Remigiusz Kwiatkowski

Remigiusz Kwiatkowski

Ajaks, Remi

pułkownik
Data i miejsce urodzenia	3 czerwca 1884 Warszawa
Data i miejsce śmierci	14 października 1961 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	Ministerstwo Spraw Wojskowych 30 Pułk Strzelców Kaniowskich
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa powstanie warszawskie
Odznaczenia

Remigiusz Kwiatkowski, ps. Ajax, K., R. K., Rem. K., Remigiusz K (ur. 3 czerwca 1884 w Warszawie, zm. 14 października 1961 tamże) – polski poeta, tłumacz i dziennikarz, pułkownik Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodzony 3 czerwca 1884 w Warszawie, jako syn Stanisława i Scholastyki ze Zdanowiczów. W szkole średniej był od 1898 członkiem tajnej organizacji młodzieżowej. Ukończył VI Gimnazjum w Warszawie. Podjął studia historyczno-filologiczne na UW (1902) – członek ZMP „Zet”. W 1903 aresztowany i więziony na Pawiaku. W 1905 członek Komitetu Walki o Szkołę Polską, za co został relegowany z uniwersytetu. W 1905 opublikował Złote myśli Mikołaja Reja z Nagłowic. Współzałożyciel, a następnie jeden z redaktorów „Zarzewia”. Więziony na cytadeli warszawskiej. Od 1908 roku skazany na administracyjne osiedlenie w Rosji, przebywał w Moskwie, gdzie studiował orientalistykę w Instytucie Języków Wschodnich w Moskwie. W latach 1907-1913 opracował popularne, a zarazem mało krytyczne zarysy literatur wschodnich. Autor m.in. zbiorów poetyckich Liryki (1908), Jahwe (1909), Baśń o prawdzie (1912)^[1]. Tłumacz przekładów poetów chińskich (1911), japońskich (Chiakunin-Izszu 1912) i koreańskich (1912),

Redaktor czasopisma „Głos Polski” wychodzącego w Petersburgu, wraz z Tadeuszem Hiżem. Od 1912 ożeniony z Janiną z Rosickich^[1]. Po wybuchu I wojny światowej współinicjator, a następnie działacz Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny. Od sierpnia 1914 członek jego Komitetu Głównego, członek Prezydium ZG (jako jeden z dwóch sekretarzy)^[2]. Pod koniec 1914 zmobilizowany jako chorąży do armii rosyjskiej, gdzie służył w dowództwie wojsk samochodowych w Petersburgu. Po rewolucji lutowej zastępca dowódcy Konfederacji Polaków Wojskowych w Rosji. W połowie 1918 przedostał się do kraju, W sierpniu 1918 został kierownikiem literackim Teatru im. Staszica w Warszawie (działał do czerwca 1919); wystawiono na tej scenie jego misterium „Polska idzie” (1918)^[3].

W listopadzie 1918 uczestniczył w rozbrojeniu Niemców w Warszawie, następnie służył w WP^[1]. W grudniu 1918 roku pełnił służbę w Departamencie I Mobilizacyjno-Organizacyjnym Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisku szefa Wydziału Informacyjno-Prasowego. W 1920 roku był szefem Wydziału Prasowego Sekcji 3. Informacyjnej Oddziału II Informacyjnego Sztabu MSWojsk., który w listopadzie tego roku został przekształcony w Biuro Prasowe.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów administracji, dział naukowo-oświatowy^[4]. Uczestnik powstań śląskich i plebiscytu na Górnym Śląsku. W maju 1923 roku został przeniesiony do korpusu oficerów piechoty w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 263.1 lokatą oraz przydzielony macierzyście do 30 pułku piechoty w Warszawie z pozostawieniem na zajmowanym stanowisku w Gabinecie Ministra Spraw Wojskowych^[5]. W 1923 roku był jednocześnie redaktorem naczelnym dziennika Polska Zbrojna (1921-1926) W 1924 roku był szefem Wydziału Wyznań Niekatolickich MSWojsk. 1 grudnia 1924 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 70. lokatą w korpusie oficerów piechoty (administracja)^[6]. Później został ponownie przeniesiony do korpusu oficerów administracji, dział kancelaryjny. W styczniu 1925 roku został przydzielony do Gabinetu MSWojsk^[7]. W 1927 przeniesiony w stan spoczynku^[1].

W okresie międzywojennym opublikował zbiór poetycki Liście z bambusu (1921), i wydał wschodnie sentencje poetyckie (Parasol noś i przy pogodzie 1920) Kobiety nie bij nawet kwiatem (1928).

W czasie drugiej wojny światowej członek Armii Krajowej, ps. „Ajaks”, „Remi”, służył w grupie dywersyjno-wojskowej, a bar na Tamce w Warszawie, którego był współwłaścicielem, stanowił punkt kontaktowy redaktorów prasy podziemnej. Brał udział w powstaniu warszawskim^[8], po jego upadku przedostał się do Częstochowy, gdzie pozostał do końca wojny.

Wiosną 1945 r. wrócił do Warszawy, został zweryfikowany w randze pułkownika i przez pewien czas był referentem prasowym przy Gabinecie Premiera^[9] i zaangażował się w działalność Miczurinowskiego Ośrodka Doświadczalnego (MOD) roślin przemysłowych i specjalnych. Pracował tam niecałe dwa lata, gdyż w styczniu 1954 roku, wespół z innymi członkami MOD-u, został oskarżony przez Prokuraturę Generalną PRL o kierowanie związkiem przestępczym, kradzież tajnych akt wojskowych z Ministerstwa Obrony Narodowej oraz próbę zamachu na marszałka Konstantego Rokossowskiego. Wskutek okrutnych metod śledczych i późniejszego wyroku trzech miesięcy prac w obozie karnym, bardzo podupadł na zdrowiu^[10]. Po II wojnie światowej wydano: Pokój to ryż, a wojna głód (1955); utwory poet. i dram., antologie poezji chiń. i jap.; Aforyzmy, sentencje i przysłowia Wschodu (1985)^[11]. Zmarł 14 października 1961 w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera BII28-14-14)^[12].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)^[13][14]
• Krzyż Walecznych – dwukrotnie^[13]
• Złoty Krzyż Zasługi^[13]
• Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi^[13]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[13]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[13]
• Medal 3 Maja^[13]
• Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée” (Francja)^[13]
• Order Palm Akademickich (Francja)^[13]
• Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy (Rumunia)^[13]
• Krzyż Oficerski Orderu Orła Białego (Jugosławia)^[13]
• Krzyż Oficerski Orderu Lwa Białego (Czechosłowacja)^[13]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
• Stanisław Sierotwiński, Kwiatkowski Remigiusz (1884-1961) w: Polski Słownik Biograficzny, t. 16, s. 362-363
• Adam Bednarczyk, „Parasol noś i przy pogodzie”. Wspomnienie o Remigiuszu (1884–1961) i jego zainteresowaniach (nie tylko) aforystyką „krainy Wiśniowego Drzewa”, "Litteraria Copernicana" t. 4(24) 2017, s. 75–87, ISSNp 1899-315X
• Dariusz Tarasiuk, Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny, strona internetowa Polski Petersburg [dostęp 19.05.2019]
• Czy wiesz kto to jest, red. Stanisław Łoza, t. 1, Warszawa 1938, s. 406
• Wielka Encyklopedia Powszechna PWN (1962-1969)
• Kwiatkowski Remigiusz, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-05-19] .

Linki zewnętrzne

Remigiusz Kwiatkowski, 1951 rok (fotografia autorstwa Benedykta J. Borysa; wersja elektoniczna Polona.pl [dostęp 19.05.2019]