Relikwie

Sandały Jezusa, jedna z relikwii znajdująca się w miejscowości Prüm w Niemczech
Relikwiarz z ampułką zawierająca krew św. Jana Pawła II

Relikwie (łac. reliquiae „pozostałości, resztki”) – szczątki ciał osób świętych lub przedmioty, z którymi te osoby miały związek w czasie życia, stanowiące przedmioty czci w wielu religiach (np. drewno lub drzazgi z krzyża, na którym umarł Jezus). Są one szczególnie rozpowszechnione w katolicyzmie i prawosławiu, natomiast protestantyzm neguje kult relikwii.

Klasyfikacja relikwii

Do 2017 roku relikwie mogły być I, II lub III stopnia[1]:

  • najważniejsze relikwie – I stopnia – to pozostałości ciała świętego, np. krew, kości, skóra, włosy, paznokcie;
  • relikwie II stopnia to przedmioty związane z osobą świętego za jego życia ziemskiego, którymi się posługiwał, mające bezpośredni kontakt ze świętym: jego ubrania, modlitewnik, różaniec i inne przedmioty codziennego użytku.
  • relikwie III stopnia to przedmioty, które stały się relikwiami poprzez dotknięcie właściwych relikwii – pierwszego lub drugiego stopnia. Mogą to być na przykład rzeczy potarte o część ciała zmarłego świętego lub dotknięte przez samego świętego w trakcie życia.

W 2017 roku Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych zniosła relikwie III stopnia[2][3][4], wprowadzając dwustopniową skalę klasyfikacji relikwii: relikwii wyjątkowych (insigni) oraz potocznych (non insigni). Pierwsze to ciała lub ich znaczne części, a także cała zawartość urny z prochami zachowanymi po kremacji. Do drugich zalicza się małe cząstki ciała lub kości oraz przedmioty używane przez świętych i błogosławionych.[4]

Obydwa typy relikwii muszą być przechowywane w opieczętowanych kapsułach.

Kościół katolicki starał się ograniczyć handel relikwiami, ustanawiając w 1215 na soborze laterańskim, że ważne są tylko relikwie zatwierdzone przez papieża. Było to spowodowane tym, iż w średniowieczu niekiedy dochodziło do nadużyć. Sprzedawano bowiem fałszywe relikwie. Dalsze uregulowanie spraw związanych z relikwiami nastąpiło na soborze trydenckim.

Relikwie związane z Jezusem

nazwamiejscetradycyjne pochodzenie
Krzyż Prawdziwyobecnie wiele miejsc na świeciekrzyż, na którym umarł Jezus
Całun TuryńskiTurynpłótno, jakim okryto ciało Jezusa po śmierci
Całun z ManoppelloManoppelloutożsamiany z tzw. Chustą św. Weroniki
Święty GraalWalencjakielich, którego użył Jezus podczas Ostatniej Wieczerzy
Chusta z OviedoOviedochusta (dokł. sudarium), w którą zawinięto głowę Jezusa po śmierci, aby zatamować krwotok i zachować krew zmarłego
Tunika z ArgenteuilArgenteuilsadin, tunika jaką Jezus nosił bezpośrednio na ciele
Suknia z TrewiruTrewirtunika zakładana na sadin
Titulus CrucisRzymkawałek tabliczki INRI
Święte SchodyRzymschody pałacu Piłata
Włócznia PrzeznaczeniaWatykanwłócznia, którą św. Longin przebił bok Jezusa
Korona cierniowaParyżkorona, którą Piłat kazał nałożyć na głowę Jezusa
Kolumna biczowaniaRzymtradycja głosi, że to przy niej był biczowany Jezus
Święty napletekwiele miejsc w Europieszczątek ciała pozostały po obrzezaniu Jezusa
Sandały JezusaPrümsandały, w których chodził Jezus
Święte gwoździewiele miejsc w Europiegwoździe, którymi Jezus był przybity do krzyża

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

  • M.M. Scheinman: Krótki zarys historii papiestwa KiW Warszawa 1954,
  • Zygmunt Poniatowski: Mały słownik religioznawczy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969.
  • Józef Siemek: Śladami klątwy Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1970,
  • Jean-Luc Deuffic (red.): Reliques et sainteté dans l'espace médiéval.

Media użyte na tej stronie

2014 Polanica-Zdrój, kościół Wniebowzięcia NMP 42.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Polanica-Zdrój, kościół par. p.w. Wniebowzięcia NMP, 1910, ołtarz z relikwią krwi Jana Pawła II
6-Reliquie der Sandalen v.Jesus-k.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Mrfinch~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Sandals of Christ The Sandals of Christ rank among the most important relics of the Middle Ages.
Reliquias.JPG
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0