Reja

Reja żaglowca Stavros S Niarchos
Marynarze pracujący na rei
Marynarze sprzątający żagle na żaglowcu Garthsnaid

Reja (od niem. Rah, Raa lub Rahe)[1] – poziome drzewce na jednostce żaglowej przytwierdzone do masztu, do której przymocowany jest górny lik prostokątnego żagla rejowego. Współcześnie spotykane rzadko, w większości na żaglowcach szkoleniowych (np. STS Dar Młodzieży, STS Pogoria). W miejscu łączenia rei i masztu występuje okucie zwane rakiem, które umożliwia obracanie (brasowanie) rei wokół masztu w celu ustawienia żagla do optymalnej pracy zgodnie z kursem względem wiatru. Reja może być opuszczana lub podnoszona przy pomocy bejwutu.

Żagiel rejowy mocuje się do rei poprzez jaksztag przy pomocy bencli. Po przeciwnej stronie jaksztagu z rei zwisa perta, lina, na której stają marynarze sprzątający ożaglowanie. Dodatkowo czasami wzdłuż rei występuje lajflina, do której można wpiąć pasy bezpieczeństwa. Od noków do pokładu w kierunku rufy biegną brasy służące do obracania rei, natomiast w górę w kierunku masztu reje stabilizuje się topenantami. Podczas sprzątania ożaglowania wybiera się gejtawy przyciągające żagle do rei, a następnie gordingi.

W ożaglowaniu rejowym reje stanowią kolejne piętra żagli, przy czym na większych jednostkach może się zdarzyć, że najniższa reja ostatniego masztu jest pozbawiona własnego żagla, a służy jedynie do rozpinania dolnych rogów żagla piętra drugiego.

Spotyka się do ośmiu pięter rei. Ich nazwy wraz z nazwami żagli są następujące (od topu masztu):

  • 8. topreja (moonraker) – moonsel lub topsel
  • 7. trumselreja – trumsel lub skysel
  • 6. bombramreja – bombramsel lub trumsel
  • 5. bramreja górna – bramsel górny
  • 4. bramreja dolna – bramsel
  • 3. marsreja górna – marsel górny
  • 2. marsreja dolna – marsel
  • 1. reja – fok lub grot.

Rozróżnienie na bramreję górną i dolną oraz marsreję górną i dolną występują jedynie, gdy żaglowiec nosi kolejno dzielony marsel i bramsel.

Niekiedy na jednostkach o ożaglowaniu skośnym spotyka się pojedynczą reję zwaną bryfokreją służącą do podnoszenia bryfoka. Przykładem takiego żaglowca jest szkuner sztakslowy Zawisza Czarny.

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

  • Jerzy W. Dziewulski: Wiadomości o jachtach żaglowych. Warszawa: Alma-Press, 2008, s. 359-360. ISBN 978-83-7020-358-0.
  • Jacek Czajewski: Manewrowanie dużymi żaglowcami. Warszawa: Alma-Press, 1997, s. 17-36. ISBN 83-7020-235-7.

Media użyte na tej stronie

Bark.svg
(c) Bastianow, CC BY-SA 4.0
A similar image en:Image:Bark.png by en:User:Halibutt existed on English Wikipedia. Its description follows: Contour of a typical barque Derivative work of a similar graphics from the Polish wiki
Garthsnaid - SLV H91.250-933.jpg
On board the ship `Garthsnaid' at sea. A view from high up in the rigging. Men can be seen in the rigging.

This photo gives it in various archives with different particulars of the ship and photographers.
Zawisza czarna gdynia.JPG
Autor: Phdb, Licencja: CC BY 3.0
Zawisza Czarna sailing out of Gdynia (its home harbour) at August 14th, 2008 at 19:26 (seen from the deck of Norda)
TopGallantYard.jpg
(c) PeteVerdon z angielskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Stavros S Niarchos's main-topgallant yard refitted to the mast at sea after being brought down on deck for maintenance. Not all the lines are re-rigged yet; missing are the sheets for both the topgallant itself and the royal above it. The clewlines and buntlines are similarly not fitted, and the sail has not been bent on yet. The lines hanging free near the ends of the yard are gaskets (the one to the left of the picture is probably a clew gasket), which should really have been secured. Photo by Pete Verdon
Parma - working on an upper topsail yard.jpg
Working on an upper topsail yard of the 'Parma'.