Reperowa sieć monitoringu

Reperowa sieć monitoringu – zestaw punktów pomiarowo-kontrolnych na jednolitych częściach wód powierzchniowych wytypowanych jako reprezentatywne dla Polski w celu monitorowania ich jakości. Monitoring w punktach reperowych jest prowadzony częściej niż w pozostałych punktach.

Punkty reperowe początkowo ustanowione były na jeziorach poddanych małej antropopresji, tworząc sieć monitoringu krajowego, obok sieci monitoringu regionalnego. Taki wybór pozwalał na badanie bliskich naturalnym zmian ich jakości. W 2006 roku zmieniono podejście i dodano kolejne jeziora, tak aby w sieci znalazły się zbiorniki reperezentujące najpowszechniejsze w Polsce typy jezior i poddane typowej presji. Wówczas również z sieci usunięto punkt na jeziorze Łękuk. Docelowo sieć punktów reperowych służyć ma określaniu długotrwałych trendów ich stanu ekologicznego – tak naturalnych, jak i wynikających z działalności ludzkiej[1].

W Programie Państwowego Monitoringu Środowiska na rok 2006 przewidziano 20 punktów reperowych na rzekach, z częstotliwością badania raz na dwa tygodnie (dwa razy większą niż w pozostałych punktach rzecznych) i 10 na jeziorach z częstotliwością 6-8 razy w sezonie wegetacyjnym (3-4 razy większą niż w pozostałych punktach jeziornych)[2]. W następnych latach program dotyczący rzek był podobny, podczas gdy dotychczasowe jeziora reperowe weszły w skład zestawu 23 jezior referencyjnych. Wiązało się to z częstszym powtarzaniem badań monitoringowych w okresie programu[3]. W systemie z roku 2016 przynajmniej niektóre badania monitoringowe w punktach reperowych wykonywane są corocznie, podczas gdy w pozostałych punktach raz na trzy lata w monitoringu operacyjnym lub sześć lat w monitoringu diagnostycznym[4].

W 2016 roku do sieci punktów reperowych należały następujące punkty pomiarowo-kontrolne[4]:

  • rzeki
  1. Wisła – w górę od Krakowa
  2. Wisła – Warszawa
  3. Bug – Wyszków
  4. Narew – Pułtusk
  5. Wisła – Kiezmark
  6. Odra – Chałupki
  7. Odra – Wrocław
  8. Nysa Łużycka – Gubin
  9. Warta – Poznań
  10. Odra – Krajnik Dolny
  11. Ina – Goleniów
  12. Rega – Trzebiatów
  13. Parsęta – Bardy (Gościnki)
  14. Wieprza – Stary Kraków
  15. Grabowa – Grabowo
  16. Słupia – Charnowo
  17. Łupawa – Smołdzino
  18. Łeba – Cecenowo
  19. Reda – Wejherowo
  20. Pasłęka – Nowa Pasłęka
  • jeziora
  1. Wielkie Dąbie
  2. Morzycko
  3. Jezioro Sumińskie
  4. Jasień Południowy
  5. Jasień Północny
  6. Jezioro Płaskie
  7. Wukśniki
  8. Jezioro Mikołajskie
  9. Jegocin
  10. Jezioro Kortowskie
  11. Jezioro Długie Wigierskie
  12. Gremzdel
  13. Jezioro Tarnowskie Duże
  14. Jezioro Głębokie
  15. Mąkolno
  16. Jezioro Śremskie
  17. Krępsko Długie
  18. Jezioro Borzymowskie
  19. Jezioro Chełmżyńskie
  20. Stelchno
  21. Jezioro Białe
  22. Jezioro Białe Włodawskie
  • zbiorniki zaporowe
  1. Jezioro Włocławskie
  2. Jezioro Zegrzyńskie
  3. Jezioro Goczałkowickie
  4. Jezioro Czorsztyńskie
  5. Jeziorsko
  6. Jezioro Nyskie

Przypisy

  1. ↑ Hanna Soszka: Analiza zmian stanu wód jezior reperowych badanych w latach 1999-2007. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. [dostęp 2017-04-03].
  2. ↑ Program Państwowego Monitoringu Środowiska na rok 2006. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2005. [dostęp 2017-04-02].
  3. ↑ Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2007-2009. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2006. [dostęp 2017-04-02].
  4. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1178)