Religia w Meksyku

Katedra Metropolitalna będącą najstarszą katedrą w Ameryce Łacińskiej i symbolem przybycia hiszpańskich konkwistadorów.
W XXI wieku zyskał na znaczeniu oficjalnie zakazany przez Kościół katolicki kult Santa Muerte, czyli Patronki Świętej Śmierci[1].
Katolicka katedra w Teziutlán.

Religia w Meksyku od czasów kolonizacji hiszpańskiej zdominowana jest przez katolicyzm, który wyznaje około 80% populacji. 10,8% populacji związana jest z protestantyzmem, a trzecią co do wielkości grupą są osoby bez przynależności religijnej – 5,4%. Pozostałe religie wyznaje razem mniej niż 5% społeczeństwa i są to głównie tradycyjne religie Indian, inne grupy chrześcijańskie, buddyści i żydzi[2].

Religijność jest głęboko zakorzeniona w meksykańskiej kulturze, a kolorowe kapliczki są nieodłącznym elementem meksykańskiego krajobrazu. Religijność wiejskich Meksykanów często charakteryzuje synkretyzm religijny, a nominalny katolicyzm mieszany jest z tradycjami religijnymi etnicznych Majów[3].

W ostatnich dziesięcioleciach spada odsetek osób identyfikujących się z Kościołem katolickim, jednak zjawisko to nie jest tak silne, jak w innych krajach Ameryki Łacińskiej[4]. W 2018 roku, w Generalnej Dyrekcji ds. Religijnych Stowarzyszeń (DGAR) było zarejestrowanych ponad 9 tysięcy związków wyznaniowych[5].

Konstytucja Meksyku gwarantuje rozdział państwa od kościoła, oraz wolność wyznania. W raporcie Departamentu Stanu USA z 2018 roku księża katoliccy i inni przywódcy religijni nadal są celem i ofiarami zabójstw, prób wymuszeń, gróźb śmierci, porwań i zastraszania przez zorganizowane grupy przestępcze. Według Katolickiego Centrum Multimedialnego (CMC), Meksyk jest najbardziej brutalnym krajem dla duchownych w Ameryce Łacińskiej[5].

Historia

Po hiszpańskim podboju w bitwie pod Otumbą (1520), imperium Azteków zostało poddane misji Kościoła katolickiego, który sprawował władzę równą, jeśli nie większą niż władza rządów wiceregionalnych. Pierwsza misja franciszkańska przybyła do Meksyku w roku 1524. Uniwersytet Meksykański został założony pod patronatem Kościoła w roku 1553. W 1572 osiedlili się tutaj jezuici[6].

Kościół rzymskokatolicki ustanowił arcybiskupstwo Meksyku w 1546 roku. Do czasu utworzenia arcybiskupstwa Gwatemali w 1743 roku, wszystkie diecezje w kontynentalnej Ameryce Hiszpańskiej na północ od Kostaryki, były podporządkowane Meksykowi[7].

Przez dziesięciolecia Kościół katolicki jako korporacja utrzymywał jurysdykcję, aż do jej zniesienia przez ustawę Juáreza w 1855 roku[8]. W tym czasie plan ayutlański, Konstytucja z 1857 i ustawy reformujące mocno zaznaczyły wagę wartości liberalnych. Antyklerykalizm stanowił centralny składnik wyrażania tożsamości przez meksykańskich liberałów[9]. Poprzez ustawy prezydenta Benito Juáreza, nieruchomości kościelne zostały skonfiskowane, sądy kościelne zostały przekazane władzom cywilnym, a księżom zabroniono publicznego noszenia stroju duchownego[10].

