Remiziak

Remiziak
	Pholidornis rushiae
	(Cassin, 1855)
	; Zdjęcie wykonane w okolicy Parku Narodowego Kakum, Ghana
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	pokrzewczyki
Rodzaj	Pholidornis; Hartlaub, 1857
Gatunek	remiziak
Synonimy
	Diceum Rushiæ Cassin, 1855;
	Diceum Rushiæ Cassin, 1855;
Podgatunki
	P. r. ussheri Reichenow, 1905; P. r. rushiae (Cassin, 1855); P. r. bedfordi Ogilvie-Grant, 1904; P. r. denti Ogilvie-Grant, 1907;
	P. r. ussheri Reichenow, 1905; P. r. rushiae (Cassin, 1855); P. r. bedfordi Ogilvie-Grant, 1904; P. r. denti Ogilvie-Grant, 1907;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania

Remiziak^[3] (Pholidornis rushiae) – gatunek małego ptaka z rodziny pokrzewczyków (Hyliidae). Występuje w środkowej i zachodniej Afryce. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek opisał amerykański ornitolog John Cassin w 1855 na łamach Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. Holotyp pochodził z okolic Mondah River (Gabon). Autor nadał nowemu gatunkowi nazwę Diceum Rushiæ^[4]. W 1857 Gustav Hartlaub wydzielił remiziaka do odrębnego rodzaju Pholidornis^[5]; Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) obecnie (2020) podtrzymuje nazwę Pholidornis rushiae. Wyróżnia 4 podgatunki. Klasyfikacja remiziaka do niedawna była sporna^[6]. Rodzaj bywał niegdyś umieszczany w rodzinie pokrzewkowatych (Sylviidae), jako incertae sedis w rodzinie skotniczkowatych (Scotocercidae)^[3] lub też w rodzinie remizów (Remizidae)^[7]; na przestrzeni lat umieszczano go w przynajmniej 7 różnych rodzinach^[8].

Podgatunki i zasięg występowania

IOC wyróżnia następujące podgatunki^[6]:

P. r. ussheri Reichenow, 1905 – Sierra Leone i południowo-wschodnia Gwinea na wschód po południowo-zachodnią Nigerię^[7]
P. r. rushiae (Cassin, 1855) – południowo-wschodnia Nigeria, zachodni i centralny Kamerun na południe po Gabon^[7]
P. r. bedfordi Ogilvie-Grant, 1904 – Bioko^[7]
P. r. denti Ogilvie-Grant, 1907 – południowo-wschodni Kamerun i Kongo na wschód po zachodnią i wschodnią Ugandę oraz północno-zachodnia Angola^[7]

BirdLife International szacuje zasięg występowania na 5,21 mln km²^[9].

Morfologia

Długość ciała wynosi około 7,5 cm; masa ciała 4,6–5,9 g^[7] (dla przedstawicieli P. r. ussheri). Głowa pokryta jest paskami. Górną część grzbietu, barkówki i skrzydła pokrywa łuskowaty wzór. Grzbiet i kuper żółtawe. Gardło i pierś pokrywają grube pasy o barwach ciemnobrązowej i brudnobiałej. Brzuch i okolice kloaki żółtawe. Tęczówka u samca ciemnopomarańczowa, czerwona, czerwonawa lub pomarańczowobrązowa; samicy kremowa, szara lub szarobrązowa. Dziób czarniawy, nasada żuchwy żółtawa. Nogi jaskrawożółte^[8].

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia remiziaków są wiecznie zielone lasy; preferują przecinki i lasy wtórne. Występują także na plantacjach, w Wybrzeżu Kości Słoniowej odnotowywany także w zakrzewieniach, plantacjach manioku, ogrodach (w tych ostatnich także w Demokratycznej Republice Konga). Występują zarówno na nizinach, jak i w górach. Na górze Nimba (Liberia) stwierdzano remiziaki do 1200 m n.p.m., w Gwinei do 1000 m n.p.m. Remiziaki trudno jest dostrzec, w lesie cały czas spędzają w koronach drzew. Przebywają w parach lub grupach liczących 3–8 osobników, niekiedy przebywają wraz z nektarnikami. Żywią się owadami (preferują misecznikowate, Coccidae) i nasionami. Odpoczywają w gniazdach w grupkach 4–5 ptaków^[8].

Lęgi

Gniazdo remiziaka

Pora sezonu lęgowego bardzo zmienna w zależności od miejsca występowania. Gniazdo to zamknięta struktura o średnicy około 15 cm (po lewej). Zbudowane jest ze zbitego puchu roślinnego, ma jeden otwór wejściowy skierowany w dół. Zawieszone jest w pnączu lub na niewielkiej gałązce, 3–12 m nad ziemią. Donoszono również o gniazdach w starych gniazdach wikłaczy. Zniesienie liczy 2 białe jaja o wymiarach około 10 na 13 mm^[8].

Status

IUCN uznaje remiziaka za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020). Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny. BirdLife International wymienia 55 ostoi ptaków IBA, w których odnotowano te ptaki. Są to między innymi parki narodowe: Korup, Lobéké (Kamerun), Dzanga-Ndoki (Republika Środkowoafrykańska), Kahuzi-Biéga, Salonga (Demokratyczna Republika Konga), Mont Péko (Wybrzeże Kości Słoniowej), Monte Alén (Gwinea Równikowa)^[9].

Przypisy

↑ Pholidornis rushiae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ Pholidornis rushiae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Hyliidae Bannerman, 1923 - pokrzewczyki - Hylias (Wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-23].
↑ John Cassin. Descriptions of New Species of Birds from Western Africa in the collection of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”, s. 325, 1855.
↑ Gustav Hartlaub: System der Ornithologie Westafrica's. 1857, s. 54–55.
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Cupwings, crombecs, bush warblers, Streaked Scrub Warbler, yellow flycatchers, hylias. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-23]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Madge, S.: Tit-hylia (Pholidornis rushiae). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-25)].
↑ ^a ^b ^c ^d Simon Harrap & David Quinn: Tits, Nutchatches & Treecreepers. Christopher Helm, 1996, s. 62, 232–234, seria: Helm Identification Guides. ISBN 978-1-4081-3518-1.
↑ ^a ^b Tit-hylia Pholidornis rushiae. BirdLife International. [dostęp 2017-08-12].

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Pholidornis rushiae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] Pholidornis rushiae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Hyliidae Bannerman, 1923 - pokrzewczyki - Hylias (Wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-23].

[orygg-4] John Cassin. Descriptions of New Species of Birds from Western Africa in the collection of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”, s. 325, 1855.

[orygr-5] Gustav Hartlaub: System der Ornithologie Westafrica's. 1857, s. 54–55.

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Cupwings, crombecs, bush warblers, Streaked Scrub Warbler, yellow flycatchers, hylias. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-23]. (ang.).

[hbwa-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Madge, S.: Tit-hylia (Pholidornis rushiae). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-25)].

[pdf-8] Simon Harrap & David Quinn: Tits, Nutchatches & Treecreepers. Christopher Helm, 1996, s. 62, 232–234, seria: Helm Identification Guides. ISBN 978-1-4081-3518-1.

[birdlife-9] Tit-hylia Pholidornis rushiae. BirdLife International. [dostęp 2017-08-12].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne