Religia w Turcji

Muzeum Hagia Sophia

Religia w Turcji – od stuleci zdominowana jest przez islam, który wyznaje zdecydowana większość (98,3%) społeczeństwa. Około 1,2% jest niewierząca, a 0,5% wyznaje inne religie, głównie chrześcijaństwo^[1]. Przed islamem w Turcji powszechne było chrześcijaństwo^[2].

Według najnowszego sondażu Eurobarometru z 2010 roku odpowiedzi mieszkańców Turcji na pytania w sprawie wiary były następujące^[3]:

• 94% – „Wierzę w istnienie Boga”,
• 1% – „Wierzę w istnienie pewnego rodzaju ducha lub siły życiowej”,
• 1% – „Nie wierzę w żaden rodzaj ducha, Boga lub siły życiowej”,
• 4% – „Nie wiem”.

Wolność religijna

Błękitny Meczet w Stambule

Rzymskokatolicka Katedra Św. Jana w Izmirze

Konstytucja Turcji określa kraj jako państwo świeckie. Zapewnia wolność sumienia, przekonań religijnych, kultu i zakazuje dyskryminacji ze względu na religię. Mimo to, rząd nie uznaje prawa do sprzeciwu wobec służby wojskowej^[4]. Turcja w 2019 roku znalazła się na 26. miejscu w Światowym Indeksie Prześladowań sporządzonym przez organizację Open Doors. Jako główny powód prześladowania chrześcijan podano islamski nacjonalizm^[5].

Islam

Turcy przybyli z Azji Środkowej w X wieku i zostali nawróceni na islam. Kiedy osiedlili się we współczesnej Turcji, ustanowili swój rząd, zwyczaje i prawa według przykazań islamu. Powstały także instytucje społeczno-religijne zwane bractwami sufickimi^[6]. Islamizacja Anatolii rozpoczęła się po Bitwie pod Manzikertem w 1071 roku^[2]. Dalej rozpowszechnieniu islamu przyczyniło się Imperium Osmańskie (1299-1922), gdzie sułtan był uważany za „obrońcę islamu”^[7].

Do roku 1923 islam był oficjalną religią państwową ówczesnego Imperium Osmańskiego. Wraz z utworzeniem Republiki Tureckiej w roku 1923 państwo i religia zostały oddzielone od siebie^[8].

Obecnie większość muzułmanów w Turcji to sunnici, którzy stanowią 77,5% wszystkich wyznawców islamu. Pozostałe odłamy w Turcji to głównie: alewici, szyici – dżafaryci i alawici^[4]. Szacuje się, że Turcja liczy ponad 85 tysięcy meczetów^[2]. W 2015 roku Pew Research Center oszacował liczbę muzułmanów na 75,5 miliona, co czyni z Turcji ósmy co do liczby kraj wyznawców islamu^[9].

Chrześcijaństwo

Ormiański kościół w Stambule

Chrześcijaństwo w Turcji ma długą historię, sięgającą I wieku naszej ery. Z powodu historycznych obciążeń, takich jak ludobójstwo Ormian i Asyryjczyków, a także ludobójstwo Greków odsetek chrześcijan w Turcji spadł z prawie 25% w 1914 roku, do mniej niż 0,5% obecnie^[10]. W przybliżeniu przekłada się to na 200 tysięcy wyznawców^[1].

Konstantynopol (współczesny Stambuł) i Antiochia (współczesna Antakya), w Turcji były obok Rzymu, Aleksandrii i Jerozolimy dwoma z pięciu ośrodków chrześcijaństwa. Stambuł długo był miastem największej katedry na świecie – Hagia Sophia. Od jej budowy w VI wieku do podboju Stambułu przez Turków w 1453 roku Hagia Sophia służyła jako centrum religijne dla chrześcijaństwa wschodniego i Cesarstwa Bizantyjskiego. Ta wielka budowla stała się meczetem dla Turków, który został przekształcony w muzeum w 1935 roku po tym, jak Turcja stała się republiką świecką^[10].

Obecnie do największych grup chrześcijan w Turcji należą: ormianie i prawosławni (88,5 tys.), katolicy (38,7 tys.), protestanci (34,2 tys.), niezależni (21,6 tys., w tym Świadkowie Jehowy – 5,1 tys.^[11]) i niestowarzyszeni (10,8 tys.)^[1]. Większość chrześcijan, szczególnie ormiańskich, zamieszkuje okręg stambulski^[4].

Inne religie

Inne religie w Turcji to między innymi: buddyzm (37,6 tys.), bahaizm (22,4 tys.), judaizm (16,7 tys.), tradycyjne religie plemienne (12,4 tys.)^[1] i jezydzi (1 tys.)^[4].

Zobacz też

• Siedem Kościołów Azji
• Świadkowie Jehowy w Turcji

Przypisy