Rejon pieczengski

Rejon pieczengski
Пе́ченгский райо́н
	rejon
	; Zatoka Ozierko i Półwysep Rybacki
Herb	Flaga
Państwo	Rosja
Obwód	murmański
Powierzchnia	8662,22 km²
Populacja (2010); • liczba ludności	; 38 920
	Położenie na mapie;
	Portal Rosja

Rejon pieczengski (ros. Пе́ченгский райо́н) – jednostka podziału terytorialnego (райо́н) obwodu murmańskiego w Rosji. Znajduje się w północnej części kraju, nad Morzem Barentsa, przy granicy z Norwegią oraz Finlandią.

Powierzchnia rejonu wynosi 8662,22 km². Liczba ludności w 2010 roku wynosiła 38 920 osób^[1], o około 1/3 mniej niż w roku 1989 (59 495 osób^[2]). Stolicą rejonu jest Nikiel, którego populacja stanowi ponad 30% populacji całego rejonu.

Na wyspach należących do rejonu znajduje się jedna z części Rezerwatu Kandałakszańskiego^[3].

Historia

W 1533 roku na ziemiach zamieszkałych przez Lapończyków mnich Tryfon z Nowogrodu założył klasztor, celem krzewienia wiary wśród rdzennej ludności. W 1572 roku w monasterze mieszkało 50 braci oraz 200 świeckich. Monaster został spalony przez Szwedów w 1589^[4]. Obszar został w kolejnych latach zasiedlony przez Rosjan oraz Pomorców, a także osadników pochodzenia fińskiego i norweskiego^[5].

Traktat w Tartu (14 października 1920) przyznał Pieczengę (fiń. Petsamo) Finlandii. W 1921 roku odkryto złoża niklu, które w 1934 oceniono na ponad 5 milionów ton^[6]. Wydobycie rozpoczęto w 1935 roku^[7]

Podczas wojny zimowej (1939–40) wojska sowieckie okupowały Pieczengę, jednak kończący ją traktat pokojowy przyznał ZSRR jedynie należącą do Finlandii część Półwyspu Rybackiego (321 km²)^[8]. Związek Radziecki ponownie zajął Pieczengę podczas wojny kontynuacyjnej. Tym razem kończący ją rozejm w Moskwie zmusił Finlandię do zrzeczenia się całego obszaru rejonu pieczengskiego (8965 km²)^[8].

Rejon pieczengski ustanowiono w lipcu 1945 roku. W roku 1947 Finlandia sprzedała ZSRR okolice Rajakoski (obszar Jäniskoski-Niskakoski) wraz ze znajdującą się tam elektrownią wodną^[9]. Obszar ten przyłączono do obwodu murmańskiego^[10].

Obecnie od 2008 roku trwają prace przy odbudowie klasztoru w miejscu, w którym wybudował go Tryfon. Poprzedni budynek doszczętnie spłonął w 2006 roku^[4].

Miejscowości

Miasta:
- Zapolarnyj
Osiedla typu miejskiego:
- Nikiel
- Pieczenga
Inne wybrane miejscowości:
- Cypnawołok
- Łuostari
- Sputnik
- Liinachamari – port na Morzu Barentsa, niegdyś jedyny fiński port arktyczny
- Korzunowo
- Rajakoski
- Wajda-Guba

Przypisy

↑ ВПН-2010, www.gks.ru [dostęp 2017-10-31] .
↑ Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей., www.demoscope.ru [dostęp 2017-10-31] .
↑ Кандалакшский заповедник, kandalaksha-reserve.ru [dostęp 2022-02-07] .
↑ ^a ^b World’s northernmost monastery under construction, „Barentsobserver” [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-10] (ang.).
↑ Татьяна Бернштам: Русская народная культура Поморья в XIX-начале XX в. Этнографические очерки. Ленинград: Издательство «Наука», 1983, s. 15. ISBN 978-83-01-17253-4.
↑ Wolfgang DerekW.D. Maier Wolfgang DerekW.D., RaimoR. Lahtinen RaimoR., HughH. O'Brien HughH., Mineral Deposits of Finland, Elsevier, 23 maja 2015, ISBN 978-0-12-410476-1 [dostęp 2017-11-01] (ang.).
↑ Oiva Saarinen: From Meteorite Impact to Constellation City. A Historical Geography of Greater Sudbury. Waterloo (Ontario): Wilfrid Laurier University Press, 2013, s. 170. ISBN 978-1-55458-874-9.
↑ ^a ^b The importance of the Petsamo Nickel Mines to the Major Powers in World War II, „The Baltic Post”, 19 kwietnia 2014 [dostęp 2017-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-09] (ang.).
↑ Asetus Jäniskosken ja Niskakosken alueen liittämisestä Neuvostoliiton alueeseen sekä Suomessa olevien, Neuvostoliitolle siirtyneiden entisten saksalaisten rahavarojen käytöstä tehtyjen sopimusten voimaansaattamisesta., www.finlex.fi [dostęp 2017-11-01] (fiń.).
↑ Мурманская область. W: (red.) Адольф Марголин, Станислав Калесник, Анатолий Даринский: Советский Союз. Географическое описание в 22-х томах. T. Российская Федерация. Общий обзор и Европейский Север. Москва: Издательство «Мысль», 1971, s. 450.

[1] ВПН-2010, www.gks.ru [dostęp 2017-10-31] .

[2] Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей., www.demoscope.ru [dostęp 2017-10-31] .

[3] Кандалакшский заповедник, kandalaksha-reserve.ru [dostęp 2022-02-07] .

[barents-4] World’s northernmost monastery under construction, „Barentsobserver” [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-10] (ang.).

[5] Татьяна Бернштам: Русская народная культура Поморья в XIX-начале XX в. Этнографические очерки. Ленинград: Издательство «Наука», 1983, s. 15. ISBN 978-83-01-17253-4.

[6] Wolfgang DerekW.D. Maier Wolfgang DerekW.D., RaimoR. Lahtinen RaimoR., HughH. O'Brien HughH., Mineral Deposits of Finland, Elsevier, 23 maja 2015, ISBN 978-0-12-410476-1 [dostęp 2017-11-01] (ang.).

[7] Oiva Saarinen: From Meteorite Impact to Constellation City. A Historical Geography of Greater Sudbury. Waterloo (Ontario): Wilfrid Laurier University Press, 2013, s. 170. ISBN 978-1-55458-874-9.

[baltic-times-8] The importance of the Petsamo Nickel Mines to the Major Powers in World War II, „The Baltic Post”, 19 kwietnia 2014 [dostęp 2017-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-09] (ang.).

[9] Asetus Jäniskosken ja Niskakosken alueen liittämisestä Neuvostoliiton alueeseen sekä Suomessa olevien, Neuvostoliitolle siirtyneiden entisten saksalaisten rahavarojen käytöstä tehtyjen sopimusten voimaansaattamisesta., www.finlex.fi [dostęp 2017-11-01] (fiń.).

[10] Мурманская область. W: (red.) Адольф Марголин, Станислав Калесник, Анатолий Даринский: Советский Союз. Географическое описание в 22-х томах. T. Российская Федерация. Общий обзор и Европейский Север. Москва: Издательство «Мысль», 1971, s. 450.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Rejon pieczengski

Historia

Miejscowości

Przypisy

Media użyte na tej stronie