Rejencja olsztyńska
rejencja | |
Państwo | Królestwo Prus |
---|---|
Prowincja | Prusy Wschodnie |
Siedziba | Olsztyn |
Powierzchnia | 11 711 km² |
Populacja (1910) • liczba ludności | 518 682[1] |
• gęstość | 44,3 os./km² |
Szczegółowy podział administracyjny | |
Liczba powiatów | 9 |
Liczba miast na prawach powiatu | 1 |
Położenie na mapie |
Rejencja olsztyńska (niem. Regierungsbezirk Allenstein) – pruska i niemiecka jednostka administracyjna istniejąca na terenie Prus Wschodnich w latach 1905–1945.
Historia
Rejencja powstała w 1905 z południowych powiatów rejencji królewieckiej i gąbińskiej. Z rejencji królewieckiej w skład nowego okręgu włączono dwa powiaty Warmii (olsztyński i reszelski) oraz trzy mazurskie: niborski, ostródzki i szczycieński, z rejencji gąbińskiej przyłączono cztery mazurskie: ządźborski, ełcki, lecki i jańsborski.
Rejencja zamieszkana była w większości przez wiejską ludność pochodzenia polskiego (Mazurów i Warmiaków) wyznającą luteranizm (Mazurzy) albo katolicyzm (Warmiacy, niewielka część Mazurów z dwóch powiatów zachodnich). W miastach dominowała ludność niemieckojęzyczna. Niewielką część mieszkańców miast stanowili Żydzi.
Rejencja przetrwała w swych granicach do 1919, gdy w wyniku Traktatu Wersalskiego włączono w skład Polski część powiatu niborskiego (późniejszy powiat działdowski województwa pomorskiego i warszawskiego). Na skutek plebiscytu do Polski odeszło również kilka gmin powiatu ostródzkiego. Po włączeniu części polskich terytoriów do Rzeszy w 1939 powiat działdowski został ponownie włączony w skład rejencji jako część powiatu niborskiego.
W 1945 okręg znalazł się w granicach Polski, województw: olsztyńskiego (prawie w całości), warszawskiego (powiat działdowski) i białostockiego (powiat ełcki). Obecnie teren dawnej rejencji należy w całości do województwa warmińsko-mazurskiego.
Podział administracyjny
Podział administracyjny rejencji w 1937 r.
Rejencja olsztyńska (Regierungsbezirk Allenstein)
- Landkreis Allenstein (powiat olsztyński)
- Landkreis Johannisburg (powiat jańsborski/piski)
- Landkreis Lötzen (powiat lecki/giżycki)
- Landkreis Lyck (powiat ełcki)
- Landkreis Neidenburg (powiat niburski/nidzicki)
- Landkreis Ortelsburg (powiat szczycieński)
- Landkreis Osterode i. Ostpr. (powiat ostródzki)
- Landkreis Rössel (powiat reszelski), siedziba – Bischofsburg (Biskupiec)
- Landkreis Sensburg (powiat ządzborski/mrągowski)
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
Autor: Mazaki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Olsztyn, ul. Emilii Plater 1 - dawna siedziba rejencji, po 1945 dyrekcja rejonowa PKP, obecnie siedziba Urzędu Marszałkowskiego i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie (zabytek nr A-2441 z d. 30.08.1988)
Gebäude der Regierung des Regierungsbezirks Allenstein
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Podział administracyjny Prus Wschodnich na rejencje i powiaty
Autor: Honza Groh (Jagro), Licencja: CC BY-SA 3.0
Olsztyn, ul. Emilii Plater 1 - dawna siedziba rejencji, po 1945 dyrekcja rejonowa PKP, obecnie siedziba Urzędu Marszałkowskiego i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie (zabytek nr A-2441 z d. 30.08.1988)