen-amen.net/RV1960/
Księga Rodzaju 1, 1-3
En el principio creó Dios los cielos y la tierra. Y la tierra estaba desordenada y vacía, y las tinieblas estaban sobre la faz del abismo, y el Espíritu de Dios se movía sobre la faz de las aguas. Y dijo Dios: Sea la luz; y fue la luz.
Ewangelia Jana 3, 16
Porque de tal manera amó Dios al mundo, que ha dado a su Hijo unigénito, para que todo aquel que en él cree, no se pierda, mas tenga vida eterna.

Reina-Valera – najpopularniejsze protestanckie tłumaczenie Pisma Świętego na język hiszpański. Zostało wydane po raz pierwszy w roku 1602 jako rewizja Biblii Reiny z 1569 roku.

Biblia Reiny

Głównym tłumaczem Biblii Reiny był Hiszpan Casiodoro de Reina – początkowo mnich hieronimicki, który przed Inkwizycją uciekł z kraju, a później niezależny luteranin. Tłumaczenia z pomocą kilku współpracowników dokonał: w zakresie Starego Testamentu na podstawie tekstu masoreckiego, edycja Daniela Bomberga z 1525 roku (Biblia rabiniczna), zaś w zakresie Nowego Testamentu na podstawie textus receptus, edycja Stephanusa z 1550 roku.

Pierwszy raz Biblia Reiny (zwana też Biblią Niedźwiedzią) została opublikowana w 1569 roku w Bazylei w Szwajcarii gdyż w tym czasie hiszpańska Inkwizycja uniemożliwiała druk hiszpańskiej Biblii w kraju. Popularna nazwa przekładu Reiny – „Biblia Niedźwiedzia” – nawiązuje do tytułowej ryciny, która przedstawia niedźwiedzia sięgającego po miód do ula zawieszonego na drzewie[1].

Reina-Valera

W roku 1602 przekład Reiny został zrewidowany przez reformowanego teologa Cypriano de Valerę – stąd nazwa Reina-Valera. Wersja ta stała się najpopularniejszym protestanckim przekładem Pisma Świętego w języku hiszpańskim. Kolejnych rewizji dokonano w latach 1862, 1909, 1960, 1977, 1995 i 2011. Większość Kościołów akceptuje rewizje do 1960 roku. Rewizja z 1995 roku nie została przyjęta w znacznej części środowisk.

Podobnie, jak w przypadku innych protestanckich wydań Biblii, wydania obejmują protestancki kanon biblijny. Apokryfy (część z nich uznanych przez Kościół katolicki jako księgi deuterokanoniczne) zostały umieszczone jako dodatek o nazwie Apocrypha m.in. w wydaniu z 1602 roku pomiędzy Starym i Nowym Testamentem. Nowe edycje nie obejmują dodatku i ograniczają się do ksiąg uznanych w protestantyzmie za kanoniczne.

Znaczenie

Biblia Reiny z 1569 była pierwszym wydanym drukiem przekładem Pisma Świętego na język hiszpański[a]. Jej tekst został oparty na językach oryginalnych. Znaczenie rewizji znanej jako Reina-Valera dla hiszpańskich protestantów jest podobne, jak znaczenie Biblii króla Jakuba dla protestantów anglojęzycznych, czy Biblii gdańskiej dla polskich protestantów[1]. Do dziś używana jest chętnie w hiszpańskojęzycznych kręgach protestanckich.

Zobacz też

Uwagi

  1. Najstarszym hiszpańskim przekładem Starego Testamentu była Biblia Alfonsina, tłumaczenie z Wulgaty na średniowieczny język kastylijski z 1280 roku – pierwsza kompletna Biblia dostępna w języku europejskim innym niż łacina (niektórzy uważają, że nie było to tłumaczenie lecz parafraza, jednak zyskała ona miano pierwszej hiszpańskiej Biblii). Kolejnym przekładem Starego Testamentu była Biblia Alby napisana w średniowiecznym kastylijskim.

Przypisy

  1. a b Nie dla Biblii Niedźwiedziej, tak dla inkwizytora. ekumenizm.pl, 5 lutego 2017. [dostęp 2017-04-09].

Linki zewnętrzne

Reina Valera 1960 Wersja on-line

Media użyte na tej stronie