Religia w Tanzanii
| Religia | Pew Research Center, 2010[1][2] | Operation World, 2010[3] | World Christian Database, 2015[4] |
|---|---|---|---|
| Chrześcijanie | 61,4% | 54,1% | 56,1% |
| Protestantyzm | 27,3% | 24,8%[a] | 27,7% |
| Katolicyzm | 31,8% | 27,1% | 25,6% |
| Muzułmanie | 35,2% | 31,2% | 31,6% |
| Religie afrykańskie | 1,8% | 13% | 11,3% |
| Brak religii | 1,4% | 0,4% | 0,4% |
Spośród ludności Tanzanii, liczącej około 55 milionów ludzi, szacuje się, że około jedna trzecia to muzułmanie i co najmniej połowa to chrześcijanie. Znaczna część populacji praktykuje tradycyjne religie plemienne. Niewielki odsetek populacji wyznaje inne religie, głównie hinduizm i bahaizm.
Chrześcijańska populacja składa się głównie z rzymskich katolików i protestantów. Znaczna większość populacji muzułmańskiej to sunnici. Reszta wyznawców islamu to głównie grupy szyickie pochodzenia azjatyckiego.
Ustrój Tanzanii jest oficjalnie świecki, a konstytucja gwarantuje wolność wyznania. Państwo zabrania tworzenia partii politycznych opartych na religii. Pojawiają się jednak doniesienia o nadużywaniu wolności religijnej. Od czasu uzyskania niepodległości krajem rządzą na przemian prezydenci chrześcijańscy i muzułmańscy[5].
Chrześcijaństwo
Wiele chrześcijańskich grup misyjnych przybyło na Zanzibar i do Tanzanii kontynentalnej w drugiej połowie XIX wieku. Wśród nich katolicy (Ojcowie Ducha Świętego w 1868 r. i Ojcowie Biali w 1875 r.), anglikanie (Misja Uniwersytetów w Afryce Środkowej w 1875 r. i Church Mission Society w 1876 r.) oraz niemieccy luteranie, którzy przybyli do Niemieckiej Afryki Wschodniej w latach 90. XIX wieku. Chrześcijaństwo na początku było najbardziej rozpoznawalne przez zakładanie szkół prowadzonych przez misje[4]. W latach dwudziestych XX wieku po raz pierwszy przybyli misjonarze zielonoświątkowi[6].
Chrześcijańska społeczność jest mniej więcej po równo podzielona na katolików i protestantów. Chrześcijanie zamieszkują głównie w południowo-zachodniej i północno-środkowej części kraju[7].
Według Operation World wśród wyznań protestanckich przeważają: luteranie (7,5%), anglikanie (7,3%), zielonoświątkowcy (4,3%), baptyści (2%), adwentyści dnia siódmego (1%) i bracia morawscy (1%)[3]. Wśród innych grup chrześcijańskich sporą liczbę wyznawców posiadają także Kościół Nowoapostolski i Niezależny Kościół Afrykański[3].
Kościół katolicki
Kościół rzymskokatolicki, koordynowany przez Konferencję Episkopatu Tanzanii (TEC), jest największą i najstarszą instytucją chrześcijańską w Tanzanii. Jego członkowie stanowią ponad jedną czwartą całkowitej populacji kraju. Pierwsi katoliccy misjonarze przybyli do Zanzibaru w 1863 r., a na stały ląd w roku 1868[6].
Kościół katolicki prowadzi ponad 100 przedszkoli, 235 szkół średnich, 75 ośrodków szkolenia zawodowego, 4 uniwersytety, oraz liczne seminaria teologiczne w 34 diecezjach. Kościół jest także głównym dostawcą opieki zdrowotnej: prowadzi szpital referencyjny, 5 szpitali regionalnych, 19 szpitali samorządowych, 29 szpitali wolontariackich, 94 ośrodków zdrowia i blisko 400 ambulatoriów[6].
Islam
Muzułmanie w Tanzanii żyją głównie wzdłuż kolonialnych szlaków handlowych i nad wybrzeżem na wschodzie kraju. Muzułmanie to również 99% ludności wyspy Zanzibar, czyli około miliona ludzi. Od IX wieku arabscy kupcy poślubiali miejscowe kobiety, przyjmowali nową kulturę, która rozwinęła się przez połączenie perskich i rdzennych elementów. Na skutek rozprzestrzenienia się islamu do wnętrza kraju powstały synkretyczne praktyki, łączące islam i tradycyjne wierzenia[7].
Poprzez odkrycia archeologiczne przybycie islamu do Afryki Wschodniej datuje się na VIII lub IX wieku n.e. Arabscy muzułmanie jako pierwsi zakładali centra handlowe na Zanzibarze i wzdłuż wybrzeży dzisiejszej Kenii i Tanzanii, a poprzez Ocean Indyjski czerpali zyski z przewozu złota, handlu kością słoniową i niewolnikami. W latach 40. XIX wieku arabscy i południowoazjatyccy kupcy dotarli aż na zachód, do Jeziora Tanganika[4].
Konflikty
Po przejściu na emeryturę w 1985 roku prezydenta Juliusa Nyerere, zaczęły rosnąć napięcia między społecznościami muzułmańskimi i chrześcijańskimi[8]. W 2011 roku media informowały o spaleniu trzech kościołów w regionie Mwanza, w następstwie sporu między społecznością muzułmańską i czterech ewangelistów, oskarżonych o spalenie Koranu, gdy modlili się o uzdrowienie muzułmańskiej kobiety[9].
Wiadomości All Africa w 2013 roku poinformowały, że zielonoświątkowy pastor Mathayo Kachili został ścięty przez tłum islamskich ekstremistów[10].
W raporcie z 2018 roku dalej odnotowywano zabójstwa osób oskarżonych o praktykowanie czarów. Odnotowano także ataki na kościoły i meczety, głównie w społecznościach wiejskich[5].
Inne religie
Mniejszą liczbę wyznawców w Tanzanii mają także: prawosławni, Świadkowie Jehowy (19,5 tys.[11]), sikhowie, kwakrzy (3,1 tys.[12]), mormoni (1,8 tys.[13]), buddyści i wyznawcy dźinizmu[4].
Statystyki
Statystyki na 2010 rok, według książki Operation World, kiedy ludność Tanzanii wynosiła 45 mln[3]:
| Religie/kościoły | Liczba wiernych | Procent ludności |
|---|---|---|
| Islam | 14 052 tys. | 31,2% |
| Kościół katolicki | 12 207 tys. | 27,1% |
| Tradycyjne religie etniczne | 5 842 tys. | 13,0% |
| Ewangelicko-Luterański Kościół Tanzanii | 3,4 mln | 7,55% |
| Kościół Anglikański Tanzanii | 3,3 mln | 7,3% |
| Konwencja Baptystyczna Tanzanii | 910 tys. | 2,02% |
| Stowarzyszenie Kościołów Zielonoświątkowych w Tanzanii | 880 tys. | 1,95% |
| Kościół Nowoapostolski | 690 tys. | 1,53% |
| Niezależny Kościół Afrykański | 590 tys. | 1,31% |
| Kościół Adwentystów Dnia Siódmego | 455 tys. | 1,01% |
| Bracia morawscy | 455 tys. | 1,01% |
| Zbory Boże | 420 tys. | 0,93% |
| Hinduizm | 405 tys. | 0,9% |
| Bahaizm | 193 670 | 0,43% |
| Kościół Boży (Cleveland) | 154,1 tys. | 0,34% |
| Kościół Mennonitów | 133,4 tys. | 0,3% |
| Stowarzyszenie Ewangeliczno-Zielonoświątkowe | 90 tys. | 0,2% |
| Zielonoświątkowy Kościół Świętości | 80 tys. | 0,18% |
| Zielonoświątkowe Zbory Boże | 70 tys. | 0,16% |
| Biblijne Stowarzyszenie Pełnej Ewangelii | 58 tys. | 0,13% |
| Kościół Boży (Anderson) | 43,2 tys. | 0,1% |
| Kościół Poczwórnej Ewangelii | 31 tys. | 0,07% |
| Prawosławie | 28 tys. | 0,06% |
| Świadkowie Jehowy | 16 tys. | 0,04% |
| Sikhowie | 13,5 tys. | 0,03% |
Zobacz też
- Kościół katolicki w Tanzanii
- Ewangelicko-Luterański Kościół Tanzanii
- podział administracyjny Kościoła katolickiego w Tanzanii
- Świadkowie Jehowy w Tanzanii
Uwagi
- ↑ Protestantyzm (17,4%) + anglikanizm (7,3%).
Przypisy
- ↑ Religious Composition by Country, in Percentages, The Pew Research Center [dostęp 2020-06-05].
- ↑ Christian Population as Percentages of Total Population by Country, The Pew Research Center [dostęp 2020-06-05].
- ↑ a b c d Tanzania – Operation World 2010, web.archive.org [dostęp 2020-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-11].
- ↑ a b c d Faith and Development in Focus: Tanzania, www.partner-religion-development.org [dostęp 2020-06-05] (ang.), str. 34-37.
- ↑ a b 2018 Report on International Religious Freedom – Tanzania, Refworld, 2018 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
- ↑ a b c Faith and Development in Focus: Tanzania, www.partner-religion-development.org, s. 46 [dostęp 2020-06-05] (ang.).
- ↑ a b Politics and religion in Tanzania, JamiiForums [dostęp 2013-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-03].
- ↑ Faith and Development in Focus: Tanzania, www.partner-religion-development.org, s. 39 [dostęp 2020-06-05] (ang.).
- ↑ 2011 Report on International Religious Freedom – Tanzania, UNHCR 2013 [dostęp 2013-04-03].
- ↑ Pastor Beheaded in Tanzania in Religion-Linked Brawl, „Charisma News”, 2013 [dostęp 2013-04-03].
- ↑ Watchtower, Tanzania – Ilu tam jest Świadków Jehowy, jw.org [dostęp 2022-01-07].
- ↑ Finding Quakers Around the World, Friends World Committee for Consultation, Section of the Americas, 2013 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
- ↑ Statistics and Church Facts – Total Church Membership, newsroom.churchofjesuschrist.org [dostęp 2020-06-05] (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: Muhammad Mahdi Karim, Licencja: GFDL 1.2
An old catholic church in Bagamoyo, Tanzania in close proximity to the oldest church in East and Central Africa.
Autor: Mhzbr86, Licencja: CC BY-SA 3.0
Anglican Cathedral of Holy Spirit in Dodoma
Autor: Tofaa, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Baptism in Southern Tanzania.
Autor: Alexander Johmann, Licencja: CC BY-SA 2.0
Bishop's Cathedral of Arusha
(c) User:AroundTheGlobe, CC BY-SA 3.0
Image of Swaminarayan Temple In Dar-es-Salaam