W 1910 roku rewolucja meksykańska pogłębiła konflikt Kościoła z władzami państwa. Przywódcy kraju obawiali się, że religia powstrzyma postęp i narzucili surowsze przepisy antyklerykalne, taki jak zakaz głoszenia polityki z ambony[10]. Artykuł 3 Konstytucji z 1917 zakazał kościołom uczestniczenia w szkolnictwie podstawowym i średnim[11]. W efekcie wzrastających ucisków, w 1926 roku doszło do krwawego konfliktu zwanym Powstaniem Cristero[10].

Konflikt między Kościołem a państwem oficjalnie zakończył się wraz z administracją Manuela Ávila Camacho (1940–1946)[11]. W latach 40. XX wieku konserwatywne rządy stanowiły wzmocnienie dla pozycji dominującego Kościoła[9]. W 1992 roku doszło do zmian konstytucyjnych, w wyniku których Meksyk na nowo podjął stosunki dyplomatyczne z Watykanem[11].

Chrześcijaństwo

Uniwersalny Kościół Królestwa Bożego w Meksyku.

Obecnie Meksyk ma drugą co do wielkości liczbę katolików na świecie, a 81% Meksykanów uważa się za katolików, co czyni Meksyk jednym z najbardziej katolickich regionów, nawet wśród krajów Ameryki Łacińskiej[12]. W stolicy kraju znajduje się Bazylika Matki Bożej z Guadalupe uznawana za najczęściej odwiedzane sanktuarium maryjne na świecie[10].

Od 1950 roku, gdy 98,2% Meksykanów uważało się za katolików, odsetek katolików w społeczeństwie stale maleje. Z drugiej strony odsetek protestantów wzrósł z 1,3% w roku 1950, do ponad 8% całej populacji w roku 2010[13]. Znacznie wzrosła także liczba Świadków Jehowy i mormonów, jednak grupy te dalej stanowią jedynie marginalną część społeczeństwa[14].

Katolicy w Meksyku często jednoznacznie nie zgadzają się z naukami swojego Kościoła. Połowa meksykańskich katolików uważa, że osoby homoseksulne powinni mieć prawo zawierania małżeństw jednopłciowych (prawo istniejące w niektórych częściach kraju), w porównaniu z 42%, tych którzy popierają politykę kościelną i sprzeciwiają się małżeństwom homoseksualnym. Jeszcze mniej katolików w Meksyku twierdzi, że seks poza małżeństwem (45%), rozwód (32%) i antykoncepcja (28%) są moralnie złe[12].

Protestantyzm cieszy się największym zainteresowaniem wśród rdzennej ludności Indian. Wraz z napływem kapitału z USA protestantyzm w coraz większym stopniu był utożsamiany z dobrobytem[8]. Protestanci stanowią największy odsetek populacji na południu kraju, w stanach Chiapas, Tabasco, Quintana Roo i Campeche[11]. Około połowa z szacowanej na 100 tys. społeczności mennonitów, skoncentrowana jest w stanie Chihuahua[5]. Jednak większość protestantów w Meksyku to zielonoświątkowcy. Duże grupy zrzeszają także: prezbiterianie, wolne kościoły, adwentyści dnia siódmego, metodyści i baptyści[15].

Spośród kultów chrześcijańskich Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich w 2020 roku twierdzi, że posiada 1,48 mln członków (1,2% populacji), jednak według Spisu Powszechnego z 2010 roku jedynie 314,9 tys. osób zgłosiło przynależność do tej grupy religijnej[16]. Świadkowie Jehowy podają, że mają 871 tys. głosicieli (0,7%)[17] – według spisu ponad 1,5 mln (1,4%) jest Świadkami Jehowy.

Inne religie

(c) Diego Delso, CC BY-SA 3.0
Buddyści w Meksyku.

Według spisu z 2010 roku społeczność żydowska liczy około 67,5 tys. osób, a społeczność muzułmańska 4 tys. osób. Większość tych społeczności zamieszkuje w mieście i stanie Meksyk[5]. Liczbę buddystów oszacowano na 14 tysięcy, z największą grupą (4,6 tys.) w stolicy kraju[18]. Kilkusetna populacja muzułmańska Ahmadijja zamieszkuje stan Chiapas i pochodzi z grupy etnicznej Tzotzil. Istnieje też kilkusetna rdzenna społeczność bahaistów[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Duncan Tucker, Santa Muerte: The rise of Mexico’s death 'saint', „BBC News”, 1 listopada 2017 [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  2. ↑ Mexico, Religion And Social Profile, The ARDA [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  3. ↑ Kościół po meksykańsku. „Wiele osób polecało mi odwiedzić to miejsce, ale żadna nie chciała powiedzieć dlaczego”, www.national-geographic.pl [dostęp 2020-06-20] (pol.).
  4. ↑ Religion in Latin America, Pew Research Center's Religion & Public Life Project, 13 listopada 2014 [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  5. ↑ a b c d e International Religious Freedom Report 2018 – Mexico, U.S. Department of State [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  6. ↑ The Religious Conflict in Mexico, CQ Researcher by CQ Press [dostęp 2020-06-22] (ang.).
  7. ↑ Catholic Church in Mexico: An Inventory of Collection at the Benson Latin American Collection, legacy.lib.utexas.edu [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  8. ↑ a b Reading Tools, www.journals.umcs.pl [dostęp 2020-06-20] (pol.).
  9. ↑ a b Manuel Suárez Cortina, Manuel Suárez Cortina, Religión, Estado y Nación en España y México en el siglo XIX: una perspectiva comparada, „Historia mexicana”, 67 (1), 2017, s. 341–400, DOI: 10.24201/hm.v67i1.3446, ISSN 2448-6531 [dostęp 2020-06-20].
  10. ↑ a b c d David Agren, Separation of Catholics and state: Mexico's divisive religious history, „The Guardian”, 12 lutego 2016, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  11. ↑ a b c d Mexico – Religion, countrystudies.us [dostęp 2020-06-20].
  12. ↑ a b A snapshot of Catholics in Mexico, Pope Francis’ next stop, Pew Research Center, 2016 [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  13. ↑ Latin American Herald Tribune – More Than 1,000 Mexicans Leave Catholic Church Daily, Expert Says, www.laht.com [dostęp 2020-06-20] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-22].
  14. ↑ Martin Lindhardt, New Ways of Being Pentecostal in Latin America, Lexington Books, 23 marca 2016, ISBN 978-0-7391-9656-4 [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  15. ↑ Meksiko – Misi, ICW [dostęp 2020-06-20] (indonez.).
  16. ↑ Statistics and Church Facts – Total Church Membership, newsroom.churchofjesuschrist.org, 2010 [dostęp 2020-06-20] (ang.).
  17. ↑ Meksyk: Ilu tam jest Świadków Jehowy?, JW.ORG [dostęp 2022-01-07].
  18. ↑ Ezer May May, BUDISTAS EN MÉXICO. UNA APROXIMACIÓN DESDE LAS ESTADÍSTICAS CENSALES, „Debates do NER”, 1 (35), 2019, s. 237–270, DOI: 10.22456/1982-8136.95732, ISSN 1982-8136 [dostęp 2020-06-20] (port.).
Religia w Ameryce Północnej

Media użyte na tej stronie

Catedral de Teziutlán.jpg
Autor: German Rivloy, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument in Mexico, identified by ID
Budistas en México D.F., México, 2013-10-16, DD 122.JPG
(c) Diego Delso, CC BY-SA 3.0
Buddhists in Mexico City, Mexico
Iglesia universal del Reino de Dios Ciudad de México.jpg
Autor: Francisco Anzola, Licencja: CC BY 2.0
Iglesia universal del Reino de Dios Ciudad de México
Santa-muerte-nlaredo2.jpg
Close-up view of a Santa Muerte south of Nuevo Laredo, Mexico.
Mexico Dic 06 045 1.jpg
Mexico city cathedral as seen from Madero Street